Әрбір отбасы өзінікі деген меншікті мекенжай салып алуды арман етеді. Бәрі де кәдімгі қа- рапайым тілектен басталады. Ең әуелі отағасы болашақ үйінің но- байын ой жүзінде жобалап, көз алдына елестетеді. Әрбір бөлшегін ой елегінен өткізеді. Үйдің са- лынатын орны анықталғаннан кейін оның жобасы қағаз бетіне түсіріледі. Үй іргетасынан баста- лып, қабырғалары мен шатыры- қарай бірте-бірте салына бас- тайды. Көптеген жанұялар «үйіміз сәнді де сапалы болсын» деп, оны жылдар бойы салады. Отағасы үйді "өзімнің балалары мен неме- релеріне, шөберелеріне қалсын!" деп тұрғызады, Адамға өзінің қолымен салынған үйден қымбат еш нәрсе жоқ. Бірақ «үй» дегеннің мән-мағынасы оның жай ғана қабырғалары, терезелері мен ішкі бөлмелері сияқты ұғымдардан әлдеқайда ауқымды. «Үй» деген - сенің баспанаң, құтханаң, тіршілік мекенің. Мен сіздерге қазіргі тәуелсіз Қазақстанды құрудың қаншалық- ты күшке түскенін айтқым келеді (Н. Назарбаевтың «Қазақстан жолы» кітабынан).

Себеп пысықтауыш неліктен? Не себепті? деген сұрақтарға жауап береді.

Мен сені сағынып (не себепті?) келдім. – себеп пысықтауыш

Мен түсінбегендіктен (не себепті?) үй тапсырмасын орындай алмадым.

Ол қатты қуанғаннан (не себепті?) сөйлей алмай қалды.

Мақсат пысықтауыш кім үшін? Не үшін? Неге? Қандай мақсатпен? деген сұрақтарға жауап береді.

Әсем дүкенге кітап алғалы (не мақсатпен?) келді. – мақсат пысықтауыш

Бауыржан досымен бірге Алматыға оқуға (не мақсатпен? ) барды.

Арман осы жиынға қатысайын деп әдейі (не мақсатпен?) келді.

Мен осы мәселені айту үшін (не мақсатпен?) хабарластым.

Денсаулық – зор байлық. Здоровье – клад бесценный. 2. Жарлының байлығы – дененің саулығы. Богатство бедняка – его здоровье. 3. Ауру атанды да шөктірер. Болезнь и верблюда – с ног валит. 4. Ауру кірді - әлек кірді. Болезнь пришла – беда в дом вошла. 5. Ауру батпандап кіріп, мысқалдапшығады. Болезнь входит батманами*, а выходит мискалями**. 6. Ауру кісі күлкі сүймес, Ауыр жүкті жылқы сүймес. Больной не выносит смеха, конь – тяжелую ношу. 7. Қотыр қолдан жұғады, Таз тақиядан жұғады. Болячки передаются через руки, парша – через тюбетейку. 8. Ауруын жасырған бөледі. Кто болезнь свою скрывает, тот со смертью играет. 9. Батыр бір оқтық, Бай бір жұттық. Бай – до первого джута, батыр – до первой пули. 10. Ағын судың арамдығы жоқ. В проточной воде грязь не держится. 11. Бас ауырса жан қорқады. Голова начинает болеть – душа покой теряет. 12. Қай жерің ауырса, Жаның сол жерінде. Где болит – там и душа. 13. Жұғың бар жерде – шыбын бар, Шыбын бар жерде – шығын бар. Где мусор – там и мухи, где мухи – там болезни.