Жалаң сөйлемдерді бір бөлек,жайылма сөйлемдерді бір бір бөлек көшіріп жазыңдар.3 сөйлемге синтаксистік талдау жасаңдар. Екуеі жүгіріп ала жүгірді.Күн жылынды. Қар еріді. Сейтен үйде жоқ болып шықты.Жұлдыздар көрінбейді.Әлдеқайдан поезд айқайлайды.Поезд жақындады.Станцияның басы олай-бұлай жүгірген адамдарға толған. Поезд кілт тоқтады. Поездан адамдар түсе бастады. Есігі жабық тұр.Дәулет кітаптарды әсіресе көркем әдебиетті көп оқитын.
Жалаң сөйлем
Жайылма сөйлем
-Cәлем Айгүл!
-Сәлем Айдана! Қалың қалай?
-Жақсы, сенің қалын қалай?
-Сен сұрағанда жақсы болып қалдым. Әйтпесе менің көңіл-күйім жоқ еді.
-Неге жоқ еді?
-Себебі, менің сыныптасым Ақбота мені қатты ашуландырды!
-Неге ашуландырды?
-Себебі, мен оған кеше бір сырымды айтқам, ал келесі күні ол сырымды барлық балалар біліп қойды! -"Сендер менің бұл сырымды қайдан білесіндер!?",- деп сұрағанда -"Бізге сенің сыныптасын Ақбота айтып берді",- деді олар. Сондықтан мен Ақботаға қатты ашулымын!
-Ее, жарайды сен оны қайта қайта ойына ала берме! Оданда барып кішкене ойнап келейік!?
-Жарайды кеттік!
Объяснение:
мінекей
ответ:1)Сын есім-заттың сапасын түрін,түсін білдіреді.Сұрағы:қандай?қай?
Оның екі шырайы бар:салыстырмалы,күшейтпелі.
Объяснение:2)Заттың түр - түсін, сын - сапасын тікелей анықтайтын сын есімді сапалық сын есім дейміз. Мысалы: жақсы сөз, жуан ағаш, суық жел, жүйрік ат т. б
Ал заттың сын - сипатын, әртүрлі белгісін басқа сөз табының қатысы арқылы білдіретін сын есімді қатыстық сын есім дейміз. Мысалы: Ақылды бала, көршілес уй, сәулетті ғимарат, айнадай таза т. б
3)Септеулік шылаулар белгілі бір септік жалғаулы сөздерді меңгеріп, оларға бағыттық, мақсаттық, мезгілдік, үдету, ұқсату, қайталау т.б. грамматикалық мағыналар үстеп тұрады. Мысалы: Ол қалага оқу ушін келді. Ауылға қарай аяңдады.
4)Заттың түр - түсін, сын - сапасын тікелей анықтайтын сын есімді сапалық сын есім дейміз. Мысалы: жақсы сөз, жуан ағаш, суық жел, жүйрік ат т. б
Ал заттың сын - сипатын, әртүрлі белгісін басқа сөз табының қатысы арқылы білдіретін сын есімді қатыстық сын есім дейміз. Мысалы: Ақылды бала, көршілес уй, сәулетті ғимарат, айнадай таза т. б
5)Сан есім - заттың санын, мөлшерін, ретін, шамасын білдіретін сөз табы. Сан есім жеке айтылғанда абстракт сандық ұғымдардың атауы болатындықтан, нақты мағыналары басқа сөздермен қарым-қатынасқа түсу кезінде, оларды сан жағынан анықтау барысында айқындалады.
6)
Дара сандар
Өңдеу
Дара сандардың атаулары аса көп емес нөл- (0)бір-(1), екі-(2), үш-(3), төрт-(4), бес-(5), алты-(6), жеті-(7), сегіз-(8), тоғыз-(9), он-(10), жиырма-(20), отыз-(30), қырық-(40), елу-(50), алпыс-(60), жетпіс-(70), сексен-(80), тоқсан-(90), жүз-(100), мың-(1000), миллион, миллиард, триллион, квадриллион, секстиллион, септиллион, октиллион, нониллион, дециллион, андилион, дубдецилион, гредециллион, кваргтордециллион, квиндециллион, сеацдециллион, сендендециллион, октодециллион, новемдециллион, вигинтилион
Күрделі сандар
Өңдеу
Күрделі сан есімдер жоғарыда аталатын дара сан атауларының әр алуан жолмен тіркестіріле қолданылуы және қосарлана айтылуы арқылы жасалынады. Демек, күрделі сан есімдер іштей, біріншіден, негізгі атауларының (он сегіз, мың тоғыз жүз алпыс бес т. б.), екіншіден , негізгі сан атауларының қосарланып айтылуы арқылы жасалған күрделі сандар (бір-екі, үш-төрт, бес-алты т. б.) болып екі салаға бөлінеді.