Kristina162000

02.02.2020 17:37 •  Қазақ тiлi

848. Космогондық ою-өрнек – адам Қиялының жемісі
||
1. Мәтінді мәнерлеп оқып, өздеріңе түсініксіз сөздердің мағынасын сөздіктер арқылы
анықтаңдар. Өзара пікір алмасып, сұрақтарға жауап беріңдер.
ку
жұлдыз
шұғыла
күн
шексіз
Космогондық өрнектер ғарышпен байла-
нысты барлық нәрселерді – жұлдыздар мен
Айды, жарты ай мен Күнді, кемпірқосақты
бейнелейді. Ұлан-ғайыр далада көшіп-қонып
шеңбер
жүрген көшпенділерді ғарыш пен әлем құ-
пиясы қызықтырған. Оларды түнгі аспан
әлемінде көрініс тапқан космогондық өрнек
айшық
жұлдыздардың сыры бейжай қалдырмаған.
Қазақтардың тұрағы – киіз үй. Осы жеңіл
де жинақы киіз үй – көшпелі өмірдегі ең ла-
йықты баспана. Шаңырағы аспанға тіке жол
ашады, сырлы дүниеге шақырып, адамның Сақтар - Орта Азияны мекендеген
қиял-арманын ұштайды.
ежелгі тайпалар.
Осылайша табиғаттың өзі өмірдің талай Ұлан-ғайыр – ұшы-қиырсыз үл-
құпиясын үйретіп, қазақтарға ою-өрнектің
космогондық нақышын тарту етті. Олар
ежелгі сақтар заманынан келе жатқан әлемдік
кеңістік пен жер шарының төрт тарабының, мәңгілік қозғалыстың символы:
шеңбер, айшық, күн шұғыласы, төрт құлақ, шимай, қисық сызықты бейне-
лейтін жұлдыз және ою-өрнектің ортасында орналасқан бес бұрышты жұлдыз.
( «Сен білесің бе?» кітабынан)
И
кен, кең.
тов,
казак халкын қалай сипаттар едіңдер