Тапсырма 1. Мәтінді оқып, менталды карта жасаңыздар. Арал өңірінің экологиясы, Арал қасіреті репсублика аумағынан асып, бүкіл әлемді алаңдатып отыр. Теңіз түбінен ұшқан түзды шаң әлемнің түкпір-түкпіріне жетіп жатыр. Сонымен қатар өңірде өкпе-тыныс жолдары, қатерлі ісік және т.б. аурулар түрлері өршіп отыр. Бұл мәселе Біріккен Ұлттар Ұйымы мен басқа да мәртебелі мінбелерден қайта- қайта көтерілуде. Кейінге қалдыруға болмайтын нақты шаралар — Арал өңірі тұрғындарының хал- ахуалын жақсарту, жерасты суларын кеңінен пайдалану арқылы тұщы ауызсу жіберу, суқұбырлар құрлысын жүргізу, «Көкарал» бөгеті құрлысын аяқтап, Кіші Аралды сумен толтыру. Теңіздің тартылуы салдарынан ауаның орташа ылғалдылығы 18 пайызға төмендесе, ауа райының жылы кезеңі бір айға дейін қысқарады. Бұл өлкедегі бұрынғы 3000-дай көлден қазіргі таңда 85-і қалды. Аралдықтардың қазіргі жоспары — Кіші теңізді суға толтырып, оны бұрынғы қалпына келтіру, «Көкарал» бөгеті болмаса, Сыпдария суы Үлкен теңіз тереңдіктеріне барып, айдыңға жайылып, бостан-босқа буланып, ауаға ұшатын еді. Кіші теңіз тола бастағаннан бері оның табиғи байлықтары көбейе бастады. Оның болашағы баянды болу үшін Кіші теңізге Сырдарияның суы көбірек жеткізу мәселесін шешу қажет. Табиғат – ата-бабамыздан қалған қасиетті мұра. Арал өңірін экологиялық апаттан құтқару үшін көпшіліктің күші, күресі қажет. Адамдарды өркениет жолында атсалысуға жігерлендіру керек. Тақырыбы: Стилі: Мақсаты: Тірек сөздер: Термин сөздер: Мазмұны:
Бағана ғана тура осындай сұраққа жауап беріп едім. Тағы жаза кетемін.
1) Шынайы көркем образ, ордадағы және әскердегі ең беделді кісі.
2) Екі жастың ордадан қашып үлгеруіне уақыт берді. Оларды елде сөз болып, барлығының көзінше өлімнен қиғанша, сырт жақта, далада өлтірген дұрыс деп санады. Бір шетінен, інісін қимады, өзі де ол қызға ғашық болып қалған еді.
3) Дұрыс, ер жігіт екі сөйлемеуі қажет. Ол жігіттікке жат қылық. Ер жігіт - болашақ әке, ел қорғанышы, отбасы асыраушысы.
4) Ноянның алдында екі таңдау болды.
Біріншісі, елі үшін қызды өлтіру.
Екіншісі, махаббаты үшін құрбан болу.
Ол екіншіні таңдады. Оның да өз сүйген жарымен бақытты болғысы келді, отбасы құрғысы келді. Алайда ол жай ғана олар үшін мүмкін емес арман болды да қалды.
5) Егер мен Ноян орнында болсам, қандай жағдай болмасын, өз елімді таңдар едім, тіпті бүкіл өмірімді тек ел қорғауға, солардың бақыты үшін өмір сүрер едім.
6) Баян сөзінде тұратын, нағыз қазақ, нағыз ер жігіт. Ол Отаны үшін туған бауырынан да, махаббатынан да бас тартты. Ол отбасысынан бас тартты.
7) Жоқ, бар. Ол өз сезімдерін шетке ысырып тастап, ханның айтуымен, оларды өлтірді, өлтіргісі келмесе де.
8) Ол өзінің өліміне де саналы түрде барып, ел тыныштығына арнады. Жауға тойтарыс беріп, соңғы демі шыққанша берілмеді.
9) Поэманы өзгертер ойым жоқ. Себебі, бұл тарихи оқиға. Махаббат, талас-тартыс, жау шапқыншылығы. Осынысымен ол оқырмандарға, жас ұрпақтарға үлкен ой қалдырды. Отан қорғау, елге қызмет ету - барлығынан да жоғары.
Өз ойым осындай.
Ұнаса, маған тіркеліп, "лучший ответ" дегенді баса кетіңдер)
Ақын үміті ұғымының жырау, жыршы, өлеңші сияқты ұғымдардан ауқымы кең, ол солардың бәрін қамтиды. Ауыз әдебиетінде ақын өлең, жыр-дастандарды шығарушы да, айтып таратушы да болған.[1] Халықтың сөз өнерінде ертеден қалыптасқан дәстүр бойынша шынайы ақындар өлеңді табан астында суырып салып айтқан. Ондай жағдайда өлеңді, жырды домбыра немесе қобыз сияқты музыка аспаптарына қосылып орындаған. Оларды халық әдебиетінің дәстүрлерін сақтайды деген мағынада біздің заманымызда “халық ақыны” деп атайтын болды. Қазақ халқының Жамбыл, Нұрпейіс, Кенен Әзірбаев т.б. ақындары көптеген мұра қалдырған. Олар жыршылық өнерді де меңгеріп, кейде ұзақ дастан-жырларды жатқа айтқан. Мұндай ақындар тек қазақ халқында ғана емес, туысқан қырғыз, қарақалпақ халықтарында да кездеседі. Ақын деп жазба әдебиетінің өкілін де атайды. Бірақ мұндағы ақынның тұлғасы мүлде басқа. Жазба әдебиет өкілдерін алсақ, бұлардың өмір шындығын бейнелеу әдісі, көркемдік ой жүйесі, қолданатын жанрлары, стиль, тіл өзгешелігі қай жағынан да жаңа, соны қасиет-сипаттар мол. Қазақ әдебиетінде жазба әдебиетінің дәстүрін жан-жақты қалыптастырып дамытуға Абайдан бастап, С.Торайғыров, А.Байтұрсынұлы, М.Дулатұлы, М.Жұмабаев, С.Сейфуллин, І.Жансүгіров сияқты көптеген ақындар өз үлесін қосқан.