Орхон-Енисей жазба ескерткіштеріне «Күлтегін» және «Тоныкөк» жырлары жатады. Бұл жыр түркілердің ерлігін, елдігін дәріптейтін
тұңғыш батырлар жыры болып саналады. Түркілердің өз елі, жері
үшін жүргізген соғыстарын атап көрсетеді де, сол жеңістердің оңайға
түспегені, оған Тоныкөктің ақыл-кеңесімен және ерлік істерімен үлес
қосқаны суреттеледі. Тоныкөк жырында дидактикалық сарындағы
қанатты сөздер, афоризмдер, мақал-мәтелге айналып, халықтық тілге
біржолата сіңісіп кеткен сөз тіркестері жиі кездеседі. Әсіресе Тәңір,
түркі, бек, бай деген ұғымдар тілімізде күні бүгінге дейін алғашқы
мағынасында қолданылады. Бұны көне түркі мәдениеті мен бүгінгі
қазақ мәдениеті сабақтастығының белгісі деуге болады.
"мәтін бойынша жоспар құрастыр"​

Шанырақ юрты имеет особенно значение. Оно обозначает главный дом отца, семейства к отношению детям. И после этого образовалось такие статусы как  "большой дом" "главный дом". Самый младший ребенок этой семий оставался хозяином этого дома. Младшие невестки были обязаны ради духов предков приносить в этот дом "сыбагу", то есть доля какой ни-будь еды. Эти названия "большой дом", "главный дом" до сих пор употребляется.
1 . Мәтінде киіз үйдің қай бөлігі жайлы айтылады?
2. "Шаңырақ" сөзі қандай мағынаға ие?
3. Қара шаңырақ иесі кім болып табыалды?
4, Кіші үй келіндерінің қандай міндеті болған?
5. Кіші үй келіндері кімдер үшін сыбаға әкелген?
1 Про какую часть юрты говорится в тексте?
2 Какое значение имет слова "шанырак"?
3 Кто является хозяином главного дома?
4 Какие обязанности были у младших невесток?
5 Кому приносили сыбагу младшие невестки?

Есік көлі - шатқалында Іле Қазақстанның оңтүстігінде Алматы маңындағы осы ерекше таулы көлі,екі мың метр теңіз деңгейінен, Алатау yskogo.Есік - өте терең және мөлдір таза көл. Ғалымдардың пікірінше, көлдің тектоникалық шығу растайды, оның төменгі мұзды тау жыныстарының табылған. ыстық - атауы «ystyk» дегенді білдіреді Қырғызстан, орналасқан көл Ыстықкөл, атына ұқсас. Қала Есік аты соңындағы есік - Қырғыз айырмашылығы, астананың оңтүстікке жақын Ыстықкөл көлінің атауы, Қазақстанның оңтүстігіндегі, ол сөз «Есік» шыққан.