Выпишите баяндауыш мәтінді алдыңғы мәтінмен байланыстырып, ортақ оиды
анықтаңдар. мәтін мазмұнынан автордың ойын бөліп алып, бағалаңдар.
ертеде қағаз болмағандықтан, сол заманның данагөй өз
елі мен жерінің бостандығы үшін күрескен, қол бастаған ержүрек
басшылардың ерлік істерін сына жазуымен тас бетіне түсірген. та
бетіне қашап жазылған жазулар бәрінен де жақсы сақталған.
орхон-енисей өзендері бойынан табылған тас ескерткіштер түрік
қағанаты дәуіріндегі ел басқарушы білге қағанның інісі, ержүрек
батыр күлтегіннің және қағандар кеңесшісі тоныкөктің құрметіне
қойылған ескерткіштер еді.
бізге белгілі үш жазба бар. «кіші жазуды» білге қағанның өзі
жаздырған, ал оны тасқа қашап жазған – ғұлама бәдізші иоллыг
тегін. «үлкен жазуды» да білге қағанның өзі таң, інісі
күлтегін батырға арнаған. үшінші жазба - тоныкөк дананың өзі
шығарған жыры. бұлар vii ғасырда әрбір әрпі тасқа қашап жазылған
көне түркі тіліндегі тұңғыш жыр-дастандар болатын
Адамды сұлулығымен баурап алатын керемет жерлер планетада өте көп. Бірақ менің жүрегіме ең қымбаты - туған жерімнің пейзаждары. Менің Отаным - Қазақстан. Бұл елде көптеген әдемі және қызықты жерлер бар. Бізде шексіз дала, биік таулар, сайрап жатқан бұлақтар бар. Дала қалай тартуға болады? Бірақ оның ерекше бір ерекшелігі бар: шабындықтар, жайылып жүрген қойлар, хош иісті шөптер.
Менің Отанымның табиғаты қатал
олардың шөлдерінің арқасында. Бірақ бұл оның әдемі болуына кедергі болмайды. Бетпақ-Дала, Қызылқұм, Моюнқұм шөлдері қандай керемет! Менің өлкемнің табиғаты әдемі және сан қырлы, оның шөлді аймақтары кең әрі шексіз, ал тау шыңдары керемет. Қазақстанның шексіз кеңдіктері адамдарды ғана емес, басқа тіршілік иелерін де өзіне тартады. Шөлдер мен тауларда мыңдаған түрлі жануарлар түрлері мекендейді. Менің туған жерімнің табиғаты таңдандыруды және рахаттануды білетіні сөзсіз!
Біздің еліміздің табағаты өте ерекше. Жыл мезгілінің қай тұсын алсаң да, я қаламыз, я ауылымыз жайнап тұрады. Қазір қыс мезгілін алсақ, терең тыныс алатын таза ауа, ақ көрпесін жамылған жер, екі беттері алмадай боп шана тепкен балалар. Ал, енді көктемге мезгіліне сипаттама берсек, жан-жақтың бәрі көгеріп, жер астынан бәйшешегіміз бүршік атып шығады, Жаз нағыз жеміс-жидектің пісіп, балалардың мәз-мейрам болатын уақыты. Күзге тоқталсақ, бұл жыл мезгілі әсіресе ақын аға-апаларымыз тілін түсіне білетін алтын уақыт.