Жасуша - тірі организмдердің (вирустардан басқа) құрылымының ең қарапайым бөлігі, құрылысы мен тіршілігінің негізі; жеке тіршілік ете алатын қарапайым тірі жүйе. Жасуша өз алдына жеке организм ретінде (бактерияда, қарапайымдарда, кейбір балдырлар мен саңырауқұлақтарда) немесе көп жасушалы жануарлар, өсімдіктер және саңырауқұлақтардың тіндері мен ұлпаларының құрамында кездеседі. Тек вирустардың тіршілігі жасушасыз формада өтеді.
«Жасуша» терминін ғылымға 1665 жылы ағылшын жаратылыстанушысы Р.Гук (1635 – 1703) енгізген. Тіршілікті Жасуша тұрғысынан зерттеу – қазіргі заманғы биологиялық зерттеулердің негізі.
Жасушаның диаметрі 0,1 – 0,25 мкм-ден (кейбір бактерияларда) 155 мм-ге (түйеқұстың жұмыртқасы) дейін жетеді. Көпшілік эукариотты организмдер Жасушасының диаметрі 10 – 100 мкм шамасында. Жаңа туған жас сәбилерде – 2×1012 Жасуша, ал ересек адамның организмінде – 1014 Жасуша болса, организмнің кейбір тіндерінде Жасуша саны өмір бойына тұрақты болады. Жасушаның тірі заты – протоплазма. Ол биол. мембраналармен (жарғақтармен) шектелген биополимерлердің тәртіптелген құрылымдық жүйелері – цитоплазма және ядродан тұрады.
Жасуша ядросының құрамындағы әмбебап органоидты хромосома, ал цитоплазма құрамындағыларды –
1. г. бірде қарлығаш ұшып бара жатып, жартастың арасынан жарқыраған қиыршық тастарды байқайды. қарлығаштың есіне қойшының жақсылығы түседі.
2. б. бір күні қатты дауыл тұрып, қарлығаштың ұясы бузылып қалады. қарлығаш баспанасыз қалып, шырылдап кетті. оның дауысын қойлар естіп, қойшыны ертіп келеді.
ә. қойшы:
тойып тамақ ішкім келеді,
жаңа үйге көшкім келеді, – деп ән салады екен.
4. в. қойшы бұзылған ұяны көріп, оны қайта құрастыра-
5. ды. ұяны өзінің баскиіміне салады да, ағаштағы орнына
қояды. қарлығаш қатты қуанды. осы кезде өзіне: «-
ның жақсылығын ұмытпаймын», – деп уәде береді.
Жасуша - тірі организмдердің (вирустардан басқа) құрылымының ең қарапайым бөлігі, құрылысы мен тіршілігінің негізі; жеке тіршілік ете алатын қарапайым тірі жүйе. Жасуша өз алдына жеке организм ретінде (бактерияда, қарапайымдарда, кейбір балдырлар мен саңырауқұлақтарда) немесе көп жасушалы жануарлар, өсімдіктер және саңырауқұлақтардың тіндері мен ұлпаларының құрамында кездеседі. Тек вирустардың тіршілігі жасушасыз формада өтеді.
«Жасуша» терминін ғылымға 1665 жылы ағылшын жаратылыстанушысы Р.Гук (1635 – 1703) енгізген. Тіршілікті Жасуша тұрғысынан зерттеу – қазіргі заманғы биологиялық зерттеулердің негізі.
Жасушаның диаметрі 0,1 – 0,25 мкм-ден (кейбір бактерияларда) 155 мм-ге (түйеқұстың жұмыртқасы) дейін жетеді. Көпшілік эукариотты организмдер Жасушасының диаметрі 10 – 100 мкм шамасында. Жаңа туған жас сәбилерде – 2×1012 Жасуша, ал ересек адамның организмінде – 1014 Жасуша болса, организмнің кейбір тіндерінде Жасуша саны өмір бойына тұрақты болады. Жасушаның тірі заты – протоплазма. Ол биол. мембраналармен (жарғақтармен) шектелген биополимерлердің тәртіптелген құрылымдық жүйелері – цитоплазма және ядродан тұрады.
Жасуша ядросының құрамындағы әмбебап органоидты хромосома, ал цитоплазма құрамындағыларды –
Объяснение:
2. б. бір күні қатты дауыл тұрып, қарлығаштың ұясы бузылып қалады. қарлығаш баспанасыз қалып, шырылдап кетті. оның дауысын қойлар естіп, қойшыны ертіп келеді.
ә. қойшы:
тойып тамақ ішкім келеді,
жаңа үйге көшкім келеді, – деп ән салады екен.
4. в. қойшы бұзылған ұяны көріп, оны қайта құрастыра-
5. ды. ұяны өзінің баскиіміне салады да, ағаштағы орнына
қояды. қарлығаш қатты қуанды. осы кезде өзіне: «-
ның жақсылығын ұмытпаймын», – деп уәде береді.