НАПИШИ КОРОТКО 5 ПРЕДЛОЖЕНИИ, ЧТО ТЫ ПОНЯЛ О ПРОЧИТАННОМ Қозы Қарабайдың ауылына келіп, малын бағады. Өзінің кім екенін Баян
сұлуға сездіру үшін бір күні Қодар жоқта киіз үйдің есігінің алдында отырып,
адемі күй тартып, ән салады. Екеуінің жас күнінен атастырылған тарихын
баяндайды.
Екеуі құшақтасып, Баян өксігін басады, үй-іші: «Күйеу нелді!» den
қуанады. Олараа мовыз қанат ақ отау тігіп береді. Бұл Қодараа
ұнамайды, ол барлық елді өзіне бағындырып, Қозы Көрпешпен соғыспақшы
болады. Қозы Көрпеш онымен алысады. «Елдің шырқын бұзбайын», den
тез аттанып, Шоқтерекке қайтып барып жатады. Осы арада Қодардың
қолынан өледі.
Қозыке нашарланып құлап қалды,
Ақырет жастығына кетті жүріп,
Қозыкені құшақтап Баян ширақ,
Жыламай, Иман салып отырды ол,
Келгенше ел шақырып бәрін жинап,
Осылай Баян пақыр еңірер зар.
Ас-су ішпей, жеті күн жатып алды,
Еш нәрсеге бермейді мойыны жар.
Баян бір бекінеді ойға келіп,
Зиратын жасатпаққа көзбен көріп,
Баянның айтқанындай бейт болды,
Өзіне әбден көрсетіп, көңілі толды.
«Қозы Көрпеш-Баян» деп ат жаздырды,
Кейінгілер көрмекке хат жаздырды.
Күн батып, зауал кезі болып жетті.
Бұйда пышақ қойнына тығып алып,
Бейітіне Қозы Көрпеш келді епті.
«Екі жақта қайран ел, аман бол!», — деп,
Құшақтап ғашығының мойынынан,
Пышақтап өз жүрегін тiлin cекті («Бабалар сөзі» сериясынан алынды)
Ескерту: мәтіндегі курсивпен берілген жерлер алкей Марғұланның «Екі мың
жыл жүректі тербеткен жыр» атты еңбегінен алынды).
Біздің уақытымызда электр энергиясы барлық жерде қолданылатын негізгі энергия көзі болып табылады. Оны кеңінен қолдануға мүмкіндік берілді электр желілері , олар электр энергия көздерін және тұтынушыларды біріктіреді. Электр желілері немесе қысқартылған электр жеткізу желілері электр энергиясын тасымалдау функциясын орындайды. Олар жер бетінен жоғары немесе «ауа» деп аталады, немесе жер астында немесе су астында көміліп, «кабель» деп аталады.
Әуе электр жеткізу желілері күрделі инфрақұрылымға қарамастан, кабельдік желілерге қарағанда арзанырақ. Жоғары вольтты кабель қымбат және күрделі өнім болып табылады. Осы себепті, осы кабельдер арқылы сым арқылы тіреуіштерді орнату мүмкін емес жерлерде, мысалы, теңіз борты, кең өзендер және т.б. Электр желілері қалалық инфрақұрылымның арқасында мүмкін емес құрылыстарды салу мүмкін елді мекендерде қоныстанған.
LEP, үлкен ұзындығына қарамастан, Ом заңы басқаларға ұқсайтын бірдей электр тізбектері. Сондықтан электр желісінің тиімділігі онда кернеудің артуымен тікелей байланысты. Ағымдағы күш азаяды, онымен бірге шығындар азаяды. Осы себептен, электр станциясынан алыс тұтынушы болып табылады, жоғары кернеулі электр желілері болуы керек. Қазіргі заманғы ультракүлгін электр беру желілері электр энергиясын миллиондаған кернеулердің кернеуімен жібереді.