Вот вопросы: 1. Мәтін бойынша берілген 2 дұрыс ақпаратты табыңыз. Найди по тексту два правильных ответа. ( )
А) Ауылда ұлттық салт-дәстүр, әдет-ғұрып сақталмаған.
В) Қалада халық көп, көшелері у да шу.
С) Ауылдың ауасы таза, даласы тып-тыныш болады.
Д) Қала адамдары салтты берік ұстанады
2. Мәтіннен мақал-мәтелді табыңыз. ( ) Найди пословицу в тексте.
А) «Ауыл – қаланың анасы, анасын ұмытпайды баласы
В) Ұлттық салт-дәстүр, әдет-ғұрып барлығы ауылда жақсы сақталған
С) Ауыл түбі –бірлік, қауым түбі – тірлік
Д) Ұлтымыздың салт-дәстүрі, қаны мен жаны сол ауылдан басталады.
3. Мәтіндегі зат есімдерді мағынасына қарай төменде деректі, дерексіз топтап жазыңыз ( ) Найдите существительные в тексте в зависимости от их значения.
деректі дерексіз
1
2
4. Жинақтық сан есімді тап. ( )
А) Бірінші
В) Бірі
С) бір-бірден
Д) біреу
текст: Берілген мәтінді 2 рет мұқият оқып шығыңыз. Мәтіннен негізгі ақпаратты табыңыз. Прочитайте внимательно текст 2 раза.
Ауыл – дәстүрлі қазақ қоғамында ежелден қалыптасқан ұғым. Ж.Әбдірашев: «Ауыл – қаланың анасы, анасын ұмытпайды баласы» - деген екен. Ауыл – әр халықтың, соның ішінде қазақ халқының алтын бесігі, темірқазығы. Ұлтымыздың салт-дәстүрі, қаны мен жаны сол ауылдан басталады. Халық мақтанышына айналған әйгілі арыстарымыздың бәрі де сол ауылдан шыққан. Сондықтан да елімізді көркейтуге осы бастан өз үлесімізді қосуға тиіспіз. Ал біздің үлесіміз – сапалы білім алып, ел болашағын ойлайтын азамат болу. «Ауыл түбі – бірлік, қауым түбі – тірлік» деген мақал ауылдың этникалық, экономикалық және рухани маңыздылығын білдіреді.
Ауыл адамдары қала адамдарына қарағанда салтты берік ұстанады, қарапайым, жомарт, ашық, кішіпейіл, бауырмал, мейірімді болып келеді. Себебі ұлттық салт-дәстүр, әдет-ғұрып барлығы ауылда жақсы сақталған. Ауыл адамдары кеш ұйықтап, ерте тұрады. Ауылда таза ауа, дала тып-тыныш болады.
Қала өмірі тынымсыз тірліктен тұрады. Таңнан кешке дейін көліктің дауысы құлақ тұндырады. Қаптаған халық, у да шу. Қала адамдары барлық жаңалықтан хабардар, бірақ көбіне өзімшіл болып келеді.
Өзгелік етіс - Понудительный залогПонудительный залог образуется при суффиксов -дыр, -дір, -тыр, -тір, -ғыз, -гіз, -қыз, -кіз. Этот залог отсутствует в русском языке. Он обозначает “заставить, понудить, попросить, позволить, совершить какое-либо действие или принять иную форму состояния” и образуется при суффиксов. Например: Біз оған өлең айт-қыздық. - Мы заставили его читать стихи. Мен көйлек сатып ал-ғыз-дым. - Я попросила себе купить платье.
Ортақ етіс - Взаимный залогВзаимный залог - переводится как “совместно, одновременно с кем-то делать что-то” или “одновременно с кем-либо находиться в определенном состоянии”. Он образуется при суффиксов -с, -ыс, -іс. В русском языке подобный залог отсутствует, а взаимно-совместное значение выражается глаголами возвратно-среднего залога. Например: Мен досыммен құшақтастым. - Я обнялся с другом. Олар хат жазысты. - Они переписывались.