Қара өлең - қазақтың ежелгі өлең түрі.Қара өлең әнге салып айтуға ыңғайлы. Әннің ырғақ ерекшеліктеріне қарай өлең жолдарындағы бунақтар орнын ауыстырып отырады. Әр шумақта жеке ой жатады. Мұндай ой жеңіл әзіл-оспақтан бастап, өмірдің мәні мен сәнін, ел қамы мен халық тағдырын қамтиды. Өлеңнің алғашқы екі жолындағы ой соңғы жолдардағы негізгі ойға қызмет етеді. Қара өлең көне заманнан бастау алып, тереңге тамыр байлаған. Оның үлгілері "Оғызнамада" (9 ғ.), Ж.Баласағұнидің "Құтадғу білігінде" (11 ғ.), М.Қашқаридың "Диуани лұғат ат-түркінде" (11 ғ.), А.Иүгінекидің "Ақиқат сыйында" (12 ғ.) кездеседі.
Сипаты жағынан орыстың "частушкасына", тәжіктін "ашуласына", латыштың "дайнасына", шығыс халықтарының "бәйіті" мен "ғазалына", өзбектің "қошығына" ұқсас. Қазіргі қазақ поэзиясында қара өлең үлгісі кең тараған.[1]
Создания легенда о тристане и изольде — кельтского происхождения. она пришла, вероятно, из ирландии и пользовалась широчайшей популярностью во всех странах средневековой европы, распространившись во множестве вариантов (первая ее обработка — франко-бретонский роман — относится к xii веку). на протяжении веков она обрастала различными поэтическими подробностями, но смысл оставался прежним: любовь сильнее смерти. вагнер же истолковывал эту легенду иначе: он создал поэму о мучительной всепоглощающей страсти, которая сильнее рассудка, чувства долга, родственных обязательств, которая опрокидывает привычные представления, разрывает связи с окружающим миром, с людьми, с жизнью. в соответствии с замыслом композитора опера отмечена единством драматического выражения, огромным напряжением, трагическим накалом чувств. вагнер любил «тристана», считал его своим лучшим сочинением. создание оперы связано с одним из наиболее романтических эпизодов биографии композитора — с его страстью к матильде везендонк, жене друга и покровителя, которая, несмотря на горячую любовь к вагнеру, сумела подчинить свое чувство долгу перед мужем и семьей. вагнерназывал «тристана» памятником глубочайшей неразделенной любви. автобиографичность этой оперы понять необычную трактовку композитором источника. с легендой о тристане и изольде вагнер познакомился еще в 40-х годах, замысел оперы возник осенью 1854 года и полностью захватил композитора в августе 1857 года, заставив его прервать работу над тетралогией «кольцо нибелунга». текст был написал в едином порыве, за три недели; в октябре начато сочинение музыки. работа велась с большими перерывами, опера была завершена в 1859 году. премьера состоялась 10 июня 1865 года в мюнхене.
Қара өлең - қазақтың ежелгі өлең түрі.Қара өлең әнге салып айтуға ыңғайлы. Әннің ырғақ ерекшеліктеріне қарай өлең жолдарындағы бунақтар орнын ауыстырып отырады. Әр шумақта жеке ой жатады. Мұндай ой жеңіл әзіл-оспақтан бастап, өмірдің мәні мен сәнін, ел қамы мен халық тағдырын қамтиды. Өлеңнің алғашқы екі жолындағы ой соңғы жолдардағы негізгі ойға қызмет етеді. Қара өлең көне заманнан бастау алып, тереңге тамыр байлаған. Оның үлгілері "Оғызнамада" (9 ғ.), Ж.Баласағұнидің "Құтадғу білігінде" (11 ғ.), М.Қашқаридың "Диуани лұғат ат-түркінде" (11 ғ.), А.Иүгінекидің "Ақиқат сыйында" (12 ғ.) кездеседі.
Сипаты жағынан орыстың "частушкасына", тәжіктін "ашуласына", латыштың "дайнасына", шығыс халықтарының "бәйіті" мен "ғазалына", өзбектің "қошығына" ұқсас. Қазіргі қазақ поэзиясында қара өлең үлгісі кең тараған.[1]