Нысып, әңгімелесіп,
але өзіндік пікір де
1 адамның сыртқы
леуір, адамның сыртқы
одан жирендіреді, тіпті,
ай бағаланады десек
келбеті аңғартатыны
талай-тағдырына да
киісі саған әрқилы әсер етеді. Онымен танысып, а
араласып кетпей тұрып-ақ, ол адам жөнінде өзін
қалыптастырып үлгересің. Бұл - адамды адам
келбеті арқылы-ақ танып білу қасиеті. Әйтеуір, ала
келбеті бір қарағанда не сүйсіндіреді, не одан жире
таң-тамаша да қалдырады.
Адамның қадір-қасиеті мінез-құлқына қарай бағалау
те, оның талғамы мен өмір салтын сыртқы келбеті ард
анық. Кейде адамның сыртқы келбеті оның талай-та
әсер етеді. Өйткені адамның сырт келбеті тартымды болмас
жан дүниесі көбімізді қызықтыра бермейтіні белгілі.
«Кітапты қабына байланысты бағалама» деген се
ен сөздердің
адамға қатысты да көп айтылатынын бәріміз білеміз. Ал
осы арада адамдардың пікірі екіге бөлінеді. Біреулері сын
келбеттің ішкі әлемге еш қатысы жоқ» десе, екінші топтағы та
«адамның сырт келбеті оның мінезін, ойын анықтайды» деп жа-
тады. А өмірге келгенде өзінің түрін, келбетін өзі
таңдамайды. Бірақ өмір сүру барысында сырт келбетін дұрыс
қалыптастырып, күтім жасауының арқасында бақыт құсын
қолына қондырса, келбетінің кесірінен армандарын желге ұшы-
рып алуы да әбден мүмкін. Сондықтан сыртқы келбетке аса мән
берген жөн. Талғамды қашанда ақылға жүгіндіру қажет.
Айтылым 7-тапсырма. Мәтін мазмұны бойынша жоспар құрып жаз.
Жоспарға сүйеніп, әр бөліктегі тірек сөздерді анықта. Сол бойынша моти
мазмұнын баянда. Тірек сөз құрамында зат есімнің қандай мағына
түрлері жиі кездесті?
іне, Ұлы Отан соғысының жеңіспен аяқталғанына да 60 жыл өтті. Бұл сол кездегі кеңес халқының ержүректілігі мен төзімділіктерін паш ететін, тарихта мәңгілік қалатын күн. Бұл күнді соғыстың алғы шептерінде қайсарлықпен шайқас жүргізіп, ерліктің сан үлгісін көрсеткен ардагерлер тойлайды. Бұл мейрамды өздерінің тылдағы қажырлы еңбегімен жеңісті шыңдаған, станоктың қасынан, егін даласында, күні-түні мал бағып, тынымсыз жұмыс істеген жұмысшылар, ауыл адамдары тойлайды. Бұл мейрамды біздің аяулы да даңқты әйелдеріміз - өздерінің әкелерін, ерлерін, ұлдарын және сүйіктілерін көзінен жасы сорғалай жүріп төзімділікпен күткен, олардың орнын жоқтатпаған аналар мен жұбайлар, қалыңдықтар мен қыздар тойлайды. Бұл мейрамды өздерінің әкелері мен ағалары қанын төгіп, жанын қиып бақытты өмірін қамтамасыз еткен Ұлы жеңістің құрдастары тойлайды. Ұлы Жеңіс күні елі мен жері үшін жанын пида еткен, туған-туысқандарына, жақын-жарандарына, туған жеріне, ауылына оралмай қалған қаһарман ерлерді бүкіл елі болып еске түсіреді.
Бұл мейрамды бұрынғы кеңес одағына кірген 15 одақтас республика халқымен бірге, кеңес халқы неміс басқыншыларынан азат еткен Еуропа елдерінің Варшава мен Прага, Будапешт пен Бухарестің, София мен Белградтың, Париж бен Венаның, жер шарының басқа да көптеген қалаларының тұрғындары тойлайды.
Ұлы Отан соғысы халқымызға төнген ең ауыр күндер болды. Төрт жыл, 1418 күн мен түн бойы өз жері мен отаны үшін, келешек ұрпақ үшін жан қилы соғыс жүріп жатты.
Бір күшке жиналған орыс пен тәжік, грузин мен белорус, қазақ пен украин қарсы алдындағы жауға алмас қамал болып жұмылды...
Қазақ халқының қонақ күтуі мен қонақжайлығы туралы.
Баяғы заманнан бері осы күнге дейін жеткен дәстүріміздің бірі мен бірегейі – келген қонаққа дастарқан жаю. Бұл дәстүр тек қонақжай қазақ халқына ғана тән дүние десем, артық айтпаспын, себебі үйге қандай кісі келмесін «ең болмаса нан ауыз тиіп кету керек» деген ұғым санамызда бала кезімізден қалыптасқан. Қазағым қашан да бар асылын, бар тәттісін «қонақ жесін» деп сақтаған. Қазақ халқы үшін дастарқаннан үлкен, дәмнен үлкен нәрсе жоқ. Ақсақалдар да үнемі «Дастарқан тек қуанышты себептермен жайылсын! Дастарқан мол болсын! Осындай үлкен дастарқан басында жинала берейік!» деп бата беріп, тілектерін айтып жатады.
Дастарқан жайғанда міндетті түрде ең алдымен нан қойылады. «Ас атасы – нан» деген мақал осыдан шықса керек. Ұннан жасалынған тағамдар бағзыдан-ақ ақ дастарханымыздың сәні болып келген. Қазақ өзінің шаңырағындағы кез келген жиында дастархан үстінен нанды алыстатпайды.
Сыйлы қонақ келсе, бұрынғы кезде мал сойылып, ет асылса, қазіргі заманда мал сойылмаса да, қазанды отқа қойып, қонақтың кәдесін асып береді. Күн демей, түн демей қазан асуға келгенде қарап қалмайтын қазақ аналары мен келіндері ет тамақты нақышын келтіріп дайындайды. Бүгіндері қырық күн тойын, отыз күн ойын жасамасақ та, кез келген жиында осы ас бірінші мәзірде тұрады.
Жалпы алғанда, қазақтың дастарханы – киелі нәрсе. Бұл тек жайылған шүберек немесе оған қойған ас-ауқат қана емес, бұл – адамның пейілі, ішкі жан-дүниесі, мейірім-шапағаты. Ендеше дастарқанымыз тек қуанышқа жайылсын!