Күйші дегеніміз - ұлттық аспапта (домбыра, қобыз, сыбызғыда) күй орындаушы. Күйші дегенде алдымен есімізге Құрманғазы Сағырбайұлы, Дина Нұрпейісова, Дәулеткерей, Тәттімбет секілді атақты күйшілеріміз оралатыны сөзсіз.
Жалпы күй өнері қазақ халқына ғана тән өзіндік орындау мәнері бар өнер түрі. Күйшілер халықтың мұң - мұқтажын, арман - тілегін, өмірін , салт - дәстүрін ұлттық аспаптар арқылы көрсетіп отырған. Күйлердің тақырыптары да әр алуан болып келеді.
Бұрынғы кездері күйшілер күйлерді өздері шығарып, өздері халық арасында таратып отырған. Күйлер қобыз, домбыра, асатаяқ, шаңқобыз, дауылпаз, жетіген секілді ұлттық аспаптардың сүйемелдеуімен орындалады.
Күйдің әуендік құрылысы мен ырғақтық - орындаушылық әдістері сан алуан болады. Мысалы, Құрманғазы күйлері екпінді, жігерлі келсе, Дәулеткерейдің күйлері терең толғауға, романтикалық лирикаға негізделген; Тәттімбеттің күйлері әуені әсем, тәтті мұң мен қоңыр сазға толы болса, Қазанғаптың күйлері құбылмалы, ойнақы, төкпе жыр іспетті болып келеді. Күйлер орындаушылық дәстүріне, қағыс түріне қарай, негізінен, екі стильдік мектепке - төкпе және шертпе күй мектептеріне бөлінеді.
Есть такое суеверие: если в семье не рождаются джигиты – наследники рода, то девочек нарекают такими именами как Ултуган (рожденная мальчиком) или Улболсын (пусть будет мальчиком).
Так же существуют другие приметы, например: соль у казахов не сыплется понапрасну. Рассыпанная соль - повод к переживанию: рассыпается достаток, намечается ссора.
У казаха-путника не принято спрашивать: «Куда направляешься?». Зато принято приветствовать его со словами «Удачи!» и желать счастливого пути.
Нельзя спать на закате: в это время сражаются царство Света и царство Тьмы! – говорят наши поверья.
Не принято подавать гостям еду в поврежденной, треснутой, ущербной посуде. Говорят, что к такой посуде обязательно прикладывается вечно голодный шайтан. Вместе с этим в казахском доме следят за тем, чтобы не гремела посуда: от такого шума благосостояние убегает прочь и счастье обходит дом стороной.
Бар мұндай жорамал: егер отбасында туыла жігіттер – ның түрі, онда қыз нарекают сияқты ұлы тұлғалардың есімдерімен Ұлтуған (туған бала) немесе Ұлболсын (болсын бала).
Сонымен қатар бар басқа да белгілері көрсетіледі, мысалы: тұз қазақтардың емес сыплется понапрасну. Рассыпанная тұз - себебі переживанию: рассыпается молшылық көзделеді жанжал.
Біздің қазақ-путника қабылдамаса, сұрау: "Куда направляешься?". Есесіне қабылданды "қош келдіңіздер" оны "деген сөздер" іске сәт!" және сәт сапар тілеу.
Болмайды ұйықтау закате: бұл сражаются патшалығы Жарық пен түнек әлемі! – дейді біздің нанымдар.
Қабылданбаған беруге қонақтарға тамақ бүлінген, треснутой, ущербной ыдыста. Бұл осындай ыдыста міндетті түрде қоса беріледі мәңгі аш шайтан. Сонымен қатар, қазақ үйде бақылап емес гремела ыдыс-аяқ: осындай шу әл-ауқатын сырымға қашып кетеді қайтарам және бақыт обходит үйге тарап.
Күйші туралы.
Күйші дегеніміз - ұлттық аспапта (домбыра, қобыз, сыбызғыда) күй орындаушы. Күйші дегенде алдымен есімізге Құрманғазы Сағырбайұлы, Дина Нұрпейісова, Дәулеткерей, Тәттімбет секілді атақты күйшілеріміз оралатыны сөзсіз.
Жалпы күй өнері қазақ халқына ғана тән өзіндік орындау мәнері бар өнер түрі. Күйшілер халықтың мұң - мұқтажын, арман - тілегін, өмірін , салт - дәстүрін ұлттық аспаптар арқылы көрсетіп отырған. Күйлердің тақырыптары да әр алуан болып келеді.
Бұрынғы кездері күйшілер күйлерді өздері шығарып, өздері халық арасында таратып отырған. Күйлер қобыз, домбыра, асатаяқ, шаңқобыз, дауылпаз, жетіген секілді ұлттық аспаптардың сүйемелдеуімен орындалады.
Күйдің әуендік құрылысы мен ырғақтық - орындаушылық әдістері сан алуан болады. Мысалы, Құрманғазы күйлері екпінді, жігерлі келсе, Дәулеткерейдің күйлері терең толғауға, романтикалық лирикаға негізделген; Тәттімбеттің күйлері әуені әсем, тәтті мұң мен қоңыр сазға толы болса, Қазанғаптың күйлері құбылмалы, ойнақы, төкпе жыр іспетті болып келеді. Күйлер орындаушылық дәстүріне, қағыс түріне қарай, негізінен, екі стильдік мектепке - төкпе және шертпе күй мектептеріне бөлінеді.
Есть такое суеверие: если в семье не рождаются джигиты – наследники рода, то девочек нарекают такими именами как Ултуган (рожденная мальчиком) или Улболсын (пусть будет мальчиком).
Так же существуют другие приметы, например: соль у казахов не сыплется понапрасну. Рассыпанная соль - повод к переживанию: рассыпается достаток, намечается ссора.
У казаха-путника не принято спрашивать: «Куда направляешься?». Зато принято приветствовать его со словами «Удачи!» и желать счастливого пути.
Нельзя спать на закате: в это время сражаются царство Света и царство Тьмы! – говорят наши поверья.
Не принято подавать гостям еду в поврежденной, треснутой, ущербной посуде. Говорят, что к такой посуде обязательно прикладывается вечно голодный шайтан. Вместе с этим в казахском доме следят за тем, чтобы не гремела посуда: от такого шума благосостояние убегает прочь и счастье обходит дом стороной.
Бар мұндай жорамал: егер отбасында туыла жігіттер – ның түрі, онда қыз нарекают сияқты ұлы тұлғалардың есімдерімен Ұлтуған (туған бала) немесе Ұлболсын (болсын бала).
Сонымен қатар бар басқа да белгілері көрсетіледі, мысалы: тұз қазақтардың емес сыплется понапрасну. Рассыпанная тұз - себебі переживанию: рассыпается молшылық көзделеді жанжал.
Біздің қазақ-путника қабылдамаса, сұрау: "Куда направляешься?". Есесіне қабылданды "қош келдіңіздер" оны "деген сөздер" іске сәт!" және сәт сапар тілеу.
Болмайды ұйықтау закате: бұл сражаются патшалығы Жарық пен түнек әлемі! – дейді біздің нанымдар.
Қабылданбаған беруге қонақтарға тамақ бүлінген, треснутой, ущербной ыдыста. Бұл осындай ыдыста міндетті түрде қоса беріледі мәңгі аш шайтан. Сонымен қатар, қазақ үйде бақылап емес гремела ыдыс-аяқ: осындай шу әл-ауқатын сырымға қашып кетеді қайтарам және бақыт обходит үйге тарап.