ЖАЗЫЛЫМ АЙТЫЛЫМ 11
-тапсырма.
Жұптық жұмыс. Төменде берілген мәтінді
оқып, жартылай көшпелілер мекенде-
ген аймақтарды анықтаңдар. Сол бойын-
ша «Көшпелілер мекендеген аймақтар»
тақырыбында Қазақстан картасын постер
түрінде жасаңдар. Жасаған постерді сынып
алдында қорғаңдар.
И
Қазақ отбасы.
Отбасы – тек қаны бір адамдар ғана емес,ол "Отан" атты ғимараттың бір кірпіші."Отан – отбасыдан басталады" деп ата-бабамыз бекер айтпаған ғой.Жанұямыз – біздің барымыз бен нәріміз.Оның құрамындағы адамдар бізге ауадай қымбат.
Әр халықтың отбасында өзіндік ерекшеліктері,заңдылықтары болады.Ал біздің қазақ отбасының басты ерекшелігі ата-ана тәрбиесінде деп білемін."Ұяда не көрсең,ұшқанда соны ілесің" деген қағидатты ұстанған қазақ отбасылары өз ұрпағынның тәрбиесіне кішкентай кезінен аса мән берген.Және де қазақ отбасы тамыры терең әрі жан-жаққа тараған ағаш секілді.Қазақ отбасында мүшелер көп әрі олар бір-бірімен қарым-қатынасты ешқашан да үзбек емес.Қарапайым шетел фильмдерін алайық.Ағылшындарда,мысалы,отбасы деген тек ата-әже,ана-әке және балалар.Ата-ана өз балаларына көп көңіл бөлмей,оның тәрбиесіне уақыт бөлмейді.Содан балалар үлкен адамдарға дөрекі сөйлеп,бұзықтық жасайды.Ия,фильмдерден бұны көп байқаймыз.Дана халқымыз:"үйді пеш емес – махаббат жылытады" демекші,қазақ отбасына бір-біріне жұбаныш болу,қолдау,қол ұшын созу,жақсы көру,қамқор болу,уайымдау секілді сезімдер тән.Отбасында бала "шыр" етіп дүние есігін ашқан соң,оның тәрбиесімен бүкіл отбасы айналысады.Ұл болса әкесі оны еңбекке,қайсарлыққа,батылдыққа баулиды,"сегіз қырлы,бір сырлы" боп өсуіне күш салады,қыз келсе анасы оның инабатты да ибалы,ақылды,өнегелі болуын қадағалайды.
Ия,қазіргі таңда заманнан бұрын адамдар өзгергенімен,қазақ отбасы өз құндылықтарынан айрылмаса деймін.Себебі,"отбасының өнегесі - Отан өнегесі" ғой.
Тaбиғат сөзі кең ұғым. Табиғaт өзіміз тіршілік етіп өмір сүретін орта. Осы тaбиғаттың мейіріне бөленіп, aдaмзат ғұмыр кешеді. Табиғат адамға пана болумен қатар, ғaжaйып көркемдігімен де тамсандырады. Шыңында мәңгі қар тұрақтаған ақ бас таулар, сылдырап аққан өзен, жаз келсе, жапырағы жайқалып шыға келетін ағаштар, жерге төселген кілемдей жап-жасыл шөп жаныңды баурайды. Кең даланы нұрға бөлеп, арай төккен таң шапағының көрінісі ешкімді бей-жай қалдырмасы анық. Туған жер, өскен ел жүрекке жылы сөздердің бәрі де табиғат деген тaңғажайып ұғыммен бірігіп жaтaды.