• Қожа — Шығарманың басты кейіпкері. Шын аты Қожаберген. Бір сыныпта екі Қожа болғандықтан, шатастырмас үшін оны "Қара Қожа" деп атайды. Кейде келемеждеп, «Қара Қожа» деудің орнына «Қара Көже» дейді. Шашы қайратты. Бойы - орта бойлы, әжесі "әкең тәрізді сұңғақ боласың" дейді. Мектепте дәрігер өлшегенде жүз отыз тоғыз сантиметр шыққан. Жасы он екіде. Бесінші сыныпты бітірген. Арманы: оқу бітіріп, университетке түсу. Жазушы болу.
• Жанар — Қожамен бірге оқиды. Қожаның ойынша "кластағы ең бір ақылды қыз. Сұлу." Дауысы әдемі, ән салады. Басына үкілі тақия киіп, мың бұралып «Қамажайға» билейді. Өнерлі қыз. Сыныптағы бірінші үздік оқушы.
• Сұлтан — ол Қожаның жан досы. Бойы ұзынша арық келген жігіт. Қожадан екі-үш жас үлкен. Әкесі Сүгір жылқы бағады. Бірақ ол біраз жыл бұрын оқуды тастап кеткен және жаман қылықтарға әуес.
• Қаратай — көрші колхоздағы комбайншы. Қаратайдың әйелі дүние салған. Ол Қожаның анасына үйленбекші. Қожа оны жек көреді.
• Жантас — Ол Қожамен бір сыныпта оқиды. Жантас пен Қожа бір бірін ұнатпайды. Себебі Жантас Қожаны үнемі «Қара көже» деп мазақтайды және екеуі де Жанарды ұнатқандықтан үнемі сөзге келіп қалады. Сол себепті өз сыбағасын алады.
• Майқанова — Қазақ тілі пәнінің мұғалімі (Майқанова Сәбира). Қожа оқитын сыныптың жетекшісі. Ол адамгершілігі мол әрі ақылды ұстаз.
• Әжесі — Қожаны қанаттыға қақтырмай, тұмсықтыға шоқтырмай қызғыштай қорғап өсіреді. Өзінің ерке немересін еш жамандыққа қимайтын жанашыр жан.
• Анасы — Қожаның анасының аты — Миллат. Ол ақылды, тәрбиелі адам. Ауылдың үлкен-кішісінің бәрі бірдей алдынан қия басып өтпей, хан көтеріп, құрметтеп тұрады. Екі бірдей сайлауда қатарынан аудандық советке депутат етіп сайланған.
• Сәйбек қарт — Мектеп күзетшісі. Ол Қожаның әкесі Қадырдың досы, әкесі туралы көп білетін әрі Қожаға ақыл айтқан кісі.
• Оспанов — зоология пәнінің мұғалімі. Қожаның жақсы көретін мұғалімдерінің бірі. Ол Қожаның әкесінің көзі тірі кезіндегі жан досы болған.
• Жақанов — Қожаның сыныптасы.
• А.Михайловна — Толық аты: Анфиса Михайловна. Орыс тілі пәнінің мұғалімі. Қожаның айтуынша, "мұғалімдердің ішіндегі алтын адам".
• Сүттібайдың Қожасы — Қожаның сыныптасы. Сүттібайдың үлкен баласы. Бір сыныпта екі Қожа болғандықтан, шатастырмас үшін оны өңіне қарап "Сары Қожа" деп атайды.
Андронов мәдениеті-қола дәуіріне жататын археологиялық мәдениеттердің бүкіл тобы, ол біздің дәуірімізге дейінгі 17-19 ғасырларда болған. Бұл мәдениет Қазақстанды, Батыс Сібірді, Орта Азияны, Оңтүстік Оралды қамтыды.
Беғазы-Дәндібай мәдениеті – қола дәуірінің соңғы кезеңінде, яғни біздің дәуірімізге дейінгі 13-9 ғасырларда өмір сүрген Орталық Қазақстан тайпаларына жататын мәдениет.
Түсініктеме:
Андронов мәдениеті Андроново ауылынан шыққан, өйткені алғашқы жерлеу орындары табылған. Бұл зерттеуші Тугаринов болды және 1914 жылы табылған. Археолог Теплоухов бұл мәдениетті 1927 жылы бөліп алды. Андронов мәдениеті Синташта-Петровка-Арқайымға ұқсас (Оңтүстік Оралда және Солтүстік Қазақстанда – біздің дәуірімізге дейінгі 2200 – 1600 жылдарға жатады), Алакөл (Амурдария мен Сырдария өзендері аралығы, Қызылқұм шөлінде – біздің дәуірімізге дейінгі 2100 – 1400 жылдар). Бұл мәдениет Орал мен Еділге біркелкі таралмады. Мұндай мәдениет отырықшы, жартылай далада өмір сүрген, жайылымдар мен құнарлы жерлерге ие, тіпті мыс және қалайы кеніштері бар малшылар мен фермерлерге тән ерекше өмір түрімен сипатталады.
Беғазы-Дәндібай мәдениеті 1934 жылы табылған Дандыбай кесенесінің арқасында осылай аталады. Бұл терминді Академик Марғұлан ойлап тапқан. Бұл мәдениет жартастардан салынған ақсүйектердің биік, дөңгелек / тікбұрышты кесенелерімен танымал. Бұл мәдениет Ұлытау мен Шыңғыстау таулары арасында, Жетікоңыр өзенінен Нұра, Сарысу, Кеңгір өзендеріне дейін Ертіс бойымен, Баянауыл мен бұғыға дейін таралған.
Бердібек Соқпакбаевтың «Менің атым Қожа»атты шығармасының кейіпкерлері
• Қожа — Шығарманың басты кейіпкері. Шын аты Қожаберген. Бір сыныпта екі Қожа болғандықтан, шатастырмас үшін оны "Қара Қожа" деп атайды. Кейде келемеждеп, «Қара Қожа» деудің орнына «Қара Көже» дейді. Шашы қайратты. Бойы - орта бойлы, әжесі "әкең тәрізді сұңғақ боласың" дейді. Мектепте дәрігер өлшегенде жүз отыз тоғыз сантиметр шыққан. Жасы он екіде. Бесінші сыныпты бітірген. Арманы: оқу бітіріп, университетке түсу. Жазушы болу.
• Жанар — Қожамен бірге оқиды. Қожаның ойынша "кластағы ең бір ақылды қыз. Сұлу." Дауысы әдемі, ән салады. Басына үкілі тақия киіп, мың бұралып «Қамажайға» билейді. Өнерлі қыз. Сыныптағы бірінші үздік оқушы.
• Сұлтан — ол Қожаның жан досы. Бойы ұзынша арық келген жігіт. Қожадан екі-үш жас үлкен. Әкесі Сүгір жылқы бағады. Бірақ ол біраз жыл бұрын оқуды тастап кеткен және жаман қылықтарға әуес.
• Қаратай — көрші колхоздағы комбайншы. Қаратайдың әйелі дүние салған. Ол Қожаның анасына үйленбекші. Қожа оны жек көреді.
• Жантас — Ол Қожамен бір сыныпта оқиды. Жантас пен Қожа бір бірін ұнатпайды. Себебі Жантас Қожаны үнемі «Қара көже» деп мазақтайды және екеуі де Жанарды ұнатқандықтан үнемі сөзге келіп қалады. Сол себепті өз сыбағасын алады.
• Майқанова — Қазақ тілі пәнінің мұғалімі (Майқанова Сәбира). Қожа оқитын сыныптың жетекшісі. Ол адамгершілігі мол әрі ақылды ұстаз.
• Әжесі — Қожаны қанаттыға қақтырмай, тұмсықтыға шоқтырмай қызғыштай қорғап өсіреді. Өзінің ерке немересін еш жамандыққа қимайтын жанашыр жан.
• Анасы — Қожаның анасының аты — Миллат. Ол ақылды, тәрбиелі адам. Ауылдың үлкен-кішісінің бәрі бірдей алдынан қия басып өтпей, хан көтеріп, құрметтеп тұрады. Екі бірдей сайлауда қатарынан аудандық советке депутат етіп сайланған.
• Сәйбек қарт — Мектеп күзетшісі. Ол Қожаның әкесі Қадырдың досы, әкесі туралы көп білетін әрі Қожаға ақыл айтқан кісі.
• Оспанов — зоология пәнінің мұғалімі. Қожаның жақсы көретін мұғалімдерінің бірі. Ол Қожаның әкесінің көзі тірі кезіндегі жан досы болған.
• Жақанов — Қожаның сыныптасы.
• А.Михайловна — Толық аты: Анфиса Михайловна. Орыс тілі пәнінің мұғалімі. Қожаның айтуынша, "мұғалімдердің ішіндегі алтын адам".
• Сүттібайдың Қожасы — Қожаның сыныптасы. Сүттібайдың үлкен баласы. Бір сыныпта екі Қожа болғандықтан, шатастырмас үшін оны өңіне қарап "Сары Қожа" деп атайды.
Андронов мәдениеті-қола дәуіріне жататын археологиялық мәдениеттердің бүкіл тобы, ол біздің дәуірімізге дейінгі 17-19 ғасырларда болған. Бұл мәдениет Қазақстанды, Батыс Сібірді, Орта Азияны, Оңтүстік Оралды қамтыды.
Беғазы-Дәндібай мәдениеті – қола дәуірінің соңғы кезеңінде, яғни біздің дәуірімізге дейінгі 13-9 ғасырларда өмір сүрген Орталық Қазақстан тайпаларына жататын мәдениет.
Түсініктеме:
Андронов мәдениеті Андроново ауылынан шыққан, өйткені алғашқы жерлеу орындары табылған. Бұл зерттеуші Тугаринов болды және 1914 жылы табылған. Археолог Теплоухов бұл мәдениетті 1927 жылы бөліп алды. Андронов мәдениеті Синташта-Петровка-Арқайымға ұқсас (Оңтүстік Оралда және Солтүстік Қазақстанда – біздің дәуірімізге дейінгі 2200 – 1600 жылдарға жатады), Алакөл (Амурдария мен Сырдария өзендері аралығы, Қызылқұм шөлінде – біздің дәуірімізге дейінгі 2100 – 1400 жылдар). Бұл мәдениет Орал мен Еділге біркелкі таралмады. Мұндай мәдениет отырықшы, жартылай далада өмір сүрген, жайылымдар мен құнарлы жерлерге ие, тіпті мыс және қалайы кеніштері бар малшылар мен фермерлерге тән ерекше өмір түрімен сипатталады.
Беғазы-Дәндібай мәдениеті 1934 жылы табылған Дандыбай кесенесінің арқасында осылай аталады. Бұл терминді Академик Марғұлан ойлап тапқан. Бұл мәдениет жартастардан салынған ақсүйектердің биік, дөңгелек / тікбұрышты кесенелерімен танымал. Бұл мәдениет Ұлытау мен Шыңғыстау таулары арасында, Жетікоңыр өзенінен Нұра, Сарысу, Кеңгір өзендеріне дейін Ертіс бойымен, Баянауыл мен бұғыға дейін таралған.