Тапсырма. Мәтінді мұқият оқыңыз. Төмендегі тапсырмаларды орындаңыз. Сақтар елі – өркениетті ел. Көшпелілер арасында жауынгерлер, қолбасшылар және батырлар болды. Олар өз елін қорғады, атпен жүрді. Қолбасшылары данышпан болды, ал жауынгерлері мен батырлары күшті, ақылды, батыл еді.
Атақты грек тарихшы Геродот: «Скифтер өте данышпан, жауынгер халық. оларды ешкім жеңе алмайды»,- деп айтты. Грек тарихшыларының айтуына қарағанда, сақтар «дұшпанға – қатал, досқа – адал» болған.Олардың қаласы, қамалы жоқ. Баспанасын өздерімен алып жүреді. Бұл – киіз үй. Киіз үй ыңғайлы, көшіп-қонуға жеңіл. Өздерін, аттарын сауытпен қорғаған. Сақ жауынгерінде қару-жарағы мен сауыт-сайманы көп болды.
Сақтар қандай шаруашылықпен айналысқан?
Сақтар мал шаруашылығымен айналысқан. Сақтардың мал шаруашылығы Қазақстан аумағында әр түрде таралды. Батыс және Орталық Қазақстанда - көшпелі мал шаруашылығы қалыптасса, Шығыс Қазақстанда, Алтай, Тянь-Шань тауларының етегінде, Жетісуда - жартылай көшпелі мал шаруашылығы өріс алды. Ал Оңтүстік Қазақстан, Талас, Сырдария, Шу, Келес өзендерінің аңғарында отырықшы мал шаруашылығы дамыған. Сонымен қатар бұл жерлерде суармалы егіншілік те басым болды. Сақтардың өмірінде жылқы өсіру маңызды орын алды. Аса жүйрік аттарды көсемдер мен атақты жауынгерлер мінген
из текста три местоимения
Ұяда не көрсең ұшқанда соны ілерсің.(Үйде қандай тәрбие көрсең өскенде сондай боласың деген мағынада)
Шешесін көріп, қызын ал. ( Шешесі қандай болса қызы да сондай болады деген мағынада. Мысалы: Шешесі тәрбиелі болса, қызы да тәрбиелі)
Апасының киген тонын сіңлісі де киеді. (Апасы қандай тәрбие көреді сіңіліңсі де сондай тәрбие көреді.)
Ағаны көріп іні өсер,
Апаны көріп, сіңілі өсер. (Ағасы не істесе інісі дже соны істейді, ал апасы не істесе сіңілісі де соны жасайды)
Қазіргі уақытта Қазақстанда “ФудМастер”, “Адал”, “Смак”, “Қайсар”, “Агропродукт”, қымыз және шұбат өнімдерін шығаратын “Саяқ”, т.б. шетелдік және отандық компаниялар сүт өнімдерімен қатар сүтке әр түрлі биоқоспалар қосып, тәтті “БИО-С”, “Пеппи”, т.б. өнімдерді шығарады.
Сүт тағамдарын қазақ халқы бір сөзбен “ақ” дейді. Ақтан тағамдар әзірлеуде бірнеше мыңдаған жылдар бойы халық аса бай тәжірибе жинақтай отырып, одан жүзден астам тамақ түрлері мен дайындау әдістерін жасаған. Сиыр сүтінен сұйық, қою, қоймалжың, ащы, тұщы, жұмсақ, қатты, ұнтақ түріндегі ұлттық тағамдар жасаса, ешкі сүтін емге қолданған. Бие сүтін ашытып қымыз, түйе сүтінен шұбат жасап, оларды әр түрлі ауруларға ем ретінде де пайдаланған. Сүт тағамдарының құрамы ақуыз, май және көмірсуларға өте бай, олар адам организмінде оңай қорытылады әрі сіңімді болады. Кейбір Сүт тағамдарында түзілетін сүт қышқылы адамның ас қорыту жүйесіндегі шіру процестерінің дамуын тежеп отырады. Ол денсаулыққа пайдалы және қоректік қасиеті мол.