16.Өлеңді мұқият оқып, мағынасын ашып, түсінгендеріңізді айтып беріңіз. Ж ұ р т ы м а
Бірлік қып іс істеуге шорқақ, жұтым, Білмейсің жөнің менен терісіңді,
Табылса оңай олжа ортақ, жұртым, Ел болып іс етпейсің келісімді.
Сияқты қара қарға шуылдаған, Үміт қып бәйге атындай талай қосып,
Үрейсіз қоян жүрек қорқақ, жұртым. Байқадық шабыс түгіл, желісіңді.
Жөн айтқан жұртшылыққа адам болса, Келгенде өз-өзіңе мықтысыңдар,
Шығасың қолыңа алып кері ісіңді. Қайтейін өзге десе көнгішіңді.
Бытыр бет-бетіңе жөнелгенде, Сықылды сынық бұтақ төмендесең,
Көрдің ғой жайылатын өрісіңді. Кім жұлмас оңайдағы жемісіңді.
-Ассалаумағалейкүм Айдос
-уағалейкүмассалам бауырым
-қайда барасың ?
-Абай атамыздың 175 жылдығына арналған мүзейде өтетін салтанатты кешке бара жатырмын.
-Охо,мен барсам болама?
-Әрине,досым жүр кеттік.Саған Абай атамыздың ерекшелігі туралы айтып берейін жол қысқарсын.
Абай атамыз данышпан ,ойшыл,ұлы ақын болған.Өлең ді бар жүрегімен сезініп,халыққа паш еткен.Өлең шығарғанды жанынан артық жақсы көрген."Өлең-сөздің патшасы,сөз сарасы"тіпті оны мына сөзінен аңғаруға болады.Ән ол жүрегіңді тебірентіп,бойды жылытатын керемет әлем деседі.
Әлемдік қақтығыстар азаматтық және әскери шығындар санымен бағаланады.Бұл ауқымды соғыстар жылына 1000-нан аса адам өліміне алып келеді.Әлемдік қақтығыстардың себептеріне келетін болсақ оған елдің ішкі саясаты әсер етеді.Мысалы:Сирияда революциялық суреттер салған жасөспірімдер қамауға алынып,азапталғаннан кейін қалаларда шерулер өткізіліп,Башар Асадтың режиміне наразылық білдірген.Бұл наразылық бүкіл елге таралды.Үкімет өз тарапынан наразылық білдірушілерді террористер деп айыптады.Кім кінәлі?Үкімет кінәлі,наразылықты күшеймей тұрып басып,наразы топпен,ел тыныштығын ойлап бейбіт келісімге келу керек еді.Ресей мен Жапония екі алпауыт ел,Куриль аралдары үшін ұзақ уақыт бойы егеске түсіп келеді.Мысалы: 1904-1905жылғы соғыстарда Жапония жеңіске жетіп,Куриль мен Сахалин аралдарын жапондықтар иеленді.Ал 1945жылы Жапониямен болған соғыста Кеңес әскері жеңіп аралдар Кеңес одағының қол астына өтті.Кейін Ресей басшылығы қақтығыстардың шешілгенін жариялағанымен Жапония көңілі толмай аралдарды қайтаруды талап етіп отыр.Кім кінәлі?Екі мемлекетте кінәлі,келісімге келе алмаған.Әлемдік қақтығыстарды болдырмау үшін әр ел өз ішінде өріс алып келе жатқан қақтығыстарды тоқтатуға,белең алуына жол бермейді.Екі елдің қақтығысында БҰҰ және аймақтық ұйымдар делдалдық атқарады.Қарулы әрекеттерге ұласып кеткен қақтығыстар келіссөздер арқылы тоқтатылады.Әлемдік қақтығыстардан шығудың бірнеше жолы бар.1.Қару қолдану.Күші басымдылығын көрсеткен жақ жеңіске жетеді.2.Келіссөз жүргізу.Екі жақта келісімге келу жолдарын іздейді.3.Қақтығысқа түсіп отырған елдердің сенімді,құрметіне ие болып отырған адамдар мен ұйымдар делдалдық жасай алады.Әлемдік қақтығыстар болмасын,әлеміміз бейбітшілікте өмір сүруіне мүмкіндік жасайық.