Стихотворение Коста Горе

ГОРЕ

Горы родимые, плачьте безумно.
Лучше мне видеть вас черной золой.
Судьи народные, падая шумно,
Пусть вас схоронит обвал под собой.

Пусть хоть один из вас тяжко застонет,
Горе народное, плача, поймет.
Пусть хоть один в этом горе потонет,
В жгучем страданье слезинку прольет.

Цепью железной нам тело сковали,
Мертвым покоя в земле не дают.
Край наш поруган, и горы отняли.
Всех нас позорят и розгами бьют.

Мы разбрелись, покидая отчизну,—
Скот разгоняет так бешеный зверь.
Где же ты, вождь наш? Для радостной жизни
Нас собери своим словом теперь.

Враг наш ликующий в бездну нас гонит,
Славы желая, бесславно мы мрем.
Родина-мать и рыдает и стонет...
Вождь наш, спеши к нам — мы к смерти идем.

ДОДОЙ

Додой фæкæнат, мæ райгуырæн хæхтæ,

Сау фæныкæй уæ куы фенин фæлтау!

Зæй уæ фæласа, нæ тæрхонылæгтæ, –

Иу ма уæ фезмæлæд искуы лæгау!..

Искæй зæрдæ уæ дзыназгæ нырризæд,

Искæмæ бахъарæд адæмы хъыг,

Дзыллæйы мæстæй уæ исчи фæриссæд,

Иумæ уæ разынæд иу цæстысыг!..

Фидар рæхыстæй нын не уæнгтæ сбастой,

Рухс кувæндæттæй хынджылæгкæнынц,

Мард нын нæ уадзынц, нæ хæхтæ нын байстой,

Стырæй, чысылæй нæ уистæй нæмынц...

Иугай ныййыстæм, ныууагътам нæ бæстæ,

Фос дæр ма афтæ ныппырхкæны сырд, –

Фезмæл–ма, фезмæл, нæ фыййау, нæ фæстæ,

Иумæ нæ рамбырдкæн, арфæйы дзырд!..

Оххай–гъе! Не знаг нæ былмæ фæтæры, –

Кадмæ бæлгæйæ æгадæй мæлæм...

Адæмы фарнæй къæдзæх дæр ныннæры, –

Гъе, мардзæ, исчи! – бынтон сæфт кæнæм!

Объяснение: