Unbulbi Мәтінді тыңда. Оқы.
Салем, достар! Менің атым – алібен. Мен сендерге ез отбасымды таныстырамын
Бул – менің отбасым. Менің отбасым да басқа қазақ отбасылары секілді үлкен. Мен
отбасымда атам анем анем, анам, ғам, інім, қарындасым бар. Беріміз бірге тұрама
Қазақ отбасының жаңа дәстүрі неn. Олар: жасы үлкен адамға жол беру, терге
отырғызу, қарсы сейлемеу, қызды сыйлау. Үлкендер жасы кішілерге қамқоршы
болады, кеңес береді, анылды болуды үйретеді.
Қазақ отбасында жасы үлкен адамды ерекше Нұрметтейді. Әнем маған «Үлнена
нормете, кішіге қамқор бол!» - дейді. Мен де атам мен анемді, енем мен анамды
еrамды нұрметтеймін. Алiн
ме, қарындасыма нементесемін.
Қазақ халқы ежелден ұл бала мен қыз баланың тәрбиесін беліп қараған. Ұлды
мал бағуға, қолөнерге, анша табуға ныз баланы ас пісіруге, несте тігуге, ермек
оқуға үйреткен.
Қазан дәстүрі бойынша үйде, нашеде ер адамдар бір-біріне қол беріп аманда-
алы. Жасынші адам үлкенге «Ассалаумағалейкум» - деп амандасса, үлкендер
Уағалейкусалам - деп жауап береді. Ал мектепте, ноғамдық орындарда ер адам
мен де, әйел адамдармен де «Салеметсіз бе!» - деп амандасады.
Адамдарды таныстырғанда үлкенге нішін, әйел адамға ер адамды бірінші тану-
тырады. Ондай кезде «Танысып койыныздар», «Таныстыруға рұясат етіңіздер! - деп
Мен өз отбасымды жаңы неремін, қазақ отбасының дәстүрлерін құрметтеймін,
ақтаймын.
• Матіндегі қарамен жазылған сөздерді сездік дептеріне аудармасымен жазып ал​

Біз жас ұрпақ – табиғат қорғаны. Атадан балаға мирас болып келе жатқан табиғатымызды көздің қарашығындай сақтап, анамыздай аялап келер ұрпаққа таза күйінде қалдыруымыз керек. Табиғат – адамның бойына қуат, көңіліне шабыт, сезіміне ләззат шапағатын ұялататын сұлулық пен әсемдік әлемі. Сол сұлулық пен әсемдікті талай ақын жырға қосып, небір әншілер ән арнаған. Сол сұлулықты, әсемдікті жоғалтпай қастерлеуіміз керек. Бұл жайында халқымыздың қалдырған тағылымдық, тәрбиелік мәні зор «Атаңнан мал қалғанша, тал қалсын», «Бұлақ көрсең көзін аш», «Бір тал кессең, он тал ек» тағы да басқа ұлағатты сөздері, табиғатқа деген сүйіспеншіліктері қазіргі ұрпаққа үлгі-өнеге.

Төлеген Айбергенов Ана Арманыңды ақтарам ба жүрегімде тербесем, Айға сіңлі, қарындассың қасиетті Жерге сен. Мен өзінді теңдесі жоқ құдірет деп түсінем, Сендік қуат мың есе артық Жердің тарту күшінен. Сұлу әлем, әлем сұлу сен жаратқан адаммен, Көк жолының қарсылығын қағып тастап барам мен. Сендік қуат болар, бәлкім, басын иді көк маған, Әр кез сенен туғанымды есіме алсам, тоқтаман. Ал ұмытсам, ұмыт болып қаларымды білемін, Ұмыт қалмау үшін менің шарқ ұрады жүрегім. Шат жүріп-ақ қас қаққанша боламын мен шерменде, Жетім емес кей ананың жетімдігін көргенде, Көз алдымда жас дөңгелеп булығам да ызадан, Маған тіпті сөз келмейтін ұяттардан қызарам. Бұл дүниеге онсыз-дағы кеткен жоқ па көп есең, О, аналар, кей пасықты жаратасың неге сен! Тасбауырлар дүниеге келсін де, тез кетсін де, Әлде өзгелер ондайлардан жиіркенсін дейсің бе? Қай кеудені жылытады лапылдаған отпенен, Өз кеудесін жылытуға құдіреті жетпеген. Анаң саған керек болса, балаңа да сен керек, Кезекпенен ауысатын ғұмыр ғой бұл дөңгелек. Ана керек, о, адамдар, ана керек адамға, Анасыздар аң сияқты күн кешіп жүр ғаламда. Пікірімді ұнатпаған таптық та дер дананы, Даналықтың қажеті жоқ сыйлау үшін ананы. II Білмедім мен, сен әйтеуір ораласың көп тілге, Киелі сүт құдіретімен әлде есейіп кеттім бе? Ана десе әйтеуір мен өзге сөзді есітпен, Құлағыма үн келеді қоңыраулы бесіктен. Құлағымда ол үн менің көрген емес толастап, Өйткені сен жылауыма қарсы болдың о баста-ақ.. Бүкіл әлем шуларына жіберді де сүңгітіп, Өзің қаққан қоңыраудан кетті маған тіл бітіп… Қоңыраулардың үні мені жетектеді қиянға. Қоңыраулардың үні мені шомдырды сан қиялға. Тұтқасынан ұстамақ боп дария – білім есіктің, Мектеп бардым, онан да мен қоңырау үнін есіттім. Ұстаз болдым. Сөз сөйлетті болашақтың мінбері, Көз алдымда қызыл ала қызғалдақтар гүлдеді. Дәл бүгін де нұрлы ертеңнің қоңырауы етіп тұр мені, Өміріме өзің қаққан қоныраудың үндері. Өзің қаққан қоңырауда өмір жыры бар екен, Оның үні тарқамайтын болды менің мерекем. Сол үнменен тыным таппай бақытымды күреймін, Өйткені мен мерекемнің тарқамауын тілеймін.