Сор Абайды оқы, таңырқа! Табиғат лирикасы. Қазақтың ұлттық қолөнері» бөлімдері бойынша жиынтық бағалау 6-сынып

Оқушының аты-жөні:

1-тапсырма. Оқылым.

Берілген өлеңдерді оқып, тапсырмаларды орындаңыз.

1-өлең

Ақ киімді, денелі, ақ сақалды,

Соқыр, мылқау, танымас тірі жанды.

Үсті-басы ақ қырау, түсі суық,

Басқан жері сықырлап, келіп қалды.

Дем алысы – үскірік, аяз бен қар,

Кәрі құдаң – қыс келіп, әлек салды.

Ұшпадай бөркін киген оқшырайтып,

Аязбенен қызарып ажарланды. 2-өлең

Жаздыгүн шілде болғанда,

Көгорай шалғын, бәйшешек

Ұзарып өсіп толғанда,

Күркіреп жатқан өзенге

Көшіп ауыл қонғанда.

Шұрқырап жатқан жылқының

Шалғыннан жоны қылтылдап,

Ат, айғырлар, биелер

Бүйірі шығып, ыңқылдап,

Суда тұрып шыбындап,

Құйрығымен шылпылдап,

Арасында құлын-тай

Айнала шауып бұлтылдап,

Жоғары-төмен үйрек, қаз

Ұшып тұрса сымпылдап.

1-мәтін 2-мәтін

Өлеңдердің авторы кім?

Айырмашылығы

Ұқсастықтары

[5]

2-тапсырма. Жазылым. Берілген тақырыптардың бірін таңдап, 60-70 сөзден тұратын эссе жазыңыз.

1. Жыл мезгілдерінің сұлулығы.

2. Зергерлік бұйымдар.

3. Ұлттық қолөнер. [5]

Бағалау критерийі Тапсыр ма

№ Дескриптор



Білім алушы

Өлеңдердің мазмұнын түсінеді. 1 Берілген әр сөйлемді өз сөзімен қайта жазады.

Өлең авторларын анықтайды;

Өлеңнің ұқсастығын анықтайды;

Өлеңнің айырмашылығын анықтайды;

Өлеңдердің ортақ ұқсастығын анықтайды;

2

1

1

1

Тақырып төңірегінде эссе жазады. 2 - Тақырып төңірегінде эссе жазады;

- Сөйлемдегі сөздердің орын тәртібін сақтайды;

- Сөйлемдер бір бірімен дұрыс байланысады;

- Сөйлемдерді қатесіз жазады;

- Сөйлемдерде тыныс белгісін дұрыс қояды;

1

1

1

1

1

Барлық : 10

​

ответ:Абыз – Cәуегей қария. Құрметті шал. 80 жаста.

Таңшолпан – Абыздың әйелі, білімді, ел анасы болғандай ақкөңіл кемпір. 65 жаста.

Ақан, Қалампыр – Меймандос кәриялар, момын.

Еңлік – Ақанның қызы. Ашық, өжет, адуын, еркек мінезді, 20 жаста.

Кебек – Тобықтының атақты батырының бірі. 28 жаста.

Кеңгірбай – (Қабекең) Тобықтының қабырғалы, айдынды биі. Ел ішінде өте қадірлі, сөзі қабыл болатын дуалы ауыз. 60 жаста.

Көбей – Қабекең мен елдің арасындағы сөзді алып жүретін, пысық, жүйрік би. Қабекеңнің жұмбақтап айтатын сөздерін тез шешетіндіктен Көмей би деп атанған. 45 жаста.

Матақ, Кембай – Көбейден соңғы елдің басты адамдары.

Есен – Найманның батыры.

Жомарт, Еспембет – Найманның елшілері. Айтқан сөзінен қайтпайтын, қатты адамдар, жалғыз жуастауы Жомарт.

Қосдәулет – Дадан Тобықтының басты кісісі.

Қараменде – Дадан Тобықтының биі, ақ жүрек, ел қамқоры болған әділ, таза би. 75 жаста

Жапал – Ақанның малшы баласы.

Жәуетей – Кебектің жолдасы.

Объяснение:

Это тура мінездеме

Ерулік-дәстүрлі халықтық жоралғының жарқын үлгісі. Ерулік беру арқылы ауыл тұрғындары жаңа көршілерін өздеріне етене жақындастыруды, бөтенсітпеуді де көздейді. Оның маңызы :Сол кездегі адамдарға мүмкін кішкене болса да, көмектескен әсері бар.

Жылу жинау - Бір бақытсыздыққа ұшырағанында, үй–мүлкі, малынан айырылғанында ауыл тұрғындары, көрші-көлемі, туған-туыстары мал, дүние, ақшалай көмек көрсетеді. Мұны олардың ортасынан бір адам ұйымдас- тырады. Бұл жәрдем – жылу жинау деп аталады. Арам жолмен шығынға ұшырағандарға жылу жиналмайды. Олар: дүние-мүлкін қартаға салып ұтқызып жібергендер, зинақорлыққа салғандар, ішіп құртқандар, қоғамның, мемлекеттің дүние-мүлкін жеп қойғандар.Оның маңызы :адамдарды емдейді.

Асар - қазақы ортада ауқымды да күрделі жұмыстарды ауылдас-руластарының - жетіаталық экзогамиялық ру-қауымның негізгі құрамдас бөлігі біраталардың бірлесе атқару харекетінің атауы. Мысалы, егіншілік дамыған өлкелерде арық, кәріз қазу, тазалау секілді суландыру жүйесіндегі жұмыстарды, сондай-ақ, үй тұрғызу, қора-қопсы салу сияқты құрылыс жұмыстарын асар жасау арқылы атқарған. Оның маңызы :экономикалық жағынан пайдалы болып келеді.

Объяснение: