Задания по суммативному оцениванию за раздел «Колонизация и народноосвободительная борьба» Тема Национально-освободительное движение СырымаДатулы. Национально-освободительное движение под руководством КенесарыКасымулы Цели обучения
7.3.1.5 Определять причины и последствия борьбы казахского народа против колониальной политики
7.3.1.6 Оценивать роль руководителей восстаний Критерии оценивания Обучающийся
• Описывает причины и последствия восстаний
• Характеризует историческую роль руководителей национально-освободительных восстаний Уровень мыслительных навыков Применение Навыки высокого порядка Время выполнения 20 минут
1. Заполните сравнительную таблицу о характере национально-освободительных восстаний.
2. Дайте историческую оценку роли руководителей восстания (по выбору - С. Датулы/ КенесарыКасымулы/ М.Утемисулы и И. Тайманулы) в борьбе казахов против колониальной политики
по следующему плану: Политическая ситуация накануне восстания (не менее 2-х фактов).
Роль руководителя в достижении целей восстания (не менее 3-х аргументов).
Можно ли считать, что личный вклад руководителя восстания оказывал влияние на последующие исторические события?
Восстания С. Датулы и К.Касымулы Сходства Различия
Восстание С. Датулы Восстание К.Касымулы Результат
Восстание С. Датулы Восстание Кенесары Результат
Критерии оценивания № задания Дескрипторы Обучающийся Описывает причины и последствия восстаний 1 определяет сходство восстаний С. Датулы и Кенесары хана; 1 определяет различие восстания С. Датулы; 1 определяет различие восстания Кенесары хана; 1 описывает результат восстания С. Датулы; 1 описывает результат восстания Кенесары хана; 1 Характеризует историческую роль руководителей восстаний 2 приводит 1-й факт политической ситуации накануне восстания; 1 приводит 2-й факт политической ситуации накануне восстания; 1 приводит 1-й аргумент о значимости роли лидера в народном восстании; 1 приводит 2-й аргумент о значимости роли лидера в народном восстании; 1 приводит 3-й аргумент о значимости роли лидера в народном восстании; 1 пишет обоснованный вывод об исторической роли руководителя восстания. 1 Всего 11
Тіл-қазына, мұра, күнделікті еңбек, тұрмыс, өмір сүру қаруы. XXI ғасыр табалдырығында тұрған осынау дүбірлі дүниеде өзіңді мойындатудың бір жолы бар. Ол тағылымды тарихыңды таныту, өрелі мәдениетіңді өрістету, озық ғылымыңды көрсету. Ұлтты ұлт ретінде ұстап тұратын төрт қазық бар. Олар тілі, діні, саны және салт-дәстүрі. Осы төрт қазықтың ең маңыздысы-тіл. Ұлы Ахмет Байтұрсынов «Сөзі жоғалған халықтың өзі жоғалады» деп көрегендікпен айтып кеткен.
Егемендік алып, елдік қасиет, дәстүр салтымызды дәріптеп жатқан қазіргі уақытта «Туған жер- тұғырың, туған тіл қыдырың» деген ұлағатты сөзді қай кездегіден де жиі айтатын болдық. Жерсіз ел болмайды, тілсіз халық болмайды. Тіл бізге ана сүтімізбен бірге сіңеді. Бұрын жас ұрпақ тәрбиесінің түп қазаығы аталар мен әжелер болатын. Жас ұрпаққа иманжүзділіктің ұрығы әженің әлдиі мен атаның өнегесі арқылы сіңеді. Ана тілі*-халықтың өткен ұрпағын, қазіргі және келешек ұрпағын мәңгілік біріктіретін ең сенімді құрал. Осы дүниедегі адамдар тілінен айырылып, сөйлеуден қалса, қандай қиын күйге түсер еді? Сондықтан тіліміз ана тілі атану үшін, күнделікті өмірде ұдайы қолданыста болуы тиіс.
Ал екінші бақытым- Тілім менің,
Тас жүректі тіліммен тілімдедім.
Кей-кейде дүниеден түңілсем де
Қасиетті тілімнен түңілмедім, -деп Мұқағали атамыз жырлағандай ана тіліміз ешқашан ұмытылмайды. Тәуелсіздік тірегі-тіл. Демек, тіл мерейі үшін күрес-киелі күрес. Таудың кәусар бұлағы қандай таза болса, қазақтың тілі мен діні де сондай таза. Мен үшін ана тілім-Абайдың сөзі, Ақан серінің әні мен Құрманғазының күйі болып есептеледі. Тіліміздің өркендеуі үшін әр азамат үлес қосуы және ат салысуы тиіс.
Қорыта айтқанда, қазақ тілі мемлекеттік тіл ретінде шын мәнінде үстем жағдай иеленіп келе жатыр, оны ұлтына қарамастан біздің еліміздің барлық азаматтары меңгеретін болады деп сенімдеміз. Тек қазақ жастары ғана емес, еліміздегі барлық ұлт өкілдері мемлекеттік тілді меңгеріп, Қазақстан Республикасын дүние жүзіне танытса екен демекпіз. Бұл үшін бізге төзімділік, белсенділік іс-қимыл қажет.
Елдің ертеңіне кепілдік болар жас буынның бойына сіңіріп, ойына руханиялықтың дәнін дер кезінде егу біздің парызымыз. Еліңді тану үшін –тіліңді білу керек емес пе ағайын!