DKNRMLLY

02.06.2023 09:27 •  Геометрия

Берілген мәтіндерді балалар оқып алады. Топырақ дегеніміз-жердің өсімдік өсетін құнарлы, үстіңгі қабаты.
Топырақтың құрамын құм, саз, майда иастар, өсімдіктер, ұсақ жануарлардың шіріген қалдықтары (қарашірік) құрайды.
Топырақтың түсі оның құрамындағы осы шіріндіге байланысты өзгереді.Топырақта неғұрлым шірінді көп болса, соғұрлым ол құнарлы болып, өсімдік жақсы өседі.
Топырақтың ең басты қасиеті-құнарлығы.Ол үшін топыраққа минералдық тыңайтқыштар қосу керек.
Өсімдік жақсы өсу үшін топырақта азот, фосфор, калий жеткілікті болуы қажет.
Топырақтан қоректенуде азоттың орны ерекше.
Өсімдікке азот жетпесе өте баяу өсіп, жапырақтары бозара бастайды.Ағаштардың жанама бұтақтары дамымайды.
Фосфор жасуша қабықшасын түзуге қажетті элемент.
Өсімдікке фосфор жетіспесе жемістің түзілуі баяулап, Салмағы кемиді.
Калий жеткіліксіз болса, өсімдік аласа, сабағы әлсіз болады.Түйнек, тамыр жақсы даму үшін де калий керек.
Егін егерде алдымен жерді жыртып, тырмалайды.Ал ауламызда топырақты күрекпен қопсытамыз.

Топырақ- өмірдің нәрі, ол – өмірдің өзі, сондықтан да оны аялау, оны көзіміздің қарашығындай сақтау – бәріміздің табиғат алдындағы азаматтық борышымыз. Табиғат тепе-теңдігі табиғаттың міндетті заңдылығы, оны оқып-үйрену, танып білу әрбір адамның жоғары саналы, экологиялық мәдениеті қалыптасқан тұлға екендігінің белгісі.
Орманда, далада,өзен жағалауында өсетін ағаштарды жыл сайын кесіп азайту зиян. Өйткені,жылда ағаштың сынып түскен бұтақтары, жапырақтары, жемістердің қалдықтары топырақты минералды заттармен байытады.
Топырақты шайылудан сақтау үшін көбірек ағаш отырғызып, көгалдандыру жұмысын жүргізу керек деп ойлаймын.

Топырақтың орналасу деңгейі (әр қабаттың)
Қарашірік- 13 см
Құмайт-21 см
Сазды-26 см
Әктас-9 см

Сұрақтарға жазбаша жауап беру

1.Топырақ-?

2.Топырақ түзуші факторлар?

3.В.В.Докучаев-?

4.Топырақтану-?

5.Топырақтың құрамы?

6. Топырақтың құрылымы-?​