ТЫҢДАЛЫМ оқылым 3
-тапсырма.
Мәтінді оқы.
Тауда аң-құс көп. Кәдімгі қоңыр аюлар бар. Ерен-Қабырға (Тянь-Шань) тауын өте
сирек кездесетін ақ тырнақты Тянь-Шань аюы мекен етеді.
Тауда түлкілер мен құнулар да бар. Бұл жақта қасқырлар да жүреді. Әдеттегі сұр
қасқыр мен қызыл қасқыр да кездесуі мүмкін. Әсіресе сусар тұқымдастарға жататын аң
түрлері көп. Олар — сусардың өзі мен соған ұқсайтын ақ тышқан. Тау биігінен тауеш-
кілер мен арқарларды көруге болады. Бірақ барыстар азайып кеткен. Сондықтан бары-
стар «Қазақстанның Қызыл кітабына» енгізілген. Оларды мемлекет өз қорғауына алған. 1
Жылдан-жылға таутеке саны кеміп, көз алдымызда құрып барады. Ал құстарға
тауда еркіндік мол. Орман ішінде қорек етіп, шоқитыны көп. Жартастарда ұларлар
айқайлайды. Таңертеңнен кешке дейін Альпі ұзақ қарғалары қарқылдап жүреді. Қалың
шырша ормандарынан жапалақты кездестіруге болады. Орманда жапалақтың жақын
туысы - үні де бар. Жапалақ пен үкі — түнгі аңшылар. Олар тышқандарды жеп күн
кереді. Тышқан секілді басқа да ұсақ кеміргіштерді жейді.

Перевисти​

Көптеген адамдардың арманы бар. Өз қалауыңызға сену сізге міндеттер қоюға және дамуға, мақсатқа жетуге мүмкіндік береді.

Қазір мен көп қабатты үйдің қарапайым пәтерінде тұрамын, бірақ елдік тұрғын үй туралы армандаймын. Менің идеалды үйім қаладан тыс, кең және жарық. Аулада көптеген гүлдер мен бұталар бар, ал жақын жерде қайың тоғайы мен көл бар. Мен үйдің жанында беседка мен үлкен әткеншек, дәмді алма мен шие бар БАҚ алғым келеді.

Менің отбасым менімен бірге Арман үйінде тұрады, ал достар қонаққа келеді. Бізбен бірге өзінің кішкентай үйі бар мысық тұрады.

Атмосфера жайлы, отбасының әр мүшесінің бір нәрсе жасауы керек - мысалы, үлкен кітапханада Кітап оқу, шахмат ойнау. Камині бар кең қонақ бөлмеде барлығы кешке жиналып, өз істерін талқылай алады.

Менің идеалды бөлмемде төсек, шкаф, теледидар және компьютер бар. Үлкен терезелерден бөлмеге көп жарық түседі, ал терезелерде гүл құмыралары бар. Бөлменің төбесі аспан бейнеленген жабынмен қапталған. Қабырғаларда маған жақын адамдардың көптеген суреттері, сондай-ақ сағаттар ілулі.

Менің арманымдағы үй-бұл оқудан кейін оралғым келетін орын. Онда олар мені күтіп, жақсы көреді.

Керней - старинный духовой казахский музыкальный инструмент, поддерживающий боевой дух воинов во время сражений.Камышовые и роговые сырнаи (кос сырнай, камыс сырнай)использовались в пастушьем быте. Игра на этих казахских музыкальных инструментах поднимала настроение одинокому пастуху, шедшему за стадом.Сыбызгы - широко распространенный казахский музыкальный инструмент в народном быту. Изготавливался из камыша, дерева, реже из металла, в виде двух деревянных желобков, скрепляемых нитью полыми сторонами.Саз сырнай - старинный духовой казахский музыкальный инструмент.В 1971 г. при раскопках сожженного в XIII в. древнего города Отрара был найден "предмет величиной с гусиное яйцо с двумя отверстиями по бокам". Это был саз сырнай. Сегодня его тембр - мягкий и теплый передать радость и печаль, пение птиц и завывание степного ветра, стал одним из символов исконно национального искусства. Заслуга возрождения саз сырная, как и других древних казахских инструментов, принадлежит Болату Сарыбаеву - и сследователю и собирателю казахских музыкальных инструментов, профессору, преподавателю Государственной Казахской консерватории им. Курмангазы.Узкирик - духовой казахский музыкальный инструмент типа свирели в форме парящей птицы, родственный саз сырнаю. Изготавливался из глины. Звук узкирика похож на звук ветра, отсюда и его название ("узкирик" значит "свист ветра"). Аналогичный узкирику инструмент, гораздо меньший по размерам, сохранился у башкир. Инструменты, близкие саз сырнаю и узкирику в виде детской игрушки, свистульки существуют у тюркских народов Поволжья. В охотничьей практике казахов, проживающих в Монголии, узкирик выполняет прикладную функцию. Его свистящий звук служит на охоте манком при ловле лис.