Twiәтінді орыс тіліне аударыңыз.
ыбырай алтынсарин
ыбырай алтынсарин 1841 жылы 20 қазанда қостанай облысының, қостанай ауданында
туған.атасы ғожа немересін жеті жылдық мектепке береді. онда татар және орыс тілінде
оқиды. мектепті бітірген соң, туған халқы үшін қызмет етеді. алдымен тілмаш, кейін мұғалім
болып істейді. қазақ үшін мектеп ашып, жаңа мектептер салдырды. ол қыздар
мектебін, мұғалімдер мектебін ашқан. мектептерге арнап көп жұмыс атқарды. дарынды
педагог «қазақ хрестоматиясы», «қазақтарға орыс тілін оқыту құралы» деген кітап жазып
бастырды. и.крыловтың, л.толстойдың, к.ушинскийдің әңгімелерін қазақ тіліне аударды.
ға арнап көп өлеңдер, әңгімелер жазып, білімге, еңбекке, адалдыққа шақырады. ыбырай
алтынсарин әрі педагог, әрі ақын, әрі жазушы, өз халқын сүйген патриот болған.
1) Негізінен балалар поэзиясы, сатиралық жанр саласында еңбек еткен.
2) "Аққала","Әже","Боран","Біз шадыман баламыз","Жер – туған жер","Гүл","Сәлем саған, мектебім!","Сыйға-сый","Торғай","Тұңғыш қазақ ғарышкері" атты өлеңдерін білемін.
3) Оның аударуында қазақ тілінде С.Маршактың «Ақымақ тышқан туралы ертегі» (1973), С.Михалковтың «Степа ағай» (1978), Р.Ғамзатовтың «Менің атам» (1969, 1982) поэмалары, Р.Киплингтің бірнеше ертегісі «Пілдің баласы» деген атпен (1983), Бақытжан Момышұлының «Мен әлі сәбимін» повестері мен әңгімелері (1984), «Жанымның жарық жүлдызы» романы (1985) жеке кітап болып шыққан.
Сондай-ақ Я.Колас, А.Барто, Я.Бжехва, Дж.Родари, Я.Аким, Б.Заходер, Қ.Мүхамади, Қ.Тәңір-құлиев, Б.Асаналиев, т.б. өлеңдерін аударуға қатысқан.
Ақтамбердінің «Балаларыма өсиет» деп аталатын толғауы соңғы туындыларының бірі болса керек. Жырау балаларын тірліктегі татулықа,бірлікке үйретті. Жас ұрпақтың бір жағадан бас, бір жеңнен қол шығаруы елді мақсатына жеткізерін ескертеді. Халықты жаудан қорғап,болшақтағы ұрпақтты ойлап,олар татулық,бірлікпен болсын деп айтқан.
Ата – бабамыз ана құрсағыннан бастап, бала дүниеге келгенше тәрбие жұмысын үзбей жүргізіп отырған. Алғашқы кезеңде тәрбие ойын – сауық түрінде жүргізілген. Бала жеті жасқа жеткенше бетінен қақпай, еркін, еркелетіп өсіреді. Зекімейді, жасқамайды, баланы ұрмайды. «Баланы басынан ұрма бағы таяды, арқасынан ұрма әруағы қашады» деп айту тәрбиенің негізі болып табылады. Әрбір отбасы ұрпақ тәрбиесіне үлкен мән беріп, ұлттық тәрбиені қалыптастыратын ата, әже, әке, мектептері арқылы халықтың салт – дәстүрлері, әдет – ғұрыптарына, ата кәсібіне балаларды үздіксіз тәрбиелеу арқылы қол жеткізіп отырған.