Составить к тексту
5 во Мәтінді оқы. Мәтінге 5 сұрақ
Туған жер – адам өмірінде киелі орын алады. Нақты осы жер оны елімен, өткенмен және болашақпен байланыстырады. Туған жер – әркімнің шыр етіп жерге түскен, бауырында еңбектеп, қаз басқан қасиетті мекені, талай жанның өмірбақи тұратын өлкесі. Осы орайда Алаш қайраткері Жүсіпбек Аймауытовтың: «Туған жердің қымбатын ғылым іздеп, кітап қарап сарылып, көзінің майын тауысқан, көшенің шаңын көп жұтқан шәкірт білмесе, кім біледі? Ыстыққой, шіркінтуғанжер!» дегенсөзіесіметүседі.
Латын әліпбиіне көшу – Мәңгілік Елдің рухани жаңғыруының басы болса, «Туған жер»бағдарламасы жаңа ғасырдағы әлемдік, өңірлік, ішкі - сыртқы тәуекелдерге қарсы тұра алатын отаншылдық тәрбиенің, ұлтжандылықтың кепілі болмақ.
Сондай - ақ,«Қазақстанның киелі жерлерінің географиясы» жобасы жалпыұлттық қасиетті орындарды және аса қастерлі жерлерді сақтауға, әрі елдегі туристік инфрақұрылымды дамытуға мүмкіндік береді. «Жаһандағы заманауи қазақстандық мәдениет» жобасын іске асыру Қазақстанды өз шығармашылығы арқылы дүние жүзіне танытатын көптеген таланттарға жол ашады.
Солтүстік және Шығыстағы қалаларды орман-тоғай қоршаған. Ең әдемі жері – Бурабай көлі. Қазақстанның орталығындағы Қарағанды, Жезқазған, Астана қалалары Сарыарқа даласында орналасқан. Батыстағы қалалар Нарынқұмда, Каспий теңізінің жағасы мен Жайық өзенінің бойында тұр.
Оңтүстіктегі қалалар Арал теңізі мен Сырдария, Шу, Іле өзендері мен Алакөл, Балқаш көлдері жанында орналасқан. Шығыстағы қалалар Ертіс өзенінің бойында орналасқан.
Қазақстанның батысында Мұғалжар, шығысында Тарбағатай, оңтүстікте Қаратау, Алатау таулары бар.
Қазақстанның қай қаласына барсаң да қонақжайлы, берекелі қазақ халқы сені құшақ жайып қарсы алады.
1. От чего зависит соленость воды?
Море Количество осадков Испаряемость Соленость
Красное 100 мм.в год 1200 мм.в год 42 промилле
Черное 500 мм.в год 600 мм.в год 18 промилле
Балтийское 700 мм.в год 300 мм.в год 11 промилле
Вывод:
Соленость зависит от … и … .
Чем … количество осадков и … испаряемость, тем … соленость.
2. Изменение температуры поверхностных вод по параллелям
90 с.ш. -1,7
60 с,ш. +4,8
30с.ш. +21
0 с.ш. +28
Вывод: Наибольшие средние температуры воды +27-28 наблюдается на….
Самые низкие – ….
3. Заполни пропуски
Главные свойства морской воды – это … и … .
Количество веществ в граммах, растворенных в 1 литре воды, называют… .
В среднем в океанической воде растворено … гр. веществ.
Единицы измерения солености называются … .
Самое соленое море -… . Соленость зависит от … и поступления пресных вод.
Самая высокая температура воды вблизи … .
С глубиной температура … .