пожайлуста 1. Мәтіннің идеясына сәйкес келетін мақал-мәтелді белгіле.
А) Сөздің көркі-мақал
В) Сөз - сүйектен, таяқ - еттен өтеді
С) Тіл-тас жарады, тас жармаса- бас жарады
Д) Сөз қадірін білмеген-өз қадірін білмейді [1]

2. Көзқарастардың қайсысы кәсіби диктор қасиетін ашып тұр? Шын/жалған ақпаратты анықта.
1. Диктор - ақпараттық, көркемдік және жарнамалық материалдарды эфирден оқитын маман.
2. Диктор радиостанциялар мен теледидардажұмысістейді.
3. Дикторлардың жұмысы жан-жақтылықты, өз саласын кәсіби деңгейде меңгеруді қажет етеді.
4. Диктор телеканалдың,радиостанцияның келбеті болып халыққа танылмайды. [2]
3.Мәтіндегі негізгі, астарлы ойды анықтаңыз.
Негізгі ой Астарлы ой

ответ: табиғаттың әр – түрлі құбылыстар болады. мысалы, отын жанғанда, завод, фабрикалар жұмыс істеп тұрғанда аз мөлшерде кездейсоқ газдар ауаға таралуы мүмкін. ал көмір бензин және т.б. отындар толық жанбаса ауаға күйе, иіс газы, тағы басқа газдар таралады. көліктерді қозғалтқыштары да ауаға улы газдар таратады, бұл газдар да қоршаған ортаның бүлінуіне әкеліп соғады. кез-келген жерге қоқыс тастау. бұлардың барлығы ауаны ластайды. ауаны ластанудан сақтау. кез-келген жерге қоқыс тастамау. табиғатқа көгалдандыру жұмыстарын жүргізу. өсімдіктермен жан –жануарларды қорғауымыз керек.

"Тағдыр"романы.Қабдеш Жұмағұлов.

Сюжеттік композициялық талдау.

1.Оқиғаның басталуы.

Екі үлкен империяның қазақ даласын екіге бөліп,шекара сызығын жүргізген кезеңі.Шекара жүргізілгеннен кейінгі қазақ халқының тағдыры.

2.Оқиғаның байланысы.

Цинь империясының аз халыққа жүргізген саясаты.Шәуешек аймақтық губернаторы - Ши - амбының қарамағында тілмәш қызметін атқарушы Демежан бейнесі.

3.Оқиғаның дамуы.

Орыс консулы - Балхашин,Демежанның ұстазы Ли-шансың және Демежан бастаған топтың шекара сызығын сызуы.Демежанның елі үшін күйзелісі,биік адамгершілік тұлғасы.

4.Оқиғаның шиленісі.

Смайл зәңгі мен Балхашиннің қайтыс болуы.Демежанның Абдыра мен Қараүңгір екі тоған суға қағаз жасатып,егін салуы.Қайшылықтың үдей түсуі.

5.Оқиғаның шарықтау шегі.

Демежанның жауларының көбейуі.Жаулары Ысқақ,Бужыңқа,Дохалдай,Байсеркелердің қастық істері.

6.Оқиғаның шешімі.

Аймаққа жаңадан келген ұлық Матен - амбының саяси айып тағып Демежанды қамауға алуы.

Демежанға ең ауыр жаза - дарға асу үкімі шығарылады.Демежанның өзі өлгенмен ісі өлмейді.