Қыз ұзату - ертеден келе жатқан екі елдің арасындағы байланыс болар 2 жастың немесе ер адам мен әйел адамның ағайын мен халықтың алдында бата алып, отау құруға бастау болар салт- дәстүр. Қыз ұзату дәстүрі осы сөйлеммен шектелмейді. Қыз баланы болашақ жарына аттандыру үшін, бірнеше міндеттелген делік ұғымдар мен сатыдан тұрады. Атап өтсек: Қалың мал – қыз баланы «сату» құны; Қыз танысу: қыз баланың туыстарынан, әдетте жеңгесі немесе жақын туысы, қыз аттанып отырғалы елдің жағдайы мен тұрмыс-тіршілігін көріп, таныс болды. Бұл –құзды ұзатар алдында болады. Той малы – күйеу жақтан келгендер алып келетін, келешек отау тігу тойында сойылатын мал.Оған қоса бағалы мата секілді қосымша сыйлықтар беріленеді. Сүт ақы- қызбаланың анасынан арналып берілетін ерекше сый-тарту. Мұсылман қауымына ер мен әйелдің жақындасу шегі некемен басталады деп есептеледі. Қыз баланы аттындыра отырып, қыз елінде молда екі жастың некесін қияды. Құрсағында болғанда асыға күтіп, дүниеге келгелі көзінің қарашығында қорғаған әр анаға қай баласын болмасын жат елге, жат жерге жібері бауыр етін қажамай қоймас. Сәукеле таққан, қияр-қимас қарасымен алаңдап тұрған, жүрегінде жас сәби қыз баланы анасы қоштасу әнімен- сынсумен- шығарып салады. Ұзатылған қыз баланың тұрмыс-тіршілігіне керекті көрпе-төсек пен киім-кешектерін, кілем және әшекей бұйымдарын, т.б. жасап, өзімен бірге аттандырып жіберу қыздың ата-анасының міндет делік ісі болатын, бұны жасау деп атайды. Қазақтың салты мен дәстүрі мұсылмандық пен өмір әдемілігін сипаттайды. Соған орай әрзаттың өз орнымен болғаны қазақтың мықтылығы мен үлгілі өткені жарқын болшақты қамтамасыз ететіндей.
Қазақ халқында әртүрлі ұлттық ойындар көп,олар бәсекелі сипатта болады.Қазақтың ұлттық ойыны "Көкпарда" жайылымға іргелес жатқан ауылдардың жігіттері қатысады. Олар жарысқа алдын-ала дайындалды, өйткені бұл күш, ептілік, шыдамдылық және ер-тоқым жарысы. Жарыс күні алаңға барлық қатысушылар мен көрермендер жиналды. Бәсекелестерден 50-60 қадам қашықтықта ешкінің қаңқасы тасталып, түстен кешке дейін созылатын көкпар үшін күрес басталды. Жекпе-жек ат үстінде өтеді.Көкпары бар ауыл жеңіске жетіп,ойын аяқталады. Содан кейін жігіттер мақтанышпен «соғыс олжасын" алып ауылды аралайды,тұрғындар оларды құттықтап, сыйлықтар берді.
Қазақтың «Көкпар» ұлттық ойынының тарихы қазақтар көшпелі өмір салтын ұстанған кезден бастау алады. «Көкпар-көкбөрі» орыс тіліне аударғанда «сұр қасқыр» дегенді білдіреді.
Көкпардың екі нұсқасы бар. Бірінші нұсқада екі ауылдың жігіттері күреске қатысады, ал қаңқа үшін күрес ауылдар арасында өтеді. Бұл күрес түрі «дода-тартыс» деп аталады. Ал екінші нұсқада қаңқа үшін күресті бір ауылдың жігіттері өз араларында өткізуі мүмкін. Бұл жағдайда бір жігіт жеңімпаз болады, ал бұл жағдайда күрес «жалпы-тартыс» деп аталады. Көкпар қазіргі таңда да өте танымал.
Перевод:
Сочинение
Кокпар
У казахского народа есть очень много различных национальных игр, носящих чаще всего состязательный характер.В казахской национальной игре "Кокпар" принимали участие жигиты аулов, соседствующих по пастбищу. К состязанию готовились заранее, так как это было состязание и на силу, и на ловкость, и на выносливость, и на умение держаться в седле. В день соревнований все участники и зрители собирались на поле. На расстоянии 50-60 шагов от соревнующихся бросалась туша козла и начиналась борьба за кокпар, которая могла продолжаться с обеда до вечера. Борьба велась верхом на лошадях. Тот аул, у которого в итоге борьбы окажется кокпар - тот и победил. Затем джигиты с гордостью ездили по наиболее уважаемым дворам аула с "боевым трофеем" кокпаром и жители поздравляли их и дарили подарки.
История казахской национальной игры "Кокпар" имеет далекие корни, когда казахи вели кочевой образ жизни. «Кокпар-кокбори» в переводе на русский означает "серый волк".
Существуют два варианта Кокпар. В первом варианте в борьбе принимают участие жигиты с двух разных аулов, и борьба за тушу ведется между аулами. Такой вариант борьбы называется дада-тартыс. А во втором варианте борьба за тушу может вестись жигитами одного аула между собой. В таком случае победителем будет один жигит, и борьба в таком случае называется жалпы-тартыс. Кокпар пользуется большой популярностью и в наши дни.
Шығарма
Көкпар
Қазақ халқында әртүрлі ұлттық ойындар көп,олар бәсекелі сипатта болады.Қазақтың ұлттық ойыны "Көкпарда" жайылымға іргелес жатқан ауылдардың жігіттері қатысады. Олар жарысқа алдын-ала дайындалды, өйткені бұл күш, ептілік, шыдамдылық және ер-тоқым жарысы. Жарыс күні алаңға барлық қатысушылар мен көрермендер жиналды. Бәсекелестерден 50-60 қадам қашықтықта ешкінің қаңқасы тасталып, түстен кешке дейін созылатын көкпар үшін күрес басталды. Жекпе-жек ат үстінде өтеді.Көкпары бар ауыл жеңіске жетіп,ойын аяқталады. Содан кейін жігіттер мақтанышпен «соғыс олжасын" алып ауылды аралайды,тұрғындар оларды құттықтап, сыйлықтар берді.
Қазақтың «Көкпар» ұлттық ойынының тарихы қазақтар көшпелі өмір салтын ұстанған кезден бастау алады. «Көкпар-көкбөрі» орыс тіліне аударғанда «сұр қасқыр» дегенді білдіреді.
Көкпардың екі нұсқасы бар. Бірінші нұсқада екі ауылдың жігіттері күреске қатысады, ал қаңқа үшін күрес ауылдар арасында өтеді. Бұл күрес түрі «дода-тартыс» деп аталады. Ал екінші нұсқада қаңқа үшін күресті бір ауылдың жігіттері өз араларында өткізуі мүмкін. Бұл жағдайда бір жігіт жеңімпаз болады, ал бұл жағдайда күрес «жалпы-тартыс» деп аталады. Көкпар қазіргі таңда да өте танымал.
Перевод:
Сочинение
Кокпар
У казахского народа есть очень много различных национальных игр, носящих чаще всего состязательный характер.В казахской национальной игре "Кокпар" принимали участие жигиты аулов, соседствующих по пастбищу. К состязанию готовились заранее, так как это было состязание и на силу, и на ловкость, и на выносливость, и на умение держаться в седле. В день соревнований все участники и зрители собирались на поле. На расстоянии 50-60 шагов от соревнующихся бросалась туша козла и начиналась борьба за кокпар, которая могла продолжаться с обеда до вечера. Борьба велась верхом на лошадях. Тот аул, у которого в итоге борьбы окажется кокпар - тот и победил. Затем джигиты с гордостью ездили по наиболее уважаемым дворам аула с "боевым трофеем" кокпаром и жители поздравляли их и дарили подарки.
История казахской национальной игры "Кокпар" имеет далекие корни, когда казахи вели кочевой образ жизни. «Кокпар-кокбори» в переводе на русский означает "серый волк".
Существуют два варианта Кокпар. В первом варианте в борьбе принимают участие жигиты с двух разных аулов, и борьба за тушу ведется между аулами. Такой вариант борьбы называется дада-тартыс. А во втором варианте борьба за тушу может вестись жигитами одного аула между собой. В таком случае победителем будет один жигит, и борьба в таком случае называется жалпы-тартыс. Кокпар пользуется большой популярностью и в наши дни.