қастерлі, құдіретті. Бүгінгі нарық заманы бізден бәсекеге қабілетті болуымызды, дамыған отыз елдің қатарынан көрінуіміз үшін білімді де озық ойлы азаматтарды тәрбиелеуімізді талап етеді. Әлемдегі жоғары дамыған елдердің санатына енуді көздеген халықтың басты мақсаты да сауатты ұрпақ тәрбиелеу. Сауатты ұрпақ тәрбиелеу дегеніміз өз ана тілінде еркін сөйлей алатын, оны терең меңгерген ұрпақ. Ал, ана тілін жақсы білмейінше, сауатты сөйлеп, сауатты жазып, тіл байлығын мол қолданбайынша, шын мәніндегі мәдениетті адам бола алмайсың.
Мемлекеттік тілді және басқа тілдерді үйрену арқылы балалар мен жастардың әлем және ұлттық мәдениетті игерулеріне, өз халқы мен басқа халықтардың дәстүрлері мен мәдениетін зерттеуіне және қабылдауына жағдай жасау керек, яғни полимәдениетті тұлға қалыптастыру керек.
«Елу жылда ел жаңа...» демекші, еліміз тәуелсіздікке қол жеткізгеннен бері әлемнің көптеген дамыған елдерімен мәдени, экономикалық, саяси және әлеуметтік жағынан байланыс жасап келеді. Бұл қатынастардың оң нәтижелі болуы, ел мен елдің, халық пен халықтың өзара ынтымақтастығы, өзара түсіністігі, яғни тіл білуінен.
Қазақстан Республикасының Президенті
Н.Ә.Назарбаев Қазақстандағы тілдердің үш тұғырлығы туралы ойды алғаш рет 2006 жылы Қазақстан халқының Ассемблеясында айтқан. 2007 жылғы «Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан>>жолдауында Елбасы «Тілдердің үштұғырлығы»
- «Триединство языков» мәдени жобасын кезендеп іске асыруды ұсынды.
Тілдердің үштұғырлығы идеясында Елбасы оған нақты анықтамасын берген, қазақ
тілі – мемлекеттік тіл, орыс тілі – ұлтаралық қатынас тілі, ал ағылшын тілі –
жаһандық экономикаға ойдағыдай кірігу тілі. Елбасының 2011 жылғы «Болашақтың іргесін бірге қалаймыз>>
Үштілділік жөніндегі сөз Елбасымыздың
“Тілдердің үштұғырлығы мәдени жобасын кезеңдеп жүзеге асыруды қолға алуды
ұсынамын. Қазақстан
бүкіл әлемге халқы үш тілді пайдаланатын мәдениетті ел ретінде танылуға тиіс.
Бұлар - қазақ тілі - мемлекеттік тіл, орыс тілі - ұлтаралық қатынас тілі және
ағылшын тілі - жаһандық экономикаға ойдағыдай кіру тілі” деген салиқалы
үндеуінен бастау алған болатын. Сонымен қатар Нұрсұлтан Әбішұлы: “Мектептерге ағылшын тілінен шетелдік
оқытушыларды тарту қажет. Кез келген ортанқол мектептің балаларға ең жоғары
деңгейде шет тілін оқып үйренуіне жағдай жасайтындай дәрежеге қол жеткізуіміз
міндет” - деп етекше атап көрсеткен.
Білім министрі 2019 жылға дейін елімізде үш тілді білім беруге көшуде еш
кедергі болмауы керек деп санайды. 2019 жылға дейін жоғары сыныптарды осы жүйеге көшіретінін айтты. Бір айта кететіні, мектепте жоғары
сыныптарға техникалық мамандықтар пәнін ( химия, физика,
биология,информатика) ағылшын
тілінде өткізе отырып, оқушының әлемдік оқудағы үдерістерге ықпалдасуына жағдай
жасайтынын тілге тиек етті.
Ал, еліміздегі орыс мектептеріндегі
«Қазақстан тарихы» пәні қазақ тілінде және де
қазақ мектептеріндегі «Дүниежүзі тарихы» пәнінің орыс тілінде жүргізілетінін
айтып өткен болатын. Бұл Қазақстанның барлық
мектептерінде де осылай жүретінін меңзеген болатын. Осылайша еліміздің білім
алушы әр перзенті үш тілді еркін меңгеретін болады. «Бұндай ықпалдасу оқушы
үшін міндетті. Осылайша, ол жоғары оқу орындарында да ағылшын тілінде
оқытылатын техникалық пәндерге бейімделе бастайды», - деген болатын министр Е.
Сағадиев.
Ағылшын тілі – бүгінгі заманымыздың
кілті, ақпараттық технологияның, компьютер технологиясының кілті деуге болады.
Бүгінгі әлемде мыңдаған адамдар шетел тілін, соның ішінде ағылшын тілін жұмыста
немесе оқуда пайдаланады және ана тілі ретінде меңгереді. Қазіргі заманда
ағылшын тілі «21 ғасырдың»,
халықаралық бизнес, қазіргі ғылым мен технологиялар тілі мәртебесіне ие болды.
Ағылшын тілін оқып – үйренемін деушілердің
саны күннен – күнге көбеюде.. Бұл сайып келгенде, шет тілін, соның ішінде
ағылшын тілін мектеп қабырғасынан бастап жоғары оқу орындарында оқыту
әдістемесінің жаңа бетбұрыстарды қажет екендігін тудырады. Қазіргі уақытта,
ағылшын тілін меңгерудің талабы жоғары болғандықтан, ағылшын тілін тереңдетіп
үйренуге арналған арнайы мектептер, гимназиялар, колледждер көптеп ашылуда.
Бүгінде осы үштілділікті қолдау, қолдану
мақсатында біз, мұғалімдер өз үлесімізді
қосуға, оқушыларға аталған жаңа
талаптарға сай білім беруге бір кісідей ат салысамыз.
Үштілді оқыту – жас ұрпақтың
білім кеңістігінде еркін самғауына жол ашылатын, әлемдік ғылым құпияларына үңіліп, өз қабілетін танытуына мүмкіншілік беретін бүгінгі күнгі ең бастықажеттілік. Қарапайым тілмен айтқанда, қазақ тілдідамыту керек, орыс тілін қолданамыз және ағылшын тілін үйренеміз.
Елбасымыз Нұрсұлтан Назарбаев 2007 жылғы «Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан» атты халыққа кезекті жолдауында үш тұғырлы тіл жобасын кезеңдеп іске асыруды ұсынған болатын. Бұл жағдайда Қазақстан бүкіл әлемге халқы үш тілді пайдаланатын мәдениетті ел ретінде танылады. Бұл тілдер: қазақ тілі – мемлекеттік тіл, орыс тілі – ұлтаралық қатынас тілі және ағылшын тілі – халықаралық бизнес пен экономика тілі.
Болашақ осы үш тілді қатар, жетік меңгерген жастарымыздың қолында болмақ. Себебі қазіргі жаһандану заманында бәсекеге барынша қабілетті жастардың болашағы жарқын болмақ.
Қазақстан Республикасы Болон процесіне мүше болғаннан бері үш тұғырлы тіл мәселесі өз маңызын жоғалтпай, керісінше арта түсуде. Қазіргі кезде үш тілді қатар меңгеруге бар жағдай жасалып отыр, сол мүмкіндікті барынша пайдалану керек деп есептеймін. Бұл да қазіргі заман талабы. Тез өзгеріп жатқан дұниеде өмір сүріп, өз орныңды табу үшін жан – жақты болу керек. Дана халқымыз «Жеті жұрттың тілін біл, жеті түрлі білім біл» деп қазіргі заман талабына сай көрегендікпен, қалай терең ойлап айтқан десеңші...!
Осы орайда мен де өз келешегімді шет тілдерімен байланыстырамын. Қазірдің өзінде мектепте ағылшын тіліне ден қойып, орыс тілін де жетік меңгеруге тырысып жүрмін.
Тіл – қай ұлтта, қай елде болса да
қастерлі, құдіретті. Бүгінгі нарық заманы бізден бәсекеге қабілетті болуымызды, дамыған отыз елдің қатарынан көрінуіміз үшін білімді де озық ойлы азаматтарды тәрбиелеуімізді талап етеді.
Әлемдегі жоғары дамыған елдердің санатына енуді көздеген халықтың басты
мақсаты да сауатты ұрпақ тәрбиелеу. Сауатты ұрпақ тәрбиелеу дегеніміз өз ана
тілінде еркін сөйлей алатын, оны терең меңгерген ұрпақ.
Ал, ана тілін жақсы білмейінше, сауатты
сөйлеп, сауатты жазып, тіл байлығын мол қолданбайынша, шын мәніндегі мәдениетті
адам бола алмайсың.
Мемлекеттік тілді және басқа тілдерді үйрену арқылы балалар мен жастардың әлем және ұлттық мәдениетті игерулеріне, өз халқы мен басқа халықтардың дәстүрлері мен мәдениетін зерттеуіне және қабылдауына жағдай жасау керек, яғни
полимәдениетті тұлға қалыптастыру керек.
«Елу жылда ел жаңа...» демекші, еліміз тәуелсіздікке қол жеткізгеннен бері әлемнің көптеген дамыған елдерімен мәдени, экономикалық, саяси және әлеуметтік жағынан байланыс жасап келеді. Бұл қатынастардың оң нәтижелі болуы, ел мен елдің, халық пен халықтың өзара ынтымақтастығы, өзара түсіністігі, яғни тіл білуінен.
Қазақстан Республикасының Президенті
Н.Ә.Назарбаев Қазақстандағы тілдердің үш тұғырлығы туралы ойды алғаш рет 2006 жылы Қазақстан халқының Ассемблеясында айтқан. 2007 жылғы «Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан>>жолдауында Елбасы «Тілдердің үштұғырлығы»
- «Триединство языков» мәдени жобасын кезендеп іске асыруды ұсынды.
Тілдердің үштұғырлығы идеясында Елбасы оған нақты анықтамасын берген, қазақ
тілі – мемлекеттік тіл, орыс тілі – ұлтаралық қатынас тілі, ал ағылшын тілі –
жаһандық экономикаға ойдағыдай кірігу тілі. Елбасының 2011 жылғы «Болашақтың іргесін бірге қалаймыз>>
Үштілділік жөніндегі сөз Елбасымыздың
“Тілдердің үштұғырлығы мәдени жобасын кезеңдеп жүзеге асыруды қолға алуды
ұсынамын. Қазақстан
бүкіл әлемге халқы үш тілді пайдаланатын мәдениетті ел ретінде танылуға тиіс.
Бұлар - қазақ тілі - мемлекеттік тіл, орыс тілі - ұлтаралық қатынас тілі және
ағылшын тілі - жаһандық экономикаға ойдағыдай кіру тілі” деген салиқалы
үндеуінен бастау алған болатын. Сонымен қатар Нұрсұлтан Әбішұлы: “Мектептерге ағылшын тілінен шетелдік
оқытушыларды тарту қажет. Кез келген ортанқол мектептің балаларға ең жоғары
деңгейде шет тілін оқып үйренуіне жағдай жасайтындай дәрежеге қол жеткізуіміз
міндет” - деп етекше атап көрсеткен.
Білім министрі 2019 жылға дейін елімізде үш тілді білім беруге көшуде еш
кедергі болмауы керек деп санайды. 2019 жылға дейін жоғары сыныптарды осы жүйеге көшіретінін айтты. Бір айта кететіні, мектепте жоғары
сыныптарға техникалық мамандықтар пәнін ( химия, физика,
биология,информатика) ағылшын
тілінде өткізе отырып, оқушының әлемдік оқудағы үдерістерге ықпалдасуына жағдай
жасайтынын тілге тиек етті.
Ал, еліміздегі орыс мектептеріндегі
«Қазақстан тарихы» пәні қазақ тілінде және де
қазақ мектептеріндегі «Дүниежүзі тарихы» пәнінің орыс тілінде жүргізілетінін
айтып өткен болатын. Бұл Қазақстанның барлық
мектептерінде де осылай жүретінін меңзеген болатын. Осылайша еліміздің білім
алушы әр перзенті үш тілді еркін меңгеретін болады. «Бұндай ықпалдасу оқушы
үшін міндетті. Осылайша, ол жоғары оқу орындарында да ағылшын тілінде
оқытылатын техникалық пәндерге бейімделе бастайды», - деген болатын министр Е.
Сағадиев.
Ағылшын тілі – бүгінгі заманымыздың
кілті, ақпараттық технологияның, компьютер технологиясының кілті деуге болады.
Бүгінгі әлемде мыңдаған адамдар шетел тілін, соның ішінде ағылшын тілін жұмыста
немесе оқуда пайдаланады және ана тілі ретінде меңгереді. Қазіргі заманда
ағылшын тілі «21 ғасырдың»,
халықаралық бизнес, қазіргі ғылым мен технологиялар тілі мәртебесіне ие болды.
Ағылшын тілін оқып – үйренемін деушілердің
саны күннен – күнге көбеюде.. Бұл сайып келгенде, шет тілін, соның ішінде
ағылшын тілін мектеп қабырғасынан бастап жоғары оқу орындарында оқыту
әдістемесінің жаңа бетбұрыстарды қажет екендігін тудырады. Қазіргі уақытта,
ағылшын тілін меңгерудің талабы жоғары болғандықтан, ағылшын тілін тереңдетіп
үйренуге арналған арнайы мектептер, гимназиялар, колледждер көптеп ашылуда.
Бүгінде осы үштілділікті қолдау, қолдану
мақсатында біз, мұғалімдер өз үлесімізді
қосуға, оқушыларға аталған жаңа
талаптарға сай білім беруге бір кісідей ат салысамыз.
Үштілді оқыту – жас ұрпақтың
білім кеңістігінде еркін самғауына жол ашылатын, әлемдік ғылым құпияларына үңіліп, өз қабілетін танытуына мүмкіншілік беретін бүгінгі күнгі ең бастықажеттілік. Қарапайым тілмен айтқанда, қазақ тілдідамыту керек, орыс тілін қолданамыз және ағылшын тілін үйренеміз.
«Қазіргі заманда үш тіл білу - міндет».
Елбасымыз Нұрсұлтан Назарбаев 2007 жылғы «Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан» атты халыққа кезекті жолдауында үш тұғырлы тіл жобасын кезеңдеп іске асыруды ұсынған болатын. Бұл жағдайда Қазақстан бүкіл әлемге халқы үш тілді пайдаланатын мәдениетті ел ретінде танылады. Бұл тілдер: қазақ тілі – мемлекеттік тіл, орыс тілі – ұлтаралық қатынас тілі және ағылшын тілі – халықаралық бизнес пен экономика тілі.
Болашақ осы үш тілді қатар, жетік меңгерген жастарымыздың қолында болмақ. Себебі қазіргі жаһандану заманында бәсекеге барынша қабілетті жастардың болашағы жарқын болмақ.
Қазақстан Республикасы Болон процесіне мүше болғаннан бері үш тұғырлы тіл мәселесі өз маңызын жоғалтпай, керісінше арта түсуде. Қазіргі кезде үш тілді қатар меңгеруге бар жағдай жасалып отыр, сол мүмкіндікті барынша пайдалану керек деп есептеймін. Бұл да қазіргі заман талабы. Тез өзгеріп жатқан дұниеде өмір сүріп, өз орныңды табу үшін жан – жақты болу керек. Дана халқымыз «Жеті жұрттың тілін біл, жеті түрлі білім біл» деп қазіргі заман талабына сай көрегендікпен, қалай терең ойлап айтқан десеңші...!
Осы орайда мен де өз келешегімді шет тілдерімен байланыстырамын. Қазірдің өзінде мектепте ағылшын тіліне ден қойып, орыс тілін де жетік меңгеруге тырысып жүрмін.