Оқылым 1-тапсырма. Өлеңді мұқият оқып.
Мен жастарға сенемін!
Арыстандай айбатты,
Жолбарыстай қайратты
Kupnunait Kymri kauarih
Мен жастарға сенемін!
Kosnepihic or oinap.
сөздерінде жатын бар,
Жаннан қымоат оларгаар .
Мен жастарға сенемін!
Жас қырандар — балапан,
Жайып қанат тылған.
kus er en kon aonan.
Мен жастарға сенемін!
жұмсақ мінез жібектер.
Стей таза жүректер .
касе і тілектер -
Мен жастарға сенемін!
Тапсырмаларды орынданлар,
• Оледиен берілген сөздердің синонимдерін тап.
Kaiparril
Жалын
• Суракка толык жауап жаз.
Жастар қандай?найти синонимы
Қазақстан жануарлары.
Еліміздің кең байтақ даласында табиғат жағдайдары әртүрлі болғандықтан мұнда мекендейтін жануарлар да алуан түрлі. Оларды дала, орманды дала, шөл мен шөлейтті жерлер және су қоймаларында мекендейтін жануарлар деп бөлуге болады. Еліміздің аумағында омыртқалы жануарлардың 835 түрі бар. Соның ішінде сүтқоректілердің 178 түрі: құстың - 500-жуық, бауырымен жорғалаушылардың - 49, қосмекенділердің - 12, балықтың – 104 түрі тіршілік етеді. Қазақстанда аю, қасқыр, түлкі, қоян, кірпі, жылан, аққу, тырна, үйрек, қаз, алабұға, шортан т.б. жануарлар, құстар және балықтар тіршілік етеді.
Әрқайсысына қысқаша тоқталып кетейік.
Дала жануарлары табиғаттың ерекшеліктеріне икемделіп, түсі де дала бояуына қарай өзгере дамыған. Еліміздің аумағында дала жануарлары ішінде тышқандар, сарышұнақтар, алақоржын, қасқыр, түлкі, борсық, киік жиі кездеседі, ал құстардан дуадақ, тырна, торғайдың әр түрі (қараторғай, бозторғай, шымшық) кездеседі.
Орманды дала жануарларынан қоян, ақкіс, елік, қасқыр мен түлкі жиі кездеседі. Құстардан құр, шіл, бөктергі, ителгі сияқты жыртқыш кұстар мекендейдіСонымен қатар жылан мен кесірткенің біраз түрлері ұшырасады.
Шөл даланың жануарлары ыстыққа, шөлге шыдамды болуға бейімделген. Олардың біразы күндіз терең қазылған інде жатып, түнде жемін аулауға шығады. Дала тасбақасы, кірпі, құм қояны секілді жануарларды кездестіруге болады.
Ал көлді аймақтың жануарлар дүниесіне келер болсақ, бұл жерлерде қарақұс, бөктергі, ұзын құлақты жапалақ, сұр шымшық, тоғай бұғысы, қабан, елік секілді жануарлар кездеседі.
Палау пісіру.
Керекті азық – түлік: қой немесе сиыр еті (мөлшермен 300 гр.), 2 орташа сәбіз, 2 орташа пияз (жуа), 2 кесе (пиала) күріш, 4 – 5 ас қасық сұйық май, татымына қарай тұз. Үстіне қалауыңыз бойынша аскөк немесе көк жуа турап, салуға болады.
Ең алдымен қазанға майды құйып қыздырып, май қызғаннан кейін ортасынан жұқалап туралған пиязды салып қуырамыз. Пияз қуырылғанша, сәбізді ұзыншалап турап, пиязбен қосып қуырамыз. Одан кейін орташа кесектеліп туралған етті қосып барлығын жақсылап 10 – 15 минут шамасында қуырып аламыз. Барлығы қуырылып болған соң үстінен бір кеседей қайнаған су құйып, татымына қарай тұз салыпбір қайнатып аламыз. Қайнағаннан кейін алдын ала жуылған күрішті салып, үстінен күріш батып тұратындай су құйып (шамамен 2 – 2,5 кесе), қатты отты қосып қайнатамыз. Қайнаған соң астын басып, ақырын жай отта 35 минут шамасында бетін жауып, араластырмай, пісіреміз.
Палауымыз дайын болғанда үлкендеу ыдысқа салып, үстінен аскөк не болмаса көк жуаны майдалап тураймыз.
Палау Орта Азияда ең танымал тағам болып саналады. Және оның дайындау тәсілдері де әр түрлі. Әр аспаздың палау әзірлеуде өзіндік құпиялары болады. Мен біздің үйде дайындалатын палаудың рецептін жаздым.