Дамытушылық: Қаныққан, қанықпаған көмірсутектер гомолог, изомерлерінің құрылымдық формуласын және алынуы мен химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құру дағдыларын тексеру;
Тәрбиелік: сабақ уақытын бағалауға үйрету, еңбекқорлыққа және пәнге қызығушылығын арттыру.
Сабақ типі: Қорытындылау сабағы.
Сабақ өткізілу түрі: Жазбаша бақылау жұмысы
Құралдар мен реактивтер: Бақылау материалдары.
1.Ұйымдастыру кезеңі:
Амандасу.Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру. Оқушылардың көңілін сабаққа аудару. Сабақтың жалпы мақсатын ашу ,оны өткізу жоспарын көрсету.
Бақылау жұмысын орындау кезеңі:
1.Жазбаша бақылау жұмысын орындау
І нұсқа
Кальций элементіне периодтық кестедегі орны бойынша сипаттама:
Химиялық элементтің периодтық жүйедегі орны (периоды, тобы, рет саны), салыстырмалы атомдық массасы
ә) атом құрамы және құрылысы
б) энергетикалық деңгейде орналасуы: ( электрондық құрылысы, электрондық қабаты, ұяшықта орналасуы)
в) Элементтің қасиеті, валенттілігі
2. 45 г судағы моль санын есептеңдер
3. Формулалары мынадай: SO3; HClO; C6H12O6 заттардағы әр элементтердің массалық үлестерін есептеңдер
4. "Барий ботқасы" деп аталатын асқазанды рентген арқылы тексеруде жегізетін препараттың құрамында 58, 80% - барий; 13, 73% - күкірт; 27, 47% - оттегі болатыны белгілі болса, формуласы қандай?
ІІ нұсқа
Хлор элементіне периодтық кестедегі орны бойынша сипаттама:
Химиялық элементтің периодтық жүйедегі орны (периоды, тобы, рет саны), салыстырмалы атомдық массасы
ә) атом құрамы және құрылысы
б) энергетикалық деңгейде орналасуы: ( электрондық құрылысы, электрондық қабаты, ұяшықта орналасуы)
в) Элементтің қасиеті, валенттілігі
2. 5,6 л (қ.ж) SO2 (күкірт оксиді) моль саны қанша?
3. Формулалары мынадай: SO2; HClO2; C6H10O5 заттардағы әр элементтердің массалық үлестерін есептеңдер
4. Қарапайым теңіз жануары теңіз атының қаңқа сүйегі құрамында 47, 83% - стронций; 17, 39% - күкірт; 34, 78% - оттек болса, заттың молекулалық формуласы қандай?
5. Қосылыстағы көміртегі – 39,97 . Заттың формуласын табыңдар.
В кислой среде фиолетовый лакмус, метилоранж и универсальный индикатор становятся красными.
2. Взаимодействие кислот с металлами.
Кислоты взаимодействуют с металлами, стоящими в ряду активности металлов левее водорода. В результате реакции образуется соль и выделяется водород.
Можно сказать, что металлы, расположенные в ряду активности левее, вытесняют водород из кислот.
Например, при взаимодействии магния с соляной кислотой образуется хлорид магния и выделяется водород:
Mg+2HCl→MgCl2+H2↑ .
Эта реакция относится к реакциям замещения.
Необходимо отметить, что азотная кислота и концентрированная серная кислота с металлами взаимодействуют иначе (соль образуется, но водород при этом не выделяется).
3. Взаимодействие кислот с основными и амфотерными оксидами.
Кислоты реагируют с основными и амфотерными оксидами. В результате реакции обмена образуются соль и вода.
Например, при взаимодействии основного оксида калия с азотной кислотой образуется соль нитрат калия, а при взаимодействии амфотерного оксида алюминия с соляной кислотой образуется соль хлорид алюминия:
K2O+2HNO3→2KNO3+H2O,
Al2O3+6HCl→2AlCl3+3H2O.
4. Взаимодействие кислот с основаниями и с амфотерными гидроксидами.
Кислоты реагируют с основаниями и с амфотерными гидроксидами, образуя соль и воду.
Так же, как в предыдущем примере, при взаимодействии гидроксида калия и гидроксида алюминия с кислотами образуются соответствующие соли:
KOH+HNO3→KNO3+H2O,
Al(OH)3+3HCl→AlCl3+3H2O.
Реакции обмена между кислотами и основаниями называют реакциями нейтрализации.
5. Взаимодействие кислот с солями.
Реакции обмена между кислотами и солями возможны, если в результате образуется практически нерастворимое в воде вещество (выпадает осадок), образуется летучее вещество (газ) или слабый электролит.
А) Кислоты реагируют с растворами солей, если в результате реакции один из продуктов выпадает в осадок.
Например, при взаимодействии раствора серной кислоты с раствором хлорида бария в осадок выпадает сульфат бария, а при взаимодействии раствора силиката натрия с раствором азотной кислоты в осадок выпадает кремниевая кислота:
H2SO4+BaCl2→BaSO4↓+2HCl,
Na2SiO3+2HNO3→H2SiO3↓+2NaNO3.
Б) Продукт реакции при обычных условиях, либо при нагревании, улетучивается.
Например, при действии концентрированной серной кислоты на кристаллический хлорид натрия образуется газообразный хлороводород, а при действии соляной кислоты на сульфид железа( II ) выделяется газ сероводород:
NaCl(тв.)+H2SO4(конц.)→Na2SO4+2HCl↑,
FeS+2HCl→FeCl2+H2S↑.
Примечание. Сокращение (тв.) означает «твёрдое вещество», а (конц.) — «концентрированный раствор».
В) Если кислота, которая вступает в реакцию, является сильным электролитом, то кислота, которая образуется — слабым.
Например, соляная кислота может вытеснить угольную из её соли:
В этом ряду кислота, находящаяся левее, может вытеснить из соли кислоту, находящуюся правее.
6. Разложение кислородсодержащих кислот.
При разложении кислот образуются кислотный оксид и вода. Угольная кислота разлагается при обычных условиях, а сернистая и кремниевая кислота — при небольшом нагревании:
H2CO3⇄H2O+CO2↑,
H2SO3⇌toH2O+SO2↑,
H2SiO3−→−toSiO2+H2O.
Обобщив вышесказанное, можно сделать вывод, что кислоты:
изменяют цвет индикаторов,
реагируют с металлами,
реагируют с основными и амфотерными оксидами,
реагируют с основаниями и амфотерными гидроксидами,
«Бекітемін»
Оқу ісі жөніндегі меңгеруші: Қайырқұл Ш.С
Сынып: 8 а,б сынып
Күні: 22.11.16
Сабақтың тақырыбы: №2 бақылау жұмысы
Сабақтың мақсаты
Білімділік: Оқушыларға қаныққан, қанықпаған көмірсутектер номенклатурасы, изомериясы, құрылысы, қасиеттері, алынуы туралы білімдерін тексеру;
Дамытушылық: Қаныққан, қанықпаған көмірсутектер гомолог, изомерлерінің құрылымдық формуласын және алынуы мен химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құру дағдыларын тексеру;
Тәрбиелік: сабақ уақытын бағалауға үйрету, еңбекқорлыққа және пәнге қызығушылығын арттыру.
Сабақ типі: Қорытындылау сабағы.
Сабақ өткізілу түрі: Жазбаша бақылау жұмысы
Құралдар мен реактивтер: Бақылау материалдары.
1.Ұйымдастыру кезеңі:
Амандасу.Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру. Оқушылардың көңілін сабаққа аудару. Сабақтың жалпы мақсатын ашу ,оны өткізу жоспарын көрсету.
Бақылау жұмысын орындау кезеңі:
1.Жазбаша бақылау жұмысын орындау
І нұсқа
Кальций элементіне периодтық кестедегі орны бойынша сипаттама:
Химиялық элементтің периодтық жүйедегі орны (периоды, тобы, рет саны), салыстырмалы атомдық массасы
ә) атом құрамы және құрылысы
б) энергетикалық деңгейде орналасуы: ( электрондық құрылысы, электрондық қабаты, ұяшықта орналасуы)
в) Элементтің қасиеті, валенттілігі
2. 45 г судағы моль санын есептеңдер
3. Формулалары мынадай: SO3; HClO; C6H12O6 заттардағы әр элементтердің массалық үлестерін есептеңдер
4. "Барий ботқасы" деп аталатын асқазанды рентген арқылы тексеруде жегізетін препараттың құрамында 58, 80% - барий; 13, 73% - күкірт; 27, 47% - оттегі болатыны белгілі болса, формуласы қандай?
ІІ нұсқа
Хлор элементіне периодтық кестедегі орны бойынша сипаттама:
Химиялық элементтің периодтық жүйедегі орны (периоды, тобы, рет саны), салыстырмалы атомдық массасы
ә) атом құрамы және құрылысы
б) энергетикалық деңгейде орналасуы: ( электрондық құрылысы, электрондық қабаты, ұяшықта орналасуы)
в) Элементтің қасиеті, валенттілігі
2. 5,6 л (қ.ж) SO2 (күкірт оксиді) моль саны қанша?
3. Формулалары мынадай: SO2; HClO2; C6H10O5 заттардағы әр элементтердің массалық үлестерін есептеңдер
4. Қарапайым теңіз жануары теңіз атының қаңқа сүйегі құрамында 47, 83% - стронций; 17, 39% - күкірт; 34, 78% - оттек болса, заттың молекулалық формуласы қандай?
5. Қосылыстағы көміртегі – 39,97 . Заттың формуласын табыңдар.
Объяснение:
Кислоты обладают целым рядом общих химических свойств.
1. Действие кислот на индикаторы.
Водные растворы кислот изменяют окраску индикаторов.
В кислой среде фиолетовый лакмус, метилоранж и универсальный индикатор становятся красными.
2. Взаимодействие кислот с металлами.
Кислоты взаимодействуют с металлами, стоящими в ряду активности металлов левее водорода. В результате реакции образуется соль и выделяется водород.
Можно сказать, что металлы, расположенные в ряду активности левее, вытесняют водород из кислот.
Например, при взаимодействии магния с соляной кислотой образуется хлорид магния и выделяется водород:
Mg+2HCl→MgCl2+H2↑ .
Эта реакция относится к реакциям замещения.
Необходимо отметить, что азотная кислота и концентрированная серная кислота с металлами взаимодействуют иначе (соль образуется, но водород при этом не выделяется).
3. Взаимодействие кислот с основными и амфотерными оксидами.
Кислоты реагируют с основными и амфотерными оксидами. В результате реакции обмена образуются соль и вода.
Например, при взаимодействии основного оксида калия с азотной кислотой образуется соль нитрат калия, а при взаимодействии амфотерного оксида алюминия с соляной кислотой образуется соль хлорид алюминия:
K2O+2HNO3→2KNO3+H2O,
Al2O3+6HCl→2AlCl3+3H2O.
4. Взаимодействие кислот с основаниями и с амфотерными гидроксидами.
Кислоты реагируют с основаниями и с амфотерными гидроксидами, образуя соль и воду.
Так же, как в предыдущем примере, при взаимодействии гидроксида калия и гидроксида алюминия с кислотами образуются соответствующие соли:
KOH+HNO3→KNO3+H2O,
Al(OH)3+3HCl→AlCl3+3H2O.
Реакции обмена между кислотами и основаниями называют реакциями нейтрализации.
5. Взаимодействие кислот с солями.
Реакции обмена между кислотами и солями возможны, если в результате образуется практически нерастворимое в воде вещество (выпадает осадок), образуется летучее вещество (газ) или слабый электролит.
А) Кислоты реагируют с растворами солей, если в результате реакции один из продуктов выпадает в осадок.
Например, при взаимодействии раствора серной кислоты с раствором хлорида бария в осадок выпадает сульфат бария, а при взаимодействии раствора силиката натрия с раствором азотной кислоты в осадок выпадает кремниевая кислота:
H2SO4+BaCl2→BaSO4↓+2HCl,
Na2SiO3+2HNO3→H2SiO3↓+2NaNO3.
Б) Продукт реакции при обычных условиях, либо при нагревании, улетучивается.
Например, при действии концентрированной серной кислоты на кристаллический хлорид натрия образуется газообразный хлороводород, а при действии соляной кислоты на сульфид железа( II ) выделяется газ сероводород:
NaCl(тв.)+H2SO4(конц.)→Na2SO4+2HCl↑,
FeS+2HCl→FeCl2+H2S↑.
Примечание. Сокращение (тв.) означает «твёрдое вещество», а (конц.) — «концентрированный раствор».
В) Если кислота, которая вступает в реакцию, является сильным электролитом, то кислота, которая образуется — слабым.
Например, соляная кислота может вытеснить угольную из её соли:
2HCl+CaCO3→CaCl2+H2O+CO2↑H2CO3 .
Для того чтобы вынести суждение о возможности протекания реакции, можно воспользоваться вытеснительным рядом кислот:
HNO3H2SO4HClH2SO3H2CO3H2SH2SiO3−→−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−−H3PO4 .
В этом ряду кислота, находящаяся левее, может вытеснить из соли кислоту, находящуюся правее.
6. Разложение кислородсодержащих кислот.
При разложении кислот образуются кислотный оксид и вода. Угольная кислота разлагается при обычных условиях, а сернистая и кремниевая кислота — при небольшом нагревании:
H2CO3⇄H2O+CO2↑,
H2SO3⇌toH2O+SO2↑,
H2SiO3−→−toSiO2+H2O.
Обобщив вышесказанное, можно сделать вывод, что кислоты:
изменяют цвет индикаторов,
реагируют с металлами,
реагируют с основными и амфотерными оксидами,
реагируют с основаниями и амфотерными гидроксидами,
реагируют с солями,
некоторые кислоты легко разлагаются.
Объяснение: