Жалпы қазақ әдебиетінің зерттелуі де, жоғары дәрежелі оқу орындарында пән ретінде өтілуге тиісті материалдарды сұрыптауы да совет үкіметі кезінде, дәлірек айтсақ, 20-30 жылдардың бер жағында ғана қолға алынды. революцияға дейінгі шығыс халықтарының тұрмыс-салты, тарихы, тілі, әдебиетімен шұғылданушы орыс авторларының еңбектеріне көз жіберсек, олар қазақ ішінен өздері жинаған әдеби нұсқаларының бәрін ауыз әдебиеті сапында қарап, сол тұрғыдан бағалайтындықтарын көреміз. ол авторлардың жинаған, бастырған еңбектерінде xviii - xix ғасырлар әдебиеті тарихына жататын ақындардың аттары да, шығармалары да кездеседі. бірақ тарихи әдебиет өкілдерін ауыз әдебиетінен бөліп алып қарау байқалмайды. мысалы, в.в.радловтың «түрік рулары әдебиетінің нұсқалары» деп аталатын көп томды кітабының ііі томында (1870 ж.) жанақ пен түбек, орынбай мен шортанбай т.б. бар. тек хх ғасырдың бас кезінде «қырғыз поэзиясы туралы» деген в.н.белослюдовтың мақаласында ғана хіх-хх ғасырлардағы тарихи әдебиет, жазба әдебиеттерден ауыз әдебиетін бөле қарап, жазба әдебиеттің нағыз өкілдері кімдер екендіктері арнайы сөз болады.
1.Білімділік:сауатты жазу дағдыларын қалыптастыру; қаратпа сөз туралы түсініктерін қалыптастыру; 2.Дамытушылық:сөйлемдерді сауатты жаза білу қабілеттерін дамыту; сөйлем мүшелерін ажырата білу қабілеттерін дамыту; 3.Тәрбиелік:ұқыптылыққа, ұйымшылдыққа тәрбиелеу; Сабақ түрі :жаңа сабақ Көрнекіліктер:кесте;, суреттер, қималы карточкалар., сызбалар. Әдіс-тәсілдер:жұптық, топтық, өзіндік Сабақ барысы 1.Оқыту үрдісінің маңыздылығы: Сабаққа дайындықтарын тексеруҮй тапсырмасын тексеру. 2.Жаңа тапсырмаларды қалыптастыру: Дәптермен жұмыс Каллиографиялық минут: әріп элеметтерін жазу. Балам-ау, күні бойы қайда жүрсің? Бері жүр, Аян ,мына жақта жидек бар. Айдын, кітапты берші. -Сөйлемдерді тақтаға жазу, назар аудару ,тыныс белгілерін қою. Осы сөйлемдердің ұқсастығы неде? Қандай ерекшеліктері бар? 1 жаттығу оқу, талдау. 2жаттығудағы сөйлемдерді салыстыр: Арайлым, сен кітапханаға бардың ба?- Арайлым кітапханаға барды. Тілде біреудің назарын аудару үшін қолданылатын сөздерді қаратпа сөз дейді. Қаратпа сөз үтір арқылы ажыратылады. Суреттер бойынша қаратпа сөзі бар сөйлемдер ойла, тыныс белгілерін қой.
Қаратпа сөз сөйлем мүшесі бола алмайды, оған сұрақ қойылмайды. Қаратпа сөзді бастауыштан ажырата білу керек. Сергіту сәті: 3.Жаңа білімді бекіту: Ата, туған өлкем сөздерді бірде қаратпа сөз, екінші жағдайда бастауыш болатындай сөйлем құрап жаз. Ата, үйге қайтайық.- Ата ауылға келді. Туған өлкем, неткен сұлу едің.- Менің туған өлкем тамаша! 13 жаттығу өлеңді оқы. Өлең мазмұнына сәйкес келетін қаратпа сөзі бар сөйлем сызбасын тап. Балақай -Бүлдірген тереміз, балақай. -Алақай! -Ат жарыс көреміз, балақай. -Алақай! -Айғаұшып барамыз, балақай. -Кел ,ағаш жарамыз, балақай.
2.Дамытушылық:сөйлемдерді сауатты жаза білу қабілеттерін дамыту; сөйлем мүшелерін ажырата білу қабілеттерін дамыту;
3.Тәрбиелік:ұқыптылыққа, ұйымшылдыққа тәрбиелеу;
Сабақ түрі :жаңа сабақ
Көрнекіліктер:кесте;, суреттер, қималы карточкалар., сызбалар.
Әдіс-тәсілдер:жұптық, топтық, өзіндік
Сабақ барысы
1.Оқыту үрдісінің маңыздылығы: Сабаққа дайындықтарын тексеруҮй тапсырмасын тексеру.
2.Жаңа тапсырмаларды қалыптастыру:
Дәптермен жұмыс
Каллиографиялық минут: әріп элеметтерін жазу.
Балам-ау, күні бойы қайда жүрсің? Бері жүр, Аян ,мына жақта жидек бар.
Айдын, кітапты берші.
-Сөйлемдерді тақтаға жазу, назар аудару ,тыныс белгілерін қою.
Осы сөйлемдердің ұқсастығы неде? Қандай ерекшеліктері бар?
1 жаттығу оқу, талдау.
2жаттығудағы сөйлемдерді салыстыр:
Арайлым, сен кітапханаға бардың ба?- Арайлым кітапханаға барды.
Тілде біреудің назарын аудару үшін қолданылатын сөздерді қаратпа сөз дейді. Қаратпа сөз үтір арқылы ажыратылады.
Суреттер бойынша қаратпа сөзі бар сөйлемдер ойла, тыныс белгілерін қой.
Қаратпа сөз сөйлем мүшесі бола алмайды, оған сұрақ қойылмайды. Қаратпа сөзді бастауыштан ажырата білу керек.
Сергіту сәті:
3.Жаңа білімді бекіту:
Ата, туған өлкем сөздерді бірде қаратпа сөз, екінші жағдайда бастауыш болатындай сөйлем құрап жаз.
Ата, үйге қайтайық.- Ата ауылға келді.
Туған өлкем, неткен сұлу едің.- Менің туған өлкем тамаша!
13 жаттығу өлеңді оқы. Өлең мазмұнына сәйкес келетін қаратпа сөзі бар сөйлем сызбасын тап.
Балақай
-Бүлдірген тереміз, балақай.
-Алақай!
-Ат жарыс көреміз, балақай.
-Алақай!
-Айғаұшып барамыз, балақай.
-Кел ,ағаш жарамыз, балақай.