Пирамидалық талқылау» әдісі бойынша төмендегі тапсырманы орындаңыздар. Расул Ғамзатов «Ана тілі» туындысынан.
1.Негізгі кейіпкер,тақырып. 1 сөз не сөз тіркесі
2.Тақырыпты ашу (жасы,мінезі,сапасы,сырт тұлғасы) 2 сөз не сөз тіркесі
3.Оқиға орны (қоғамдық ортасы,оқиғалар қайда өтеді?)
4.Мәселе тарихы (мысалы: қаржы, жоқшылық, кездейсоқтық)
5.Бірінші оқиға.(көтерілген мәселелер)
6.Екінші оқиға (кейіпкерге не болды? Қоршаған орта ықпалы)
7.Үшінші оқиға (мәселені шешу үшін жасалған әрекеттер туралы)
8.Шешімі. 8 сөз не сөз тіркесі
Мен саябақта жүрмін Сіз саябақта жүрсіз Мен емес сіз саябақта жүрсіз
Мен Алтынемел саябағына бардым
Сен Алтынемел саябағына бардың
Ол саябақты аралады
Біз саябақты араладық
Олар саябақтағы Шоқан Уәлихановтың мұражайына барды
Сендер Шоқан Уәлихановтың мұражайына бардыңдар
Сіз тастағы жазуларды көрдіңіз
Ол тастағы жазуларды көрді
Мен сусыған ыстық құмдардың үстімен жүрдім
Сіздер сусыған ыстық құмдардың үстімен жүрдіңіздер
Сендер саябақтан неше түрлі аң-құсты көрдіңдер
Олар саябақтан неше түрлі аң-құсты көрді
Қант — ұнтақ қант ұнмен араластырылады, ірі қант немесе шақпақ қантты ерітеді. Қант көп қосылса қамыр ауырлайды да, нашар көтеріледі, пісіргенде көтерілмей жайылып кетеді.
Жұмыртқа — сарыуызы мен ақуызы немесе тек қана сарыуызын алады. Сарыуыз қамырды көпіртеді де, ақуыз қатайта түседі. Жұмыртқаның орнына жұмыртқа ұнтағын қосуға болады (1 ас қасық ұнтақ 1 жұмыртқаға сай келеді және 3 ас қасық су). Май (қыздырылған)—сары май немесе тортасы айырылған май, маргарин, өсімдік майы, ірі қара майы пайдаланылады. Май қамырды жұмсартады. Ол көбейіп кетсе ашу процесі баяулайды және дайын тағам ауыр болып шығады. Ашытқы — жаңа немесе құрғақ. Жаңа ашытқыға аздап қант (1 шай қасық) қосып, үгеді және тиісті норма бойынша (осы тағам үшін) жылы сүтке немесе суға езеді. Құрғақ ашытқыға (сондай-ақ салқын жерде сақталған ашытқыға) толтырыл салқын су (бөлме температурасында) құяды да, ол ақшыл түске еніп, әбден езілгенге дейін қояды. Езілген ашытқыны тар көзді сүзгіден өткізіп, жылытылған сұйыққа құяды да, одан кейін ашытқы әзірлейді. Ашытқыны жабық ыдысқа — шыны аяққа, банкаға салып, салқын жерге қойса, ұзақ уақыт сақталады. Өте жоғары, сондай-ақ өте төмен температурада да ашытқының сапасы төмендейді. Ашытқы қамыр үшін қолайлы температура 30—35°C болып саналады. Тұзды қамыр иленетін суға салу (1 кг ұнға немесе жарты литр суға 10 г тұз, ал тұзды тағам әзірлегенде 20 г тұз салады) керек. Тұзды ұйтқыға салуға болмайды, өйткені оның ашытқылық қасиетін жояды. Дәмдеуіш пен тұздық — ваниль, ванилин, лимоннемесе апельсин қабығының үгіндісі,мускат жаңғағы, кардамон, жүзім, цукат, әртүрлі жеміс эссенциясы. Қамырға картоп қосуға болады (қамыр жұмсара түседі), мұндайда әдетте қамырға май мен жұмыртқа аздау салынады. Картопты қамыр әзірленбестен бір күн бұрын пісіріп алады да, пайдаланар алдында тар көзді үккішпен үгеді. Картоп қосылған қамыр қоюырақ болады, өйткені ашу процесінде ол қоймалжыңдана түседі. Әдетте 1 кг ұнға 100 грамнан 250 грамға дейін картоп қосады. Қамыр әзірлеуге қосатын қоспаларды дәл өлшеген (рецептіде көрсетілгендей) жөн, ұнның, сұйықтық, ашытқының және дәмдеуіштердің ара қатынасын қатаң сақтау қажет. Қамыр илегенде салқындатылған азықтарды пайдаланбаған жөн, өйткені ол қамырдың бабына келу процесін төмендетеді.