Мәтіннен жай жөне тәуелді септеулі сөздерді тауып, топтастырындар. Сөйлемде атқарып тұрған қызметін өзара талқыландар.
Халқымыздың, ауа райына қатысты танымы тереңде жатыр. Боранды дүлей
күшіне, ашуына, бағытына, уақытына, ұзақтығына қарай түрліше атаған.
Боранның табиғи ерекшелігін дәл танып, олардың әрқайсысына жеке-жеке ат
қоя білген тапқырлығына таңғаласын!
Ауа райына қатысты әртүрлі мақал-мәтелдер, жұмбақтар, тұрақты тір-
кестер, көркем шығармалар да көптеп кездеседі. Ата-бабаларымыздың ауа
райына қатысты болжамдары тереңірек зерттелсе, қазақ халқын табиғатпен
тілдесе алатын және астрономиялық білімі терең, халық ретінде әлемге таны-
туға болар еді.
Морфология
Сөз құрамыТүбірЖұрнақЖалғауКөптік жалғауТәуелдік жалғауСептік жалғауЖіктік жалғауСөз таптарыЗат есімСын есімСан есімЕсімдікЕтістікҮстеуШылауЕліктеу сөзОдағайСинтаксис
Сөз тіркесіСөйлем мүшелеріБастауышБаяндауышАнықтауышПысықтауышТолықтауышЕтіс (етіс категориясы) деп амалдың (істің) субъекті мен объектіге қатысын, сондай-ақ, керісінше субъекті мен объектінің амалға (іске) қатысын білдіретін формалардың жүйесін айтамыз. Етістер - етістіктен етістік тудыратын, өздерінше морфологиялық және синтаксистік сипаттары басқашалау болып келетін, бір алуан жұрнақтардың жүйесі.
Етістерді етістіктің өзге категорияларынан ерекшелендіріп тұратын сипаттары мынадай:
ол онан жөн сұрады;олар бір-бірінен жөн сұрасты;ол онан жөн сұратты;онан жөн сұралды;ол өзі сұрандыдеген сөйлемдердегі етістіктерін (сұра, сұрас, сұрат, сұрал, сұран) бір-бірімен салыстырғанда, олар бір түбірден өрбіген түбірлес негіздер екені айқындалады. Осы бес түрлі негіздің соңғы төртеуі сұра түбірінен тиісті жұрнақтар арқылы (-с, -т, -л, -н) туып, бір-бірінен ерекшеленіп тұр; осы формаларына қарай (түпкі лексикалық мағынасы бір бола тұрса да), олардың семантикалық мәндерінде де бір-бірінен айырмашылық бар.
Сондай-ақ:тасы, тасыс, тасыт, тасыл, тасын;жу, жуыс, жудыр, жуыл, жуынайт, айтыс, айттыр, айтылтәрізді түбірлес етістіктерден де осы жүйе аңғарылады.Етістер жұрнақтарының түрлеріне, мағыналары мен қызметтеріне қарай, төмендегідей бес түрге бөлінеді:
негізгі етіс,ортақ етіс -с (-ыс, -іс),өзгелік етіс -т; -тыр (-тір, -дыр, -дір),ырықсыз етіс -ыл (-іл, л),өздік етіс -ын (-ін, -н)Ұзынкөл ауылы ауданнан оңтүстік шығысқа қарай 20 км жерде орналасқан. Тұрғыны 910 мың адам.
Кітапхана -дүниеде ештеңе теңестірмейтін білім бұлағының көзі.Қоғамның өсуі адамзаттың өсіп-өркендеуі кітаппен тығыз байланысты.
Еліміздің азаматтары қазіргі заманға сай білімді, мәдениетті,өнерлі болуы қажет.Жас ұрпақтың санасында туған халқына деген құрмет пен мақтаныш сезімін ұялатып, ұлттық рухын сіңіру сондай-ақ ана тілмен әдебиетін, тарихын, өнерін қастерлеп, халықтың салт-дәстүрін ардақтай білуге тәрбиелеу кітаптың еншісінде.
Ұзынкөл ауылдық кітапханасы дп осындай қара шаңырақтың бірі. 50 жылдарға дейінгі кезеңде «Ленин жолы» колхозының «Қызыл отау» деп аталған, шағын бір бөлмелі мектеп жанында болған. Колхоз жастары бос уақытында, осында келіп газет журналдар оқып, көркемөнерпаздар үйірмесін құрып, шағын концерттер қойып отырған.