3. зат есімдерді тауып, негізгі, туыңды түбірлерді қосымшадан ажыратып жазыңдар.
әл осы кезде қатты жел тұрып, нөсер жаңбыр жауды. хасан -
дардан сұрады:
— бұл не қылған жел? не деген нөсер жаңбыр?
– бұл — жел емес, біздің анамыздың қанатының лебі, ал жаңбыр дегеніміз –
біздің анамыздың көз жасы. біздің анамыз жылда осы бәйтеректің басына
жұмыртқалып, басып шығарады. анамыз тамақ іздеп
кеткенде, жаңағы айдаһар інінен шығып, біздің анамыздың басып шығарған
жеп қояды екен. анамыз қайтып келгенше, ініне тығылып
қалады екен. қазір біздің анамыз аңнан келе жатыр. « тірі
көремін бе, әлде айдаһар жеп қойды ма» – деп жылап келе жатыр. ол – біздің
анамыздың көз жасы, – деді .
Мәтіннің кіріспе бөлімі не туралы?
– Данияр, сен Ұлы Жібек жолы туралы білесің бе?
– Мен Ұлы Жібек жолы туралы көп ақпарат білемін. Қажет болса, сенімен бөлісе аламын.
– Бәрекелді! Маған Ұлы Жібек жолы туралы реферат жазу тапсырылды. «Ұлы Жібек жолы» деген атау қалай пайда болған?
– Ұлы Жібек жолының пайда болу тарихы жібек саудасына байланысты. Ал «Ұлы» сөзінің оған қосылуы Шығыс өлкелері мен Батыс өлкелерін байланыстыруынан. Сондықтан бұл жол «Ұлы Жібек жолы» деп аталды.
– Шіркін, тарихқа үңілген сайын қызыға түсетінің рас. Ұлы жібек жолының бойында қандай қалалар болған?
– Ұлы Жібек жолының бойында Қызылорда, Отырар, Шымкент Тараз, Ферғана қалалары болған.
– Қап, Ұлы Жібек жолының саудадағы маңыздылығы туралы ғана жазуға болады екен. text
– Жә, Ұлы Жібек жолы дамыған елдердің саудамен айналысуына, ғылымның дамуына, дін мен мәдениеттің қалыптасуына да ықпал етті.
– Мен енді сабаққа дайынмын. Данияр, саған көп рақмет!
Оқушы Даниярдан көп ақпарат алып, алғыс білдіреді.
Оқушы досынан Ұлы Жібек жолы туралы ақпарат сұрайды.
Данияр досынан көмек сұрайды.
Данияр досына Ұлы Жібек жолы туралы айтып береді.
Перевод:
- Данияр, ты знаешь о Великом Шелковом пути?
- Я знаю много информации о Великом Шелковом пути. Могу поделиться с тобой, если нужно.
– Здорово! Мне было поручено написать реферат о Великом Шелковом пути. Как появилось название "Великий Шелковый путь"?
- История возникновения Великого Шелкового пути связана с торговлей шелком. А присоединение к нему слова "Великий" связано с соединением восточных и западных краев. Поэтому этот путь назывался "Великий Шелковый путь".
- Ну, это правда, что каждый раз, когда ты заглядываешь в историю, ты интересуешься. Какие города были на Великом Шелковом пути?
- Вдоль Великого Шелкового пути находились города Кызылорда, Отрар, Шымкент Тараз, Фергана –
- Кэп, о важности Великого Шелкового пути в торговле можно только писать. text
- И Великий Шелковый путь развитию торговли развитых стран, развитию науки, становлению религии и культуры.
- Теперь я готов к уроку. Данияр тебе большое!
Ученик получает много информации от Данияра и выражает благодарность.
Школьник спрашивает у друга информацию о Великом Шелковом пути.
Данияр просит друга о
Данияр рассказывает другу о Великом Шелковом пути.
Достар – бір-біріне ұқсас жандар. Бір-бірін толықтыратын, бір-бірінің кемшілігін жауып тұратын адамдар. Соның арқасында екеуінің де кемшілігі көрінбей қалады. Ойы мен санасы бір, көзқарасы мен пікірі ортақ жандар да бір-бірімен дос болуға бейім келеді. «Дос – көңілдің күмбезі» деп айтылатыны содан. Орыс халқында «досыңды әкеп көрсет, сонда сенің кім екеніңді айтамын» деген нақыл бар. Яғни, көңілі мен пейілі ортақ жандар ғана бір-бірімен дос бола алады. Олардың қызығушылығы да, ойы да бір. Соның арқасында жолдас, туыстас болып кетті. Мұны халқымыз «екі жақсы қосылса, өле-өлгенше дос болады» деп бір ауыз сөзбен жеткізген.
Дос, әсіресе, қиындықта сыналады. «Жаман дос жауыңмен бірге шабады» дейді халқымыз. Жаман дос – көлеңке дейді, яғни, басыңда күн барда қашып құтыла алмайсың, бұлт төнсе, іздеп таба алмай қаласың. «Біреу жаныңа жолдас, біреуі малыңда жолдас» дейді. Біреулер мал-дүниең мен қолыңда бар нәрсе қарап, дос болады. Мұндай достық ұзаққа бармасы анық. Ал шынайы жаныңа дос болатын адамның достығы да, бауырмалдығы да өміршең. Сыналар кезде, сыналады. Шыңдалар кезде, шыңдалады.
Адам достықты іздей бермей, өзі де дос бола білуі қажет. «Жолдасын тастаған жолда қалады» дейді. Немесе «күлме досыңа, келер басыңа» деп қысқа қайырсақ та болады. Досқа күлгенің – оның арына тигенің, оған сатқындық жасағаның. Досыңды сатқан күн әйтеу бір уақытта айналып өз басыңа келеді. «Айырылмас досыңа қайырылмас сөз айтпа» дейді халқымыз.
Бұл өмірде туған-туыспен, дос-жаранмен тату-тәтті, ұйымшыл, бір болғаннан артық қандай бақыт бар? Әрдайым туған-туысыңа да, достарыңа да қол ұшын беріп, көмектесіп жүрсең, өзің де елдің алдында абыройлы, беделді боласың. Сөйтіп досың да көбейеді. Досқа деген пейілің жақсы, көңілің күмбез болса, досыңа дос қосылары хақ.
Объяснение: