Менің саяхатымды жүрген жерлерімнің сипатына қарай 2 кезеңге бөлуге болады: Бірінші - менің Жоңғарияға, яғни Жетісу мен Іле сыртындағы өлкеге және Ыстықкөлге баруым. Бұл жерлердің физикалық сипаты Сібір штабының түсіріп алған жақсы карталары бойынша да әбден мәлім болатын. Ал ғылыми жағынан оларды Шренк, Влангали, Семенов, Голубев мырзалар зерттеген. Мен Жоңғарияда бірінші рет 1856 жылы болдым. Онда полковник Коментовский бастаған алғашқы Ыстықкөл экспедициясына қатыстым. Содан соң Құлжада 3 ай тұрдым. Сөйтіп Жоңғарияда барлығы 5 ай болдым. Бұл өлкені Алакөлден Тянь-Шаньға дейін түгел аралап шықтым. Жоңғария Алатауының бөктерінде терең із бар. Құландарды қыру үшін Жәнібек хан қаздырған екен. Ханның жас баласы атқа отыруды үйреніп жүрген кезінде оның атын құландар өз үйіріне ілестіріп әкетіп, бала қаза тауыпты. Содан кейін хан Тарбағатайдан Ілеге дейін ор қаздырып, Жоңғарияның барлық құланын соған құлатып өлтіріпті. Одан тек бір ұрғашы, бір еркек құлан ғана аман құтылып, Балқаштан әрі өтіп, өзінің ұрпақтарына: «Бұл жаққа енді жоламаңдар!» деп өсиет қалдырыпты.Мәтіндегі негізгі мәселені анықтаңыз. 1-2 сөйлем. (Определи основную мысль текста.)

Менің арманым.. . .     Армансыз адам – қанатсыз құспен тең. Әр әдамның жан дүниесінде тамыр жайған арманы бар. Ол арман – адаммен бірге өседі, өркендейді. Дәл солай, менің де балалық шағымның үлкен бір арманы бар, ол – журналист болу.      Бала күндерімнен бастап, ойымдағының бәрін қаламның ұшымен ақ парақ бетіне түсірдім, көп кітап оқыдым. Теледидарда сөйлеп жатқан аға-әпкелерімнен үлгі алып, олардың сөйлеу мәнеріне ғашық болдым.  Есейе келе, бұл арман – алға қойған мақсатыма айналды.    Журналист – қарапайым халық пен жоғарғы билік арасындағы көпір секілді. Тек шындықты айтатын, тек шындықты жақтайтын адам ғана журналист бола алады. Ол – сөзге шешен, ұтқыр ойлы, жан дүниесі әсем, кез-келген адаммен сөз табыса алатын, қарапайым, білімді адам.     Мен де, жоғарғы білім алып, халқыма қызмет еткім келеді. Ащы болса да, шындықты жақтайтын, шындық үшін күресе білетін, өз ісімнің маманы болғым келеді!     Кім біледі, менің бүгінгі арманым – ертеңгі болашағым болар?! Бүгінгі қиялымдағы ойым – ертеңгі күнімнің еңбекпен тауып жейтін азығым болар?! Мен бұл арманымды міндетті түрде орындаймын!

Басты менің арманымдағы үйым - ол әдемілік және жайлық. Менің арманым қаланың шет жағында, жер үйде. менің үйім бір қабатты және бүкіл жаңа заттармен, әдемі саябақпен. Менің арманымдағы үйде, қонақ бөлмесінде диван, екы кресло және теледидар тұрады. Ол бөлмеде ашық түсті, жұмысақ кілем жатады. Сол бөлменің қабырғалары ашық түсті қабырғаларға арналған қағазбен жабыстырам, себебі бөлме іші үлкен боп көрінеді. бөлмеге жарық түссін деп үлкен шам коямыз. Өзімің жұмыс істейтін бөлмеде үстел және ыңғайлы орындық. Қабырғаларында кітапқа және мүсіндерге арналған бұрыштар тұрады. Маған суреттер ұнайды сондықтан бірнеше сурет ілемін. Сосын терезе алдына әдемі гүлдері қоямін. Менің қалғаным ол менің ас дайындайтын бөлмеде бүкіл керек заттар - ас әзірлеу заты, мұздатқыш. Шкафтар орын аз алғанын жане әдемі жасалғанын қалаймын. Әдемі жане көп гүлдер, жеміс ағаштары менің саябағмда тұрады. Менің отбасым дәу болушы еді, бәрі өз жұмыстарын жасап жүруші еді. менің жасаған үйімде.
как то так!