Тапсырма
1. Мәтінді мұқият тыңдап, оның негізгі ойын беретін 3 прск сезп жазыңыз.
Астрономиялық бақылаулар
Ерте кездің өзінде-ақ алыс сапарға саяхатқа шыққан адамдар түнде жұлдыздарға,
күндіз күнге қарап жол таба білген. Астрономиялық бақылаулар бүгінде халық
шаруашылығының қатарына: уакытты өлшеу, дәл географиялық карталарды жасау, теңізде,
әуеде, ғарыш кеңістігінде аспан шырақтары бойынша бағдар алу жатады. Дегенмен де
бүгінде астрономияның мәні бұлармен шектеліп қала алмайды. Ай мен Күн жүйесінің
дгаламшарларын зерттеу өзіміздің Жерімізді жақсырақ білуге тудырады. Жер
айналасындағы ғарыш кеңістігі мен Жерге жақын маңдағы аспан денелері қазірдің өзінде-
ак адам қызметінің шеңберіне еніп отыр. Болашақта ғарышты игеру а ң өмір
сүру ортасын кеңейтеді, экологиялық көкейтесті мәселелерді шешуді жеңілдетеді.
Аспан денелерінің көрінбейтін сәулелерінің негізгі бөлігі Жер атмосферасына
жұтылады және Жердің бетіне жетпейді. Сондықтан да Жерден жүргізетін бақылауды
атмосферадан тыс кеңістіктен жүргізумен толықтыруға болады.
"Тігіншіні инесі асырайды". Иголка кормилица портного.
"МЕЗГІЛ ЖЕТСЕ МУЗ ДА ЕРІР". Придет время и лед растает.
Жақсы сөз, жарым ырыс ---хорошее слово, пол удачи (дела) .
Адам итті жұмсаса, ит итті жұмсайды ---стоит ли довериться кому-то, который перепоручает третьему.
Жынды бас, екі айаққа тыным бермейді ---дурная голова, ногам покоя не даёт.
Жаман иттін атын бөрбасар деп қояды (плохого пса, волкодавом величать, непозаслугам) ---бывает и недостойного великим называют.
Говоря о парне : Жеті қырлы, бір сырлы ---загадочный красавец-удалец.
"Туған жерге туыңды тік" - Водрузи свой флаг на родной земле.
"Жері байдың елі бай" - Кто богат землей, у того богатая страна.
"Ер туған жеріне, ит тойған жеріне" - Джигита тянет туда, где он родился, собаку тянет туда, где она наелась.
"Бейнет қыл да зейнет қыл" - Потрудись, а потом и требуй.
"Еңбектің көзін тапқан, байлықтың өзін табады" - Кто найдет источник труда, тот найдет само богатство.
"Жас келсе іске - кәрі келсе асқа" - Молодому дело - старому угощение.
"Малы бірдің жаны бір" - У кого скот общий, у того и душа едина.
"Мал ашуы - жан ашуы" - Боль за скот - боль души.
"Бірінші байлық - денсаулық, екінші байлық - ақ жаулық, үшінші байлық - бес саулық" - Первое богатство - здоровье, второе богатство - семья, третье богатство - наличие скота.
"Қонақ келмеген үй - мола" - Дом, в который не приходит гость, подобен могиле.
"Қонаққа кел демек бар да, кет демек жоқ" - Гостю можно говорить "приходи", "уходи" говорить нельзя.
"Таспен ұрғанды аспен ұр" - На удар камня отвечай угощением.