«қорық» солі - оте коне ұғым. Ол Киел Русінің тұсында аң аулауға қатаң тыйым салынған жерлерді белгілеу үшін қолданылған. Қорық – үкіметтік қорғауында болатын
табиғи кешен, жер не су кеңістігі. Ол - сирек кездесетін тіршілік иелерін сол қалпында
сақтауға арналған, ерекше қорғалатын табиғи аумақ. Қорықтың негізгі міндеті – қорғауға
алынған ағзалардың гендік қорын сақтау және қалпына келтіру. Қорық аумағын
шаруашылық мақсат үшін пайдалануға болмайды. Қорық- қорғалатын аумақ қана емес,
сонымен қатар, табиғатты қорғау женіндегі мемлекеттік ғылыми мекеме. Мұнда сены
сиреп бара жатқан жануарлар мен азайып кеткен есімдік түрлерін қалпына келтіру
мәселесі терең зерттеледі. Қорықтағы табиғи ресурстарды сақтаудың жолдары
белгіленеді.
Қазақстан қорықтар саны жанінен ТМД-ға кіретін республикалар арасында 16-
орын алады. Қазіргі кезде нақты 10 қорық жұмыс істейді. Бұлар, әрине, Қазақстан
табиғаты үшін жеткіліксіз. Сондықтан болашақта ғалымдардың табиғатты қорғау қоғамы
скілдерінің ұсынуымен тағы 15 қорық ұйымдастырылмақшы.
1.Мәтіннен 2 жанама акпараттар аныктаныз
1
2
Танымайтын кісі “құдайы қонақ”, әр түрлі тілеулестікке, тойға шақырылған мейман “арнайы қонақ” болып саналған. Халықтық ғұрып бойынша, келген адам үйге баса-көктеп кірмей, сырттан дауыстап, үйдегілерге белгі береді. Үйге келген адам әуелі шаңыраққа сәлем беріп кіруі керек. Түсте келген қонаққа түстік, кешке келгендерге қонақасы берілген. Үлкен ас кезінде қонақтар төрден есікке қарай, жасының үлкендігі мен мәртебесіне байланысты орналасады. Қымыздан кейін ет ұсынылады. Құдайы қонақ түскен үйде отағасы жоқ болса, астан дәм татып, ауыз тиген соң, түнемеге басқа орын іздестірген. Қонақты қарсы алған отағасы есік ашып, алдымен оны кіргізеді, шығарып саларда қонақтың өзі ашуы керек. Үй иесі ашса, онда қонақты қуғанмен бірдей саналады.[1]
(Уважай молоко матери и родной язык!)
2. Ана сүті бой өсіреді,
Ана тілі ой өсіреді.
(Молоко матери расти,
Родной язык делает умным).
3. Тілін білмейтіндер емес, тілін білгісі келмейтіндер – мәңгүрт.
(Безумный не тот, кто не знает свой язык, а тот, кто не хочет знать свой язык).
4. Туған ел – тұғырың, туған тіл – қыдырың.
(Родной народ – твой пьедестал, родной язык – твоя сопутствующая удача).
5. Ұлттың қуаты – тілінде.
(Мощь нации в её языке).
6. Тіл – атадан қалған асыл мұра.
(Язык – благородное наследие предков).
7. Ана тіліңалпыс тілге татиды.
(Родной язык стоит шестидесяти других языков).
8. Тіл – ұлттың сүйенетін тамыры, cыйынатын тәңірі.
(Язык – корень, на который опирается нация, объект почитания).
9. Тіл – кілті көңілдің.
(Язык – ключ к душе человека).
10. Тіл – білім, тәрбие тұғыры.
(Язык – пьедестал образования и воспитания).