Белгілі бір ортада сол жерге тән емес, жаңа физикалық, химиялық және биологиялық заттардың болуын немесе бұл заттардың табиғи орташа к деңгейден жоғары болуын ластану деп атаймыз. Атмосфераның ластануы табиғи (жанартаулар атқылауы, орман өрттері, шаңды құйындар, үгілу) және антропогенді (өнеркәсіптер, жылу энергетикасы, ауыл шаруашылығы) жағдайда жүруі мүмкін.
Атмосфераның табиғи жолмен ластануы жанартаудың атқылауына (Жер шарында бірнеше мың жанартау бар, олардың 500-ден астамы белсенді), тау жыныстарының үгітілуіне, шаңды дауылдардын тұруына, орман өрттеріне (найзағай түскенде) теңіз тұздарының желмен аспанға көтерілуі мен ауадағы сулы ерігінді тамшыларының құрғауына, өлген организмдердің іріп-шіруі процестеріне байланысты. Атмосфераны табиғи жолмен ластайтындарға аэропланктондар, яғни, әртүрлі ауру қоздыратын бактериялар, саңырауқұлақ споралары, кейбір өсімдіктердің тозаңдары, сонымен қатар космос шаң-тозаңдары жатады. Космос шаңы атмосферада жанған метеориттер қалдықтарынан пайда болады. Секундыша атмосфера арқылы үлкен жылдамдықпен (11-ден 64 км/сек дейін) 200 млн-ға жуық метеориттер ауа қабатынан өтіп отырады да, 60-70 км биіктікте көбісі жанып үлгереді. Ғалымдардын айтуы бойынша тәулігіне жер бетіне 1018 кішігірім метеориттер түседі.
У меня есть друг, которого я знаю с детства. Его зовут Дима. Мы ходили с ним в один детский садик, там и подружились. Позже выяснилось, что мой и его папа в детстве тоже дружили. Мы с Димкой всегда понимаем друг друга с полуслова, и не раз приходили на выручку друг другу. Ребята, иногда бывало, что и задирались к кому- нибудь из нас. Но вскоре они заметили, что враждуя с одним из нас, им непременно придется иметь дело и с другим. перевод Мен кішкентайымда белгілі болатынмын досың бар. Оның есімі Дима болып табылады. Біз жерде балабақшаға онымен барып, дос болып кеттік. Кейінірек ол тым, менің әкем, мен оның бала кездегі достарымен деп анықталды.
Біз әрқашан бір-бірін керемет түсіну емес, бір рет бір-біріне көмекке келуге Дима. Жігіттер, кейде біреуге бізге бір қорқытып-үркітті екен. Бірақ көп ұзамай олар бізбен бірімен қақтығысы, олар, әрине, басқа ісі болуы болады деп атап өтті.
Белгілі бір ортада сол жерге тән емес, жаңа физикалық, химиялық және биологиялық заттардың болуын немесе бұл заттардың табиғи орташа к деңгейден жоғары болуын ластану деп атаймыз. Атмосфераның ластануы табиғи (жанартаулар атқылауы, орман өрттері, шаңды құйындар, үгілу) және антропогенді (өнеркәсіптер, жылу энергетикасы, ауыл шаруашылығы) жағдайда жүруі мүмкін.
Атмосфераның табиғи жолмен ластануы жанартаудың атқылауына (Жер шарында бірнеше мың жанартау бар, олардың 500-ден астамы белсенді), тау жыныстарының үгітілуіне, шаңды дауылдардын тұруына, орман өрттеріне (найзағай түскенде) теңіз тұздарының желмен аспанға көтерілуі мен ауадағы сулы ерігінді тамшыларының құрғауына, өлген организмдердің іріп-шіруі процестеріне байланысты. Атмосфераны табиғи жолмен ластайтындарға аэропланктондар, яғни, әртүрлі ауру қоздыратын бактериялар, саңырауқұлақ споралары, кейбір өсімдіктердің тозаңдары, сонымен қатар космос шаң-тозаңдары жатады. Космос шаңы атмосферада жанған метеориттер қалдықтарынан пайда болады. Секундыша атмосфера арқылы үлкен жылдамдықпен (11-ден 64 км/сек дейін) 200 млн-ға жуық метеориттер ауа қабатынан өтіп отырады да, 60-70 км биіктікте көбісі жанып үлгереді. Ғалымдардын айтуы бойынша тәулігіне жер бетіне 1018 кішігірім метеориттер түседі.
Мы с Димкой всегда понимаем друг друга с полуслова, и не раз приходили на выручку друг другу. Ребята, иногда бывало, что и задирались к кому- нибудь из нас. Но вскоре они заметили, что враждуя с одним из нас, им непременно придется иметь дело и с другим.
перевод
Мен кішкентайымда белгілі болатынмын досың бар. Оның есімі Дима болып табылады. Біз жерде балабақшаға онымен барып, дос болып кеттік. Кейінірек ол тым, менің әкем, мен оның бала кездегі достарымен деп анықталды.
Біз әрқашан бір-бірін керемет түсіну емес, бір рет бір-біріне көмекке келуге Дима. Жігіттер, кейде біреуге бізге бір қорқытып-үркітті екен. Бірақ көп ұзамай олар бізбен бірімен қақтығысы, олар, әрине, басқа ісі болуы болады деп атап өтті.