ОҚЫЛЫМ АЙТЫЛЫМ
-тапсырма. Абайдың «Күз» өлеңінің орысша аудармасын қазақ ТІЛІНД
нұсқасымен сәйкестендір.
Сұр бұлт түсі суық қаптайды аспан, Ползет ненастье. Зябко и уныло
Күз болып, дымқыл тұман жерді басқан. Сырая зависает мгла сутра.
Білмеймін тойғаны ма, тоңғаны ма?
ИграюT КОНИ В поле, ржут кобылы,
Жылқы ойнап, бие қашқан, тай жарысқан. И годовалых взнуздывать Пора.
В работе и заботах день недолог:
Выделывают шкуры, КОЖИ МНут,
Плетут ремни, латают дряхлый Полог скарб и шерсть пряду.
(Перевод Л. Нечая)
Жасыл шөп, бәйшешек жоқ бұрынғыдай, Bздыхают старики, и зябнут дети...
Жастар күлмес, жүгірмес бала шулай. И, коротая долгие часы,
Қайыршы шал-кемпірдей түсі кетіп,
Я по холмам брожу, где веет ветер,
Жапырағынан айрылған ағаш, қурай. Где бегают некормленые псы,
Біреу малма сапсиды, салып иін,
Откуда виден весь наш быт убогий
Салбыраңқы тартыпты жыртық киім.
В осенней МГле темнеющего ДНЯ,
Енесіне иіртіп шуда жібін,
Потертый войлок юрт, тоска дороги
Жас қатындар жыртылған жамайды үйін. И степи без единого огня.
(Перевод Л. Нечая)
9ь
12-тақырып
1) Енбек адамнын мандай теримен жасаган иси . Ал енбексуйгиштик деп биз енбекти суюп турып истейтин адамды айтамыз . Енбекке жакын адамды айтамыз.
2)Енбек адамга сонында сонын жемисин кору ушин кажет
3)Енбеккор деп жумыска икемди , Бир орында отырмайттын, пысык адамды айтамыз
4) Казирги негизи Енбек сабагымызды жаксы оку болып табылады
5) Енбек коп тургыда болсада . Кай жактан карасанда енбектин тук жаманы жок . Менин негизи енбегим Ата анамды сыйлап, сабагымды жаскы оку болгандыктан . Мен оны бар жанымен жаксы коруге тырысамын
6)Ен басты касиет Ол адамгершилик . Содан кейин енбеккорлык . Биз Бир кунде омирге келип, Бир кунде омирден озамыз. Сондыктан татти омир суре билу керек . Ол ушин Енбек ете билу керек . Сонда гана онын кунды лазаттын сезинемиз
Бірыңғай мүше
Объяснение:
Сөйлемнің бірыңғай мүшелері - сөйлемнің бір ғана мүшесінің қызметін атқаратын, бір ғана сұраққа жауап беретін, көбінесе бір тұлғада, бір сөз табынан жасалып, бір ғана сөзге қатысты болатын сөздер тобы. Сөйлемнің барлық мүшелері де сөйлемнің бірыңғай мүшелері бола алады.
Бірыңғай бастауыш: Жаз келер, қыстыгүні қысым етіп, Қар, суық, аяз, боран — бәрі кетіп (Шәкәрім). Бірыңғай баяндауыш: Ат міндім, атан алдым, шекпен кидім, Жөнім жоқ сені мақтай сөйлемеске (Жамбыл). Бірыңғай толықтауыш: Бай бейілін, мейірін, Сән, салтанат сейілін, Ақыл күшін, зейінін, Ең ақыры, төбетін, Күймен, жырмен мадақтап, Бәйіт қылып беретін (Жамбыл). Бірыңғай анықтауыш: Тапқыр, адал, ақ ниет адамдардың Алданбайсың артынан ерте берсең (Шәкәрім). Бірыңғай пысықтауыш: Ол мойнын бұрып жан-жағына қарады да, түйенің табанындай аяқ-қолдарын асықпай, табандықта сермеп жүзіп жүре берді (Б. Момышұлы). Сөйлемнің бірыңғай мүшелері жалғаулықсыз да, жалғаулықтар арқылы да байланысады. Негізінен, мұндай реттерде ыңғайлас жалғаулықтар, қарсылықты жалғаулықтар және талғаулы жалғаулықтар қатынасады: Арбада, дөңгелектер де, адамдар да, олардың ойлары да қызғылт шаңның ішінде (М. Жұмабаев); Бірыңғай мүшелерідің алдында немесе соңында жалпылауыш сөздер болады. Ондай қызметті есімдіктер, сияқты, тәрізді сөздер, сондай-ақ сан есімдер де атқарады: Арқаға аяқ салып түскен барып Екі оттың — орыс, қытай арасына (М. Жұмабаев).[1]