Санды қалдықпен бөлу формуласын қолданамын. қалдықпен бөлу кезіндегі бөлінгіш- a, бөлгіш-b, бөліндінің мәні-c және қалдық -r арасындағы байланыс формуласын жаз. Осы формуладаға қалдық -r мен бөлгіш b-ның мәндерін салыстыр.
a=•+,r * b
қалдықпен бөлуді орында және тексер.
48 094:123
Ұлыстың Ұлы күні – «Наурыз» мерекесімен байланысты концептуалды ұғымдардың бірі. Ұлыстың ұлы күні деген сөз орамындағы Ұлы күн, Жылдың бас күні. Ең абзал, ең мәртебелі болып ұғынылғандықтан қазақтар Ұлы күн деп атаған. Ал ұлыс сөзі жұрт, ел, халық білдіретін жиынтық ұғымның атауы. Ұлыс оң болсын дегендегі ұлыс осы аталған мағынаны білдіреді. Қысқасы, сөз бір-бірімен байланысып, тіркесіп барып «Наурыз» мейрамы дегенді білдіреді. Мәшһүр Жүсіп: «Қазақта Наурыз деген кісі аты болған. Келін-кепшіктер атай алмай «Ұлыс күні» деп, Ұлыстың ұлы күні деп кеткен. «Ұлыс» - Түркінің ата-бабаларынан қалған ескі тіл. Біздің қазақта Ұлыстың ұлы күні – «Наурыз» - дейді.
Наурыздама тойы – «Наурыз» мерекесіне қатысты негізгі ұғымдардың бірі, наурыз көжеден басқа. Әдетте, ел ішіндегі аса бай, дәулетті адамдардың наурызды той қылып өткізуін наурыздама дейді. Наурыздама тойы бір аптаға созылып, сегізінші күні тойға келгендер тарай бастайды. Арқа еліндегі дәулетті Тәтидің наурыздама тойын өткізген деп, арғынның атақты биі Едігені жүз кісісімен күткендігі жөнінде Мәшһүр Жүсіп жазбаларында мынадай дерек бар: Сіз бір жақтан бір жаққа бара жатқан жолаушы емессіз, әдейін наурыздама қылдыра келдіңіз! Ұдайымен сегіз күн қылмаған соң, мұның қылуға не сәндігі бар?! – деп, сегіз күн күтіп, сыйлап, бір күнінен бір күнін асыра беріпті.
Тәти мырза алдырған түлкілерінің ішінде бір қара түлкісі бар, наурыздаманың үстінен келіп қалыпты. Қара түлкі алдырып келгеніне бір қуанып, «Наурыздама қылдырамын!» - деп, Едігенің келгеніне қуанып:
«Бұл наурыздама Баяудікі болды. Мен ұрғашы наурыздамасына ортақтаспаймын!» - деп, басы Едігенің өзіне түйе бастатқан тоғыз, онан кейінгісіне: біріне ат, жүз кісіден бір кісіні құр қойған жоқ. Ең аяқ атшыларға бір-бір матадан үлестіріп: - Міне, менің наурызым! – деп, сый қылыпты.
Міне, сондай жақсы күнде тасып кетіп алған дуа ұрпағынан Шорман шығып, Мұса шығып, байлық, беклік таласа қоса шығып, жалпақ Сүйіндікке құт ауыл, ұйытқы ауыл болып тұр. Бұл күндегі пәленшекем, түгеншекемнің пейіліне қарағанда, тағалы торы тай ұстап тұра алмайтұғын пейіл бар. Атасына, бабасына тиген осы екен. Оңған, ілгері басқан біреуді: «Шіркін атасына, бабасына дуа тиген тұқым ғой!» - дейді.
Халықтың Наурыз мейрамындағы салт-ғұрыптардың бір алуаны табиғатпен «тіл табысу», оны қасиеттеу мағыынасында болса, енді бір алуаны адамдар арасындағы этикалық-моральдық қатынастарды реттеу, нормаларын нығайту, жолға қою мақсатына бағытталады. Жүректе // көңілде өткен күннен дақ, реніш, өкпе-қалдықтың қалмауы, бұларды дер кезінде жүректен // көңілден кетірмесе, аяғы араздыққа, дау-жанжалға, қатыгездік пен қастандыққа апарып соқтырады. Сондықтан Наурыз мейрамында кешірім сұрау, кешіру тәрізді адамгершілік акциясы өткізілген. Мұның өзі жүректі таза ұстау, кір шалырмаудың халық ұғымында соншалықты маңызды екенін көрсетеді.
Қазақтың этнографиялық категориялар, ұғымдар мен атауларының дәстүрлі жүйесі. Энциклопедия. – Алматы. РПК «СЛОН», 2013. 4-том. 489-490-бет.
12 Наурыз 2015 ж.
Во все века будущее страны было за молодежью. Именно молодые люди были двигателями революций, прогресса и развития. И это именно на них могло положиться государство во время войны, в послевоенный период, во времена кризисов. Ведь это молодые, здоровые люди поднимали целину, возводили могучие постройки, загорались безумными мечтами и воплощали их в жизнь.
Все, что государство вложит в молодежь, воздастся ему с лихвой. Образованные молодые люди – это те столпы, на которых всегда будет держаться страна. Если со школьной скамьи удастся привить молодым чувство патриотизма и любовь к своей родине, то они в свою очередь вложат душу в ее развитие и благополучие.
Сегодня, как, впрочем, и всегда, принято ругать молодых людей. Им приписывают черствость, недалекость, инертность. Все это, наверное, есть. Все люди разные, у каждого свой характер, мечты и стремления. Но мне кажется, что таким людям просто не хватает мотивации. Они не до конца понимают, кем хотят стать, чем будут заниматься и что они могут сделать для своей родины.
Есть, однако, и много таких, кто со школы занимает активную позицию, состоит в самоуправлении, позже - в молодежном парламенте. Они понимают, что именно от них зависит будущее, и нужно приложить максимум усилий, чтобы оно стало светлым.
Многие из нас вносят посильную лепту в общее дело. Кто-то посещает станции юных натуралистов птицам и животным, кто-то участвует в акциях и флешмобах, посвященных защите окружающей среды. Есть кружки юных ученых, где ребята изобретают полезные, а иногда и просто необходимые вещи для жизни. Я точно знаю, что сейчас они работают над созданием альтернативных видов топлива.
Безусловно, современная молодежь неидеальна, но мы стараемся сделать мир лучше. Даже когда у нас не все получается, мы не сдаемся и не опускаем рук.