ілікті патша қорғандары - Шығыс Қазақстанның далалық аймақтарында, әсіресе, Тарбағатай мен Маңырақ тауларының арасында, Зайсан ауданының жерінде алып патша корғандары кездеседі. Оның ең көп шоғырланған жерін Шілікті ескерткіштері деп атайды. Шілікті қорымында барлығы 51 оба бар, оның бәрі де алып немесе орташа қорғандар. Алып қорғандардың диаметрі 100 метр, биіктігі 8 - 10 метр. Мұндай обаның саны - 13. Орташа обалардың шеңберінің диаметрі 20 метрден 60 метрге жетеді, биіктігі 2 - 5 м. Қорған ертеректе қатты тоналған. Бірақ кейбіреулерінде зергер бұйымдар сақталған. Соның бірі 1960 жылы қазылған "Алтын қорған" деген оба. Обаны үйерден бұрын қабір шұңқыры қазылған. Оның орта шенінен шығыстан батысқа қарай бағытталған дөліз (дромос) жасаған, оның ені 2 метр, ұзындығы 12 метр. Қабір шұңқырының ішінен қабырғалары 5м жуық балқарағай бөренелерінен қабір үйін салған, биіктігі 1 м. Айналасына - тас толтырылған.
C12H22O11+H2O>C6H12O6(глюкоза)+C6H12O6(фруктоза) (H+,t)
CH2OH-(CHOH)4-COH+2[Ag(NH3)2](OH)>CH2OH-(CHOH)4-COONH4+2Ag+3NH3+H2O
C(1+)-2e>C(3+)|1
Ag(1+)+1e>Ag(0)|2
Масса органических веществ могла увеличиться только за счет прибавления воды:
m(H2O)=0,414гр.
n(H2O)=0,414гр/18гр/моль=0,023моль
n(C12H22O11)=0,023моль
M(C12H22O11)=12*12+22+16*11=342гр/моль
m(C12H22O11)=0,023моль*342гр/моль=7,866гр
n(C6H12O6)глюкоза=0,023моль.
n(Ag)=20,3гр/108гр/моль=0,188моль.
n(C6H12O6)общ.=0,188моль/2=0,094моль
n(C6H12O6)нач=0,094моль-0,023моль=0,071моль
M(C6H12O6)=12*6+12+16*6=180гр/моль.
m(С6H12O6)нач=180гр/моль*0,071моль=12,78гр.
w(C12H22O11)=7,866гр/130гр=0,06=6%
w(C6H12O6)=12,78гр/130гр=0,098=9,8
ілікті патша қорғандары - Шығыс Қазақстанның далалық аймақтарында, әсіресе, Тарбағатай мен Маңырақ тауларының арасында, Зайсан ауданының жерінде алып патша корғандары кездеседі. Оның ең көп шоғырланған жерін Шілікті ескерткіштері деп атайды. Шілікті қорымында барлығы 51 оба бар, оның бәрі де алып немесе орташа қорғандар. Алып қорғандардың диаметрі 100 метр, биіктігі 8 - 10 метр. Мұндай обаның саны - 13. Орташа обалардың шеңберінің диаметрі 20 метрден 60 метрге жетеді, биіктігі 2 - 5 м. Қорған ертеректе қатты тоналған. Бірақ кейбіреулерінде зергер бұйымдар сақталған. Соның бірі 1960 жылы қазылған "Алтын қорған" деген оба. Обаны үйерден бұрын қабір шұңқыры қазылған. Оның орта шенінен шығыстан батысқа қарай бағытталған дөліз (дромос) жасаған, оның ені 2 метр, ұзындығы 12 метр. Қабір шұңқырының ішінен қабырғалары 5м жуық балқарағай бөренелерінен қабір үйін салған, биіктігі 1 м. Айналасына - тас толтырылған.