Құрт — ұлттық тағам. Ашыған айранды сабаға құйып, бірнеше күн іркіт жасайды. Сабада пісілген іркітті майы алынғаннан кейін үлкен қазанға құйып қайнатады. Іркіт баяу қайнап, жел көбігі таралғаннан кейін қоюланады. Суыған соң таза қапшыққа құйып, суын сорғыту үшін іліп қояды. Сары суы ағып 5-6 күн бойы әбден құрғаған соң, ұсақтап бөліп, сығып, өреге жайып кептіреді. 1-2 аптадан соң өредегі құртты қапқа салып, күн көзіне кептіреді. Құртты 2-3 жылға дейін сақтауға болады. Құрттың сарысуын сүт қосып қайнатып ірімшік жасайды. Құрт өкпе ауруына ем. Ұзақ сапарларда құрт — әрі сусын, әрі қорек. Сары суын ауырған малға ішкізеді, шаш жууға болады, тері илеу үшін малма жасайды.
ответ:Қазақ балалар әдебиетінің дамуына өз шығармаларымен қомақты үлес қосқан жазушы Сансызбай Сарғасқаев 1925 жылы облысы қазіргі Жамбыл облысы Қордай ауданында туған. Оның "Достар", "Бір отрядта", "Жұмбақ қыз", "Үш сурет", "Жақсы аға", "Тәмпіш қара" секілді негізінен жас жеткіншектерге арналған шығармалары көпшілік жылы қабылдаған, балалар сүйіп оқитын шығармалар қатарынан орын алған.
Сансызбай Сарғасқаевтың "Тәмпіш қара" повесі отызыншы жылдардағы ауыл өмірін суреттейді.
Повесть 9 бөлімнен тұрады. Бөлімдері: "Танысу", "Тілеп алған азап", "Әзілі ме шыны ма?" , "Өкініш", "Теке қарт", "Не болды бізге?", "Бұдан кейінгі күндерде …", "Ойламаған жерден", "Үш күн қалғанда".
Шығарманың негізгі ойы – жас жеткіншектерді адамгершілікке,шыншылдыққа, қайырымдылыққа тәрбиелеу.
Шығарманың композициялық құрылысы мынадай:
Басталуы. Шаншатайдың ауылға келуі, ауыл балаларымен танысуы..
Байланысуы. Шаншатай Ертайдың суретші екенін білуі,екеуінің айырылмастай дос болуы.
Шиеленісуі. Мектеп оқушыларының қырман даласына көмекке баруы,түрлі ойын-сауық ұйымдастырулары, Шаншатай ауыл балаларының газетке деген қызығушылықтарын оятуы.
Шарықтау шегі. Оқушылардың өз мақалаларын оқу үшін Теке қарттың үйіне іздеп баруы, Шаншатай мен Иманбектің төбелесуі, Иманбектің одан кешірім сұрауы.
Шығарманың шешімі. Ертайдың салған суретінің «Октябрь балалары» газетіне шығуы.
Повестегі басты-басты оқиғалар:
• Шаншатайдың ауылға келуі.
• Балаларды егін басына ертіп баруы.
• Егін басындағы балалардың өнері.
• Балалардың "Октябрь балалары" газетімен танысуы.
• ң қырман басынан қайтардағы қырманшыларға өнер көрсетуі.
• Шаншатайдың "доп қуу" ойынын ұйымдастыруы.
• Шаншатай мен Иманбектің төбелесі.
• Балалардың Теке қартпен кездесуі.
• Келдібек директордың балаларға пионерлік тапсырма беруі.
Құрт — ұлттық тағам. Ашыған айранды сабаға құйып, бірнеше күн іркіт жасайды. Сабада пісілген іркітті майы алынғаннан кейін үлкен қазанға құйып қайнатады. Іркіт баяу қайнап, жел көбігі таралғаннан кейін қоюланады. Суыған соң таза қапшыққа құйып, суын сорғыту үшін іліп қояды. Сары суы ағып 5-6 күн бойы әбден құрғаған соң, ұсақтап бөліп, сығып, өреге жайып кептіреді. 1-2 аптадан соң өредегі құртты қапқа салып, күн көзіне кептіреді. Құртты 2-3 жылға дейін сақтауға болады. Құрттың сарысуын сүт қосып қайнатып ірімшік жасайды. Құрт өкпе ауруына ем. Ұзақ сапарларда құрт — әрі сусын, әрі қорек. Сары суын ауырған малға ішкізеді, шаш жууға болады, тері илеу үшін малма жасайды.
Объяснение:
ответ:Қазақ балалар әдебиетінің дамуына өз шығармаларымен қомақты үлес қосқан жазушы Сансызбай Сарғасқаев 1925 жылы облысы қазіргі Жамбыл облысы Қордай ауданында туған. Оның "Достар", "Бір отрядта", "Жұмбақ қыз", "Үш сурет", "Жақсы аға", "Тәмпіш қара" секілді негізінен жас жеткіншектерге арналған шығармалары көпшілік жылы қабылдаған, балалар сүйіп оқитын шығармалар қатарынан орын алған.
Сансызбай Сарғасқаевтың "Тәмпіш қара" повесі отызыншы жылдардағы ауыл өмірін суреттейді.
Повесть 9 бөлімнен тұрады. Бөлімдері: "Танысу", "Тілеп алған азап", "Әзілі ме шыны ма?" , "Өкініш", "Теке қарт", "Не болды бізге?", "Бұдан кейінгі күндерде …", "Ойламаған жерден", "Үш күн қалғанда".
Шығарманың негізгі ойы – жас жеткіншектерді адамгершілікке,шыншылдыққа, қайырымдылыққа тәрбиелеу.
Шығарманың композициялық құрылысы мынадай:
Басталуы. Шаншатайдың ауылға келуі, ауыл балаларымен танысуы..
Байланысуы. Шаншатай Ертайдың суретші екенін білуі,екеуінің айырылмастай дос болуы.
Шиеленісуі. Мектеп оқушыларының қырман даласына көмекке баруы,түрлі ойын-сауық ұйымдастырулары, Шаншатай ауыл балаларының газетке деген қызығушылықтарын оятуы.
Шарықтау шегі. Оқушылардың өз мақалаларын оқу үшін Теке қарттың үйіне іздеп баруы, Шаншатай мен Иманбектің төбелесуі, Иманбектің одан кешірім сұрауы.
Шығарманың шешімі. Ертайдың салған суретінің «Октябрь балалары» газетіне шығуы.
Повестегі басты-басты оқиғалар:
• Шаншатайдың ауылға келуі.
• Балаларды егін басына ертіп баруы.
• Егін басындағы балалардың өнері.
• Балалардың "Октябрь балалары" газетімен танысуы.
• ң қырман басынан қайтардағы қырманшыларға өнер көрсетуі.
• Шаншатайдың "доп қуу" ойынын ұйымдастыруы.
• Шаншатай мен Иманбектің төбелесі.
• Балалардың Теке қартпен кездесуі.
• Келдібек директордың балаларға пионерлік тапсырма беруі.
• Ауылға радио келуі.
• Иманбектің кешірім сұрауы.
• Ауыл баларының мәдениеттілігі.
• Ауылға газет келуі.
Поставь и оценку , ❤️❤️❤️❤️