В рассказе встречаются фамилии писателей и поэтов, цитаты и имена героев из их произведений. В каком контексте и почему автор упоминает их? Как вы думаете, с какими еще произведениями русских писателей и поэтов может быть связана история о петербургских фонариках?
Трывожнае шчасце» — першая пенталогія ў беларускай літаратуры. Кніга, у якую ўвайшлі пяць аповесцяў, аб'яднаных агульнымі галоўнымі героямі. Спачатку I. Шамякін планаваў напісаць адну аповесць «Непаўторная вясна», дзеянне ў якой разгортвалася ў перадваенны час. Але ў працэсе працы пісьменнік асэнсаваў абмежаванасць творчай задумкі, расшырыў рамкі твора і ў часе, і ў прасторы. У вобразах Сашы і Пятра, іх сяброў і саратнікаў аўтар увасобіў не толькі свае ўяўленні аб асабістым шчасці, аб гармоніі асабістага і грамадскага, але і адлюстраваў цэлую эпоху ў жыцці савецкага народа.
Пісьменнік надзяліў галоўнага героя Пятра Шапятовіча некаторымі асабістымі рысамі, асобныя дэталі жыццёвага шляху Пятра носяць аўтабіяграфічны характар. Адчуваецца духоўная блізкасць галоўнага героя аўтару, які з мяккай іроніяй апісвае юнацкую прынцыповасць, бескампраміснасць хлопца назат у дробязях. Гэтыя рысы характару асабліва праяўляюцца ў эпізодзе з хабарнікам-шафёрам: не захацеўшы ехаць бясплатна, Пятро пайшоў пехатой. Разам з тым, такі ўчынак хлопца сведчыць аб абвостраным пачуцці ўласнай годнасці, аб імкненні выглядаць дарослым, мужным, самастойным.
Чытаючы твор, ад разу пачынаеш сімпатызаваць сумленнаму, прынцыповаму юнаку. Ён здаецца такім знаёмым. Уяўляеш сябе на яго месцы, спачуваеш і суперажываеш яму, імкнешся падказаць, як лепш дзейнічаць у той ці іншай сітуацыі.
Не менш прынцыповай, бескампраміснай паўстае ў творы Шамякіна і каханая Пятра Шапятовіча Саша Траянава. Саша — самастойная, духоўна багатая натура. Яна вельмі адказна адносіцца да сваей працы, імкнецца дапамагаць людзям, як толькі можа. I людзі цэняць яе дабрыню. Чуласць, спагадлівасць дзяўчыны да чужога гора вымушаюць яе працаваць, не лічачыся з часам і стомленасцю. У працы і дапамозе іншым бачыць Саша сэнс свайго жыцця. Зразумела, для поўнага шчасця патрэбна яшчэ і каханне любага чалавека. Сашы пашанцавала і ў гэтым. Яна кахае цудоўнага хлопца, шчырага і сумленнага. I галоўнае — ён таксама кахае яе. Праўда, Сашу не менш моцна кахае настаўнік Лялькевіч. Але для Сашы важна не проста ўладкаваць свае жыццё, не толькі дазваляць кахаць сябе, а самой адчуваць не менш моцнае пачуцце. Яе жыццёвы прынцып: «каб выйсці замуж, трэба кахаць чалавека».
Хоць сур'ёзнага канфлікту паміж закаханымі не ўзнікае, усё ж іх адносіны не былі бясхмарнымі. Ды і самі галоўныя героі, нягледзячы на мноства станоўчых якасцяў, ніколькі не ідэалізуюцца аўтарам. Пятро, напрыклад, вызначаецца нявытрыманасцю, беспадстаўнай рэўнасцю.
На долю закаханых выпала нямала выпрабаванняў. Узяць хоць бы хваробу Пятра. Калі ён ляжаў у горадзе ў шпіталі, Саша, нягледзячы на сваю занятасць, гадзінамі сядзела каля хворага. Але сапраўдныя выпрабаванні чакалі герояў у наступных частках пенталогіі. Пачалася вайна, і Саша з Пятром доўгі час не маглі сустрэцца. Пятро змагаўся з фашыстамі на поўначы краіны, Саша з дачкой засталася на захопленай ворагам тэрыторыі. Але і у такіх абставінах яна імкнулася прынесці як мага болын карысці тым, хто змагаўся за іх будучыню. Рызыкуючы жыццём, сваім і дачкі, Саша дае прытулак параненаму камісару.
Як бы там ні было, нягледзячы на ўсе выпрабаванні, героі з гонарам нясуць сваю чалавечую годнасць, застаюцца вернымі каханніа і Радзіме. I. Шамякіну ўдалося стварыць сапраўдныя літаратурныя тыпы савецкіх інтэлігентаў, што прайшлі разам з народам страшэнныя дарогі вайны.
У яких вчинках виявляється людська шляхетність?
Яку людиною ми називаємо шляхетною? Шляхетна людина - це насамперед моральна людина, добре вихована, совісна людина, така, яка добре ставиться до інших. До того ж, шляхетна людина буде добре поводитися завжди, а не тільки тоді, коли на неї хтось дивиться - тому що у шляхетної людини є совість.
Наприклад, шляхетна людина до незнайомцю, якого ніколи більше не побачить - і піде, навіть не сказавши свого імені, бо не очікує подяки.
Шляхетна людина не скористується чужою помилкою на свою користь, навіть якщо про це ніхто не буде знати. Наприклад, якщо продавець помилився і дав здачі більше, ніж треба, така людина поверне зайві гроші.
У шляхетної людини є також почуття гідності, тому така людина вища за дрібні чвари. Така людина не буде слухати і тим більше переказувати плітки про інших. Шляхетна людина також не буде сміятися над чужими помилками, зовнішністю, недоліками або вадами.
Ось таку людину я вважаю шляхетною. На мій погляд, шляхетність людини виявляється у її вчинках.