П) ЖАЗЫЛЫМ 2-тапсырма. Суреттегі кейіпкердің сыртқы бейнесі мен өмір салтына қатысты не айтуға болады? Ойыңды тұжырымдап жаз. Жазған мәті- ніңде дерексіз зат есімдерді, қатыстық сын есімдер- ді талғап қолдан.
Бізге дұрыс тамақтану туралы Қанша рет айтылды. Біздің ата-бабаларымыз, ата-аналар мен мұғалімдер сөйледі. Бірақ дұрыс тамақтану дегеніміз не, ол біздің өмірімізде қандай маңызды.
Дұрыс тамақтану біздің денсаулығымыздың басты көзі болып табылады. Негізінен: көп мөлшерде майы жоқ жеміс, көкөніс, ет және сүт өнімдері. Көкөністер мен жемістерде адамға қажетті талшықтар мен дәрумендер бар. Ет құрамында ақуыз, жасушалардың негізгі элементі, балық фосфоры бар. Сүт қышқылы өнімдерінде көп мөлшерде кальций бар. Яғни, әрқайсымыз дұрыс тамақтануды ұстануымыз керек.
Адам чиптер, бургерлер мен кәмпиттерді тұтынған кезде, ол қажетті заттарды қабылдамайды. Осыдан күш жоғалады, адам әлсірейді, ауыра бастайды. Сыртқы тартымдылық жоғалады. Фаст-фуд ағзаға зиян келтіреді, сондықтан теңдестірілген тамақтануға ерекше назар аудару керек.
22 наурыз-Дүниежүзілік су күні (World Water Day). Жер бетіндегі адамдардың, өсімдіктер мен жануарлардың өмірі судың сапасына тікелей байланысты екені белгілі. Адамдар үшін ішуге, тамақ дайындауға және гигиена үшін пайдаланылатын судың тазалығы ерекше маңызды.
Адамдардың ластанбаған ауыз су ресурстарына деген қажеттілігінің артуына қарамастан, адам "пайдаланған" судың көп мөлшері ешқандай тазартусыз жер асты суларына, өзендерге, көлдерге, теңіздер мен мұхиттарға түседі. Халықтың қажеттіліктері үшін пайдаланылатын суда көптеген қауіпті химиялық заттар жиі кездеседі: органикалық ластағыштар (жануарлардың нәжісіндегі вирустар, ауылшаруашылық ағынды сулардағы нитраттар мен фосфаттардың қалдықтары, тамақ қалдықтары мен ағынды сулар, мұнай өнімдері), беттік-белсенді заттар (беттік-белсенді заттар), ауыр металдар (кадмий, сынап, қорғасын), синтетикалық химиялық қосылыстардың қалдықтары (пластмассалар, пестицидтер), дәрі-дәрмектер, радиоактивті қалдықтар және т. б.
Судың әртүрлі зиянды қосылыстармен қатты ластануы күтпеген салдарға, соның ішінде көптеген су объектілерінің және оның тұрғындарының толық жойылуына әкелуі мүмкін. Экологтар арасында эвтрофикация процесі жақсы белгілі, онда ауылшаруашылық ағындары, сондай-ақ көлдер мен өзендерге түсіп, азот пен фосформен қаныққан тазартқыштар мен жуғыш заттар су өсімдіктерінің тез өсуіне әкеледі. Осы процестің нәтижесінде тоған өте тез батпаққа айналады, барлық тірі организмдер, соның ішінде балық күн мен қоректік заттардың жетіспеушілігінен өледі.
Ластанған суды қалпына келтіру немесе тазарту өте маңызды қаражат салуды қажет етуі мүмкін болғандықтан, бүкіл әлемде су ресурстарының ластануын болдырмауға арналған бағдарламалар ұсынылады.
Суды қалай ластауға болады?
Суды үнемдеңіз. Таза тұщы судың әлемдік қоры неғұрлым көп болса, су ресурстарының бір бөлігінің ластануы адамзат үшін маңызды болмайды.
Уытты тұрмыстық химикаттарды (еріткіштер, тазартқыштар) және қажетсіз заттарды құймаңыз
Бізге дұрыс тамақтану туралы Қанша рет айтылды. Біздің ата-бабаларымыз, ата-аналар мен мұғалімдер сөйледі. Бірақ дұрыс тамақтану дегеніміз не, ол біздің өмірімізде қандай маңызды.
Дұрыс тамақтану біздің денсаулығымыздың басты көзі болып табылады. Негізінен: көп мөлшерде майы жоқ жеміс, көкөніс, ет және сүт өнімдері. Көкөністер мен жемістерде адамға қажетті талшықтар мен дәрумендер бар. Ет құрамында ақуыз, жасушалардың негізгі элементі, балық фосфоры бар. Сүт қышқылы өнімдерінде көп мөлшерде кальций бар. Яғни, әрқайсымыз дұрыс тамақтануды ұстануымыз керек.
Адам чиптер, бургерлер мен кәмпиттерді тұтынған кезде, ол қажетті заттарды қабылдамайды. Осыдан күш жоғалады, адам әлсірейді, ауыра бастайды. Сыртқы тартымдылық жоғалады. Фаст-фуд ағзаға зиян келтіреді, сондықтан теңдестірілген тамақтануға ерекше назар аудару керек.
22 наурыз-Дүниежүзілік су күні (World Water Day). Жер бетіндегі адамдардың, өсімдіктер мен жануарлардың өмірі судың сапасына тікелей байланысты екені белгілі. Адамдар үшін ішуге, тамақ дайындауға және гигиена үшін пайдаланылатын судың тазалығы ерекше маңызды.
Адамдардың ластанбаған ауыз су ресурстарына деген қажеттілігінің артуына қарамастан, адам "пайдаланған" судың көп мөлшері ешқандай тазартусыз жер асты суларына, өзендерге, көлдерге, теңіздер мен мұхиттарға түседі. Халықтың қажеттіліктері үшін пайдаланылатын суда көптеген қауіпті химиялық заттар жиі кездеседі: органикалық ластағыштар (жануарлардың нәжісіндегі вирустар, ауылшаруашылық ағынды сулардағы нитраттар мен фосфаттардың қалдықтары, тамақ қалдықтары мен ағынды сулар, мұнай өнімдері), беттік-белсенді заттар (беттік-белсенді заттар), ауыр металдар (кадмий, сынап, қорғасын), синтетикалық химиялық қосылыстардың қалдықтары (пластмассалар, пестицидтер), дәрі-дәрмектер, радиоактивті қалдықтар және т. б.
Судың әртүрлі зиянды қосылыстармен қатты ластануы күтпеген салдарға, соның ішінде көптеген су объектілерінің және оның тұрғындарының толық жойылуына әкелуі мүмкін. Экологтар арасында эвтрофикация процесі жақсы белгілі, онда ауылшаруашылық ағындары, сондай-ақ көлдер мен өзендерге түсіп, азот пен фосформен қаныққан тазартқыштар мен жуғыш заттар су өсімдіктерінің тез өсуіне әкеледі. Осы процестің нәтижесінде тоған өте тез батпаққа айналады, барлық тірі организмдер, соның ішінде балық күн мен қоректік заттардың жетіспеушілігінен өледі.
Ластанған суды қалпына келтіру немесе тазарту өте маңызды қаражат салуды қажет етуі мүмкін болғандықтан, бүкіл әлемде су ресурстарының ластануын болдырмауға арналған бағдарламалар ұсынылады.
Суды қалай ластауға болады?
Суды үнемдеңіз. Таза тұщы судың әлемдік қоры неғұрлым көп болса, су ресурстарының бір бөлігінің ластануы адамзат үшін маңызды болмайды.
Уытты тұрмыстық химикаттарды (еріткіштер, тазартқыштар) және қажетсіз заттарды құймаңыз