ответьте Көмекші есімі бар сөз тіркесін көрсетіңіз.
А) Жасыл кітап
В) Самал келді
С) Қала арасы
D) Қызыл тіл
2. Салыстырмалы шырайдағы сын есім.
А) кіші
В) ұзынырақ
С) төмен
D) тым әдемі
3. Барыс септіктің жалғауларын көрсетіңіз.
А) –ға, - ге
В) –нің, - дың
С) – да, -де
D) – дан, - ден
4. Қып-қызыл-бұл сын есімнің қай түрі
А) жай шырай
В) салыстырмалы шырай
В) күшейтпелі шырай
D) асырмалы шырай
5. Етістікті анықтаңыз.
А) Бесінші
В) Ол
С) Аспазшы
D) Келші
6. Сын есімнің сұрақтары:
А) қандай?қай?
В) кім?не?
С) кімдер?нелер?
D) қайдан?
7. Қай септіктің жалғаулары жоқ?
А) Атау септік
В) Ілік септік
С) Барыс септік
D) Жатыс септік.
8. Есімдікті белгілеңіз.
A) Мен
B) Жақсы
C) Кеше
D) Кейін
9. Үстел - дұрыс жалғауын қой.
А) – тың
В) – нің
С) – тің
D) – дің
10. Реттік сан есімді көрсет.
A. Бес
B. Бесінші
C. Елу бес
D. Он бес
11. Күшейтпелі шырайды көрсетіңіз.
А) жап-жасыл, аппақ
В) жақсырақ, қызылырақ
С) биіктеу, жасылдау
D) дымқыл, сарғылт
12. - ға, ге, қа, ке, а, е – қай септіктің жалғаулары?
А) жатыс септік
В) табыс септік
С) барыс септік
D) шығыс септік.
13. Ілік септігінің сұрақтарын көрсет.
А) кімнің? ненің?
В) кімге? неге?
С) кімді? нені?
D) кім? не?
14. Зат есімді көрсет.
А. Сағат
В. Биыл
С. Айтты
D. Бүгін
15. Тәуелдік жалғауының жекеше түрінің ІІІ жағын көрсетіңіз.
А) Қаламыз
В) Үйім
С) Кітабы
D) Бақыттары
16. Есептік сан есімді белгілеңіз
А) бір
В) сегізінші
Д) ондаған
С) бес-бестен
17. Сұрау есімдігін көрсетіңіз.
A) Біз.
B) Өзі.
C) Ненің.
D) Барлығы.
18. Салыстырмалы шырайды көрсетіңіз.
А) ұп-ұзын
В) сұп-суық
С) үлкенірек
D) аппақ
19. Көмекші есімі бар сөз тіркесін көрсетіңіз.
А) әдемі қала
В) қалаға келді
С) қаланың адамы
D) қаланың сырты
20. Әдемірек-бұл сын есімнің
А) жай шырайы
В) күшейтпелі шырайы
С) салыстырмалы шырайы
D) асырмалы шырай
Ұлы ақын Қадыр Мырза Әли атамыз "Қызыл кітап - тірі жан тимесін деп, хайуанатқа берілген қызыл мандат", - деп жаырлап кеткендей, Қызыл кітап - Қазақстан Республикасы аумағында жойылып кету қаупі төнген және сирек кездесетін жануарлар мен өсімдіктердің сипаттамасы берілген арнайы басылым. Алғаш рет 1978 жылы жануарларға арналған, ал 1981 жылы өсімдіктерге арналған бөлігі жарық көрді. Қазақстанның «Қызыл кітабы» содан бері 1991 және 1996 жылдары өңделіп, қайта басылып, көпшілікке ұсынылды.
«Қызыл кітапты» ұйымдастыру үшін Қазақстан Республикасының Ұлттық Ғылым академиясының бірнеше ғылыми - зерттеу институттарының ғалымдары ұзақ еңбек етіп, ғылыми – практикалық конференциялар ұйымдастырды. Қызыл кітапқа енетін әрбір түрге ғылыми түрде сипаттама беріліп, талқыға салынды.
Қызыл кітапқа белгілі бір түрде енгізу үшін ғалымдар әр жануардың немесе өсімдіктің бес санатын анықтаған:
I санат – жойылып бара жатқандар.
II санат – саны азайып бара жатқандар, жақын арада жойылып кетуі мүмкін.
III санат – сирек түрлер, қазір жойылып кету қаупі жоқ, бірақ өте сирек кездесетіндер.
IV санат – белгісіздер, толық зертелмеген түрлер.
V санат – қалпына келгендер, қорғау жұмыстары нәтижесінде қайта көбейген түрлері
Өсімдік өспейтін жер жоқ. Өсімдік суда өседі, тауда да өседі, таста да өседі, құмды, шөл далада да өседі екен. Өсімдіктердің түрлері өте көп. Біреуі шөлді ұнатады, яғни су аз жерді, біреуі суды, ал біреуі көлеңкені ұнатады. Біреуі қатты аязға шыдаса, біреуі аз суықта өліп қалады.
Олар қайда өссе де а пайдалы екен. Адамдар өсімдіктерден киім, тамақ, дәрі, құрылыс материалдарын, үй жиһаздарын, түрлі бояуларды жасайды.
Өсімдіктер ауаны тазартады. Зиянды улы газдарды жұтады, оттегін /пайдалы газды/ бөліп шығарады.