6. Адзначце сказы з аднароднымі азначэннямі: а) Пакой быў невялічкі але ўтульны.
б) Прамені сонца не ззяюць а тлеюць над лесам.
(Лыньк.)
в) Ёсць месца на свеце і белым і жоўтым і чорным. (Гл.)
г) Помніць бацька пыл шляхоў баі паходы страты. (Э. А.)
д) Шумна і гучна ўлетку на беразе Нёмана. (К-с)
е) Сцёпка гаварыў проста і разумна (К-с)
И агнявокая дзянница, як маладая чарауница цябе сагрэе милым смехам, авее духам чыстых борау, палёу, лугоу, нябёс, прасторау и сыпне радасць низким стрэхам. Над шэрым восеньским полем, над скрыжаваннем дарог и далёким лесам сумнай усмешкай блиснула низкае сонца. О, Радзима, табою напоунена сэрца да краю.Я(займеннiк) можа(глагол) сотню(назоунiк) раз(назоунiк) прайшоу(глагол) па(предлог) роднай(прыметнiк) старане(назоунiк) пастор(назоунiк) и(предлог) жаль(назоунiк) яе(займеннiк) шляхоу(назоунiк) дауно(нарэче) знаёмы(прыметнiк) мне(займеннiк).
Водгук на верш Максіма Багдановіча
“Слуцкія ткачыхі”
Паэзія Максім Багдановіч з'яуляецца глыбока рэалістычнай, цесна связанай з вызваленчай барацьбой беларускага народа. Любоў да Радзімы — адна з галоўных тэм лірыкі Максім Багдановіч. Ён паказвае моцную прывязанасць простых людзей да Беларусі, да роднай зямлі. Выгнаныя голадам з роднага краю, беззямельныя сяляне жывуць успамінамі аб Радзіме. Тэма любві да Радзімы гучыць і ў вершах, прысвечаных мінуламу Беларусі. У час паездкі ў 1911г. у Вільню Максім Багдановіч пазнаеміўся з рукапісамі старажытных беларускіх кніг. Яго зацікавіла гістарычнае мінулае беларускага народа і пад уражаннем ад іх напісаў верш “Слуцкія ткачыхі” з цыкла “Старая Беларусь”.
Верш "Слуцкія ткачыхі” — адзін з лепшых твораў гэтага цыклу. У ім уваскрашаецца далёкае феадальнае мінулае Беларусі, паказваецца паднявольная праца слуцкіх ткачых у час прыгону.
Вобраз васілька набывае ў вершы абагульняючае значэнне. Ён зліваецца з вобразам Радзімы, становіцца сімвалам народнага мастацтва.
У вершы “Слуцкія ткачыхі” паэт раздумвае над лёсам беларускіх мастакоў і над сутнасцю мастацтва. Гэты верш вельмі прыгожы, у гэтым вершы аўтар пытаецца расказаць пра тое, што сапраўднае мастацтва нельга стварыць пад прымусам. Паясы ператварыліся ў шыдэўры толькі тады, калі ткачыхі ўклалі ў іх сваю душу. Паэт хацеў перадаць на колькі цяжкі быў той час - час прыгону, калі людзі былі не вольныя рабіць тое, чаго хацелася ім . Час, калі прыгонныя людзі цалкам залежалі ад пана, выконвалі толькі тое, што хацелася і падабалася яму:
Ад родных ніў, ад роднай хаты
У панскі двор дзеля красы
Яны, бяздольныя, узяты
Ткаць залатыя паясы.
Яшчэ аўтар пытаецца сказаць, што роля мастацтва ў жыцці народа вельмі важна. У гэтым вершы апісваецца картіна роднай зямлі, дзе ткачыха заміж пярсіцкага ўзора” шые “цвяток радзімы васілька”:
Цямнее край зубчаты бора…
І тчэ, забыўшыся, рука,
Заміж персідскага ўзора,
Цвяток радзімы васілька.
Гэты верш трэба чытаць з паузамі, пасля кожнай стракі, з трохі жаласнай інтанацыяй.
У вершы вельмі шмат супрацьпастаўленняў. Я думаю, што у гэтым вершы аўтар вельмі падрабязна апісаў тую цяжкую працу, якая была ў той час.