Сөйлемдерді дұрыс құрастыру.
1. ортаны\қоршаған \ластауда\ ошақтары\өндіріс.
2. көптеп, ағаштары,оталуда, қазір, әлемде.
3. өзендер, кеуіп, 2005 жылы,орманның жылы,орманның 30, пайызы, қуралған,
құрғақшылықтан,
4. тұзды, желмен, шаң,тарайды, құрғап,зиянды, қалған, түбіндегі,теңіздің​

Шығарманың басталуы.

Бейімбет пен жолдасы – Қасымжан ауылдан шығып, келесі бір ауылды бетке алады. Кең даланың табиғатын суреттейді. Қасындағы жолдасының аты малшылардың малға мінетін аты болған соң кейін қалып қоя береді. Жол қысқарсын деген мақсатпен жолдасы Шұғаның белгісі туралы сөз қозғайды.

Шығарманың дамуы.

Есімбек деген байдың ортан қолдай 4 ұлы, арасында бұраңдап өскен жалғыз қызы – Шұға болады. Шұғаның келбетін суреттейді.

Шығарманың байланысы.

Есімбектің ауылына Әбдрахман деген Қазақбайдың баласы келеді. Шұға Әбдрахманды көріп ғашық болып қалады. Әбдрахманда Шұғаны сүйеді. Ауылда алтыбақан болып кездеседі.

Шығарманың шиеленісі.

Айнабай деген ауыл адамы қызы Күлзипаны Әбдрахманға қоспақ ниетте болады. Әбдрахманның әкесі үйінде шөп болмай Айнабайдың үйіне барғанда Айнабай қос қазыны бұзбай асып, бір арба шөпті тегін беріп жібереді.

Шығарманың шарықтау шегі. Әбдрахман Күлзипаға қарамай қойған соң, әрі Шұға мен Әбдрахманның махабаты елге мәлім болып, Айнабай «Түріктерге жасырын ақша жинап беріп жүр» деген сылтаумен Әбдрахманды жер аудартып жібереді.

Шығарманың шешімі. Содан Шұға құсалықпен ауырады. Шұғаның ауруы жанына батқан әкесі Әбдрахманды алдыртады. Бірақ Әбдрахман жеткенше Шұға қаза болып кетеді. «Шұғаның белгісі» деп отырғаны Шұғаның басына орнатылған тас.

Сіздерге өз саяхатымды айтып берейін. Мен Алматы, Көкшетау қалаларына саяхат жасаған болатынмын. Алматыда тауға шықтық. Мәссаған, қандай қызықты болғанын сөзбен айтып жеткізу мүмкін емес! Таулары өте биік, кішкене ған суықтап қалғаным болмаса күнім өте керемет өтті. Тау басындағы қарлар оған көрік беріп тұр. Келесі күні өзенге бардық. Өзені де өте тұнық, таза. Айналамыз құстар мен жануарларға, балықтарға толы болғанына қарамастан мүлгіген тыныштық. Көкшетауда біз Оқжетпес тауына бардым ол жер маған тіптен керемет әсер қалдырды. Тау беткейлеріндегі ормандар щалың, өзімді нағыз табиғаттың құшағына еніп кеткендей сезіндім. Айта берсем, еліміз Қазақстанның әрбір жері көркем, табиғаты сұлу, ауасы таза. Ол жерлердегі демалыс орындары да жанға жайлы, Адамдары көңілге жылу ұялатады...