СОЧ жылдың16маусымы ресми емес мереке-Үтік күні.Осы күні американдық өнертапқыш Сэли Генри электрүтігін ойлап тапты. Үтік—киім-кешектердің мыжылыстарын тегістейтін,яғни үтіктейтін тұрмыстық техника. Тігін жұмыстары кезінде ылғалды-жылу мен матаны тегістеу, тігістерді жатқызу, бөлшектерді созу және отырғызу,желімдеу,форма беру үшін үтік өте қажет. Алайда үтіктеу бір қарағанда оңай көрінгенімен, іс жүзінде кейбір маталардың қыртысын жазуға біраз әрекеттену керек екенін байқаймыз.
Киім қыртысын жаюдың амалдары. Бірінші кезекте матаның ішкі жағында орналасқан зат белгісіне назар аударыңыз. Онда затты қалай күту керек тігі жайлы барлық мәліметтер жазылады. Егер үш нүктелі үтік белгісі тұрса, бұл матаны максималды температурада үтіктеуге болады дегенді білдіреді. 200С дейін температурамен мақта, зығырматаларын үтіктеуге болады. Екі нүктелі үтік белгісі орташа температурада, 130С дейін температурамен жібек, вискоза, полиэфир, полиэстерден жасалған киімдерді үтіктейді. Ал бір нүктелі үтік белгісі сәл қыздырылған 120С дейін температурамен нейлон, капрон, вискоза, полиакрил, полиамид, ацетатты ұқыптап үтіктеу керек екендігін білдіреді. Үтік белгісі сызылған болса,онда бұл затты үтіктеуге болмайды деген сөз.
Үтіктеу кезінде су сепкішті пайдалан бағаныңыз жөн, кейбір кезде бұл жібек матаның бетіне даққалдыруы мүмкін. Үтіктің су қоймасындағы судың мөлшерімен тазалығын қадағалауды ұмытпаңыз. Тек таза суды пайдаланыңыз.
Төмендегі сұрақтарға мәтіндегі деректерді қолдана отырып,жауап беріңіз.
1. Мәтін бойынша берілген шартты белгілерді ашып жазыңыз.
2. Бір нүктелі белгі мен қандай мата түрін үтіктейміз?
А)вискоза,зығыр,нейлон,капрон
В)мақта,зығыр,полиакрил, полиамид
С)жібек,вискоза, полиэфир,полиэстер
D)нейлон, капрон,вискоза,ацетат
3.Үтіктеудің маңызын мәтіннен тауып,тізбектеп жазыңыз.
4. Қалай ойлайсыз, үтіктеуде шартты белгілерді білу қажет пе? Себебін жазыңыз.
5. Зат белгісін қай жерден табуға болады?
ответ: Қазақ ұлттық мәдениетінің ең байырғы, аса құнды салаларының бірі - қолөнері, оның ішінде ою өрнек болып табылады. Ою өрнектер әсемдікпен, сәнділіктің белгісі ғана емес, сонымен бірге халықтың арман- ойының, тілек мүддесінің нышаны, осы тұрғыдан алып қарағанда ою өрнектің мазмұндылық ерекшеліктері сан алуан. Бүгінгі ұрпақ өзінің ұлттық сезімдерін, өнерін жоғалтпауы қажет. Өнер адамға жақсы әсер ететін және оны тәрбиелейтін нәзік дүние.Оның құндылығы орасан зор. Сонау жазу-сызу шыға қоймаған ерте заманда адам өз ойын тасқа , сүйекке, ағашқа ойып, қашап түсіріп отырған. Қазіргі қолөнер саласындағы «сүйек ою өнері», «ағаш ою өнері» деген сөздер сол ерте заманда қалыптасқан ұғымдар. Қолөнердің сала-саласында кең қолданылып келген, өнердің өте көне әрі күрделі түрі- ою-өрнек өнері. Қазақтың қол тума сәндік өнерінің барлық түрлеріне де оюлар мен өрнектер алғашқы элемент ретінде қолданылады.
Объяснение:
1) дурыс себебы: Құлпытастарды әрлеу, нақыштау, бедерлеу ісі сол кезеңде өмір сүрген халықтың қолөнері мен мемориалдық үрдісі, салт-дәстүрі, әдет ғұрпы мен дүниетанымының белгісі іспетті.
2)дурыс, себебы: Түркі жерінде ислам дінінің та- ралуына байланысты бейнелі құлпытастардың орнына өрнекті көктастар қойылатын болды.
3) дурыс емес, себебы: Бырак аса үлкен құлпытас қойып, оған адамның, малдың немесе әлдебір зат- тың суретін бейнелеуге тыйым салынды. сондыңтан
4)Қалай болғанда да, қазіргі қазақ даласын- дағы құлпытастардың арғы тарихы сақтар мен ежелгі түркілердің тас мүсін- дерімен, сондай-ақ көне түркі жазуы қашалған бітіктастармен байланысты екені анық.Бұл тұжырыммен келіспеуге болмайды.Жазулар әлі де болды, бірақ әрқашан емес.
5) дурыс емес, себебы: Кулпытастардың шығу тегі, рәміздік мән-мағынасы туралы ғылымда нақты тұжырым қалыптаспаған.
Объяснение: