Жазылым Төменде берілген екі тақырыптың бірін таңдап, жазба жұмысын орындаңыз. Жазылым жұмысында тақырыптан ауытқымай, абзац түрлерін жүйелі құрастырып, көркемдегіш құралдарды орынды қолданып, үстеудің мағыналық түрлерін ажыратып, синонимдік қатарларын түрлендіріп жазыңыз.
[10]
1. Қазақ спортшыларының әлемге танылуы туралы дәлелдер келтіре отырып, графиктік мәтін (диаграмма, кесте, сызба) құрастырып жазыңыз.
2. Қазіргі кезде қазақтың салт-дәстүрлерін өзгертіп жатады, бұл дұрыс па? Көтерілген мәселе бойынша келісу-келіспеу себептерін айқын көрсетіп жазыңыз.
Өтінем
1. Бұрынғы өткен шақта түрған сөзді көрсетіңіз.
A) Танысқан екен
2. Етістіктің мақсатты келер шақ түрін көрсетіңіз.
D) Ызаландырмақ
3. Етістіктің нақ осы шақ түрін көрсетіңіз.
B) Бара жатыр
4. Етістіктің болжалды келер шақ түрін табыңыз.
C) Сөйлер
5. Етістіктің жедел өткен шағын көрсетіңіз.
E) Жеткізді
6. Күрделі нақ осы шақ тұлғасындағы етістікті табыңыз.
E) Біз оқып отырған жоқпыз
7. Қалау райлы етістікті табыңыз.
C) Айтқысы келген
8. Бұйрық райлы етістікті табыңыз.
D) Бара салайық
9. Қалау райлы етістікті табыңыз.
B) Алса игі еді
10. Бұйрық райдың 3-ші жағын табыңыз.
D) Жетсін
11. Шартты райлы етістікті табыңыз.
E) Бір көрсем, арманым болмас еді
12. Етістіктің ашық рай түрінде түрған сөзді табыңыз.
A) Өнер шашпақ
13. Бұрынғы өткен шақтың жұрнағын табыңыз.
D) -ған
14. Ауыспалы өткен шақ тұлғасындағы сөзді табыңыз.
B) Қадірлейтін
15. Осы шақтағы етістікті табыңыз.
E) Көптеген жаңа бұйымдар өндірілуде
16. Үстеу дегеніміз не?
D) Қимылдың мезгілін, белгісін, себебін мақсатын білдіреді
17. Күрделі үстеуді көрсетіңіз.
A) Бүгін келдім
18. Шылау түрлерін ажыратыныз: және, үшін, ғана.
C) Жалғаулық, септеулік, демеулік
19. «Сайын, қарай,соң, қабат» шылаулары қандай шылау тобына жататынын анықтаныз.
E) Септеулік
20. Еліктеуіш сөзді табыңыз
B) Гүр-гүр
1. Архаизмге қарама-қарсы сөздер (противоположный) қалай аталатынын көрсет. *
D) Неологизм
2. Бау-бақша (садоводство) саласына қатысты жаңа сөзді көрсет. *
A) Орамжапырақ
3. Жаңа сөздерді ғылыми (научно) тілде қалай атайтынын белгіле. *
D) Неологизм
4. Араб-парсы тілінен енген кірме сөз қатарын тап. *
C) Әдебиет, пән
5. Диалект сөз қатарын тап. *
B) Бәдірен, сым
6. Жасуша (клетка) сөзі қай ғылым саласына тән термин екенін тап. *
D) Биология
7. «Өтірік айту» деген тіркестің эвфемизмін анықта. *
A) Қосып айту
8. «Ақ саусақ» сөзінің дисфемизмін тап. *
C) жалқау
9. Тыйым салынған сөздер (запретные слова) басқаша қалай аталады? *
B) табу
10. Сөздік құрамдағы сөздер қолдану мақсатына қарай (по цели использования) нешеге бөлінеді? *
С) 2