Ғ) Мәтіннен баяндауыштарды теріп жазыңдар. Дара баяндауыш:
Құрама баяндауыш:
Күрделі баяндауыш:
...Ал енді ол жүнді неғыласың дейсіз ғой. О, ол жүннен шекпен
тоқымаймыз, киіз де бастырмаймыз. Ол жүннен қолдың басындай доп
жасаймыз.Оның өз технологиясы бар. Өлі жүнді ыстық суға малып алып,
кос қолдап уқалай берсең, басы бірігеді. Үстемелеп тағы жүн қосып
болуы үшін өзегіне тас салып қойсаң, тіптен әйбат.
Ол допқа таяқ керек. Құдайға шүкір, сол кезде Мыңбұлақтың
бойында әлі әдемі сәмбі талдың тамтығы бар болатын. Содан тұмсығы
қайқы бір-бір таяқ кесіп аламыз. Содан соң – ойын дайын.
Осы күні ойласам, ол ойынымыз –
кекірігі азған бай ел – Америкада
«Гольф» дейтіннің сыңары сияқты. Ортадан бір шұңқыр қазып қойып,
әлгі киіз допты алыстан ұрып, соған түсіру керек. Кім түсірсе, сол
ұтады, кім түсіре алмаса, белгілі бір мәреге дейін қашуы керек...
Жанартаулар мен жер сілкіністерінің кесірінен тірі тіршілік иелеріне қауіп төнеді.Мысалы:жер сілкінісінің əсерінен адамзат,жануарлар жəне өсімдіктер көп зардап шегеді.Адам аяқ-қолдарың жарақаттап алуы мүмкін,жануарларға ғимарат немесе үйдің заттары,қабырғасы бұзылып түсуінен жануар қатты жарақат алып өледі,өсімдіктер де сондай нəрседен гүлдің сабағы,ағаштың бұтақтары сынып қоршаған ортаға зияның тигізеді.Су тасқыны сол жерге кері əсерін тигізіп қоймай,сол қала/жерді құртып жіберуі мүмкін.Су тасқыны болған жерлерде адам өлімі/жарақаты көп орын алады.Құрғақшылық-бүкіл тіршілік иесі үшін ең қиын жағдай.Əлемнің кейбір жерлерінде құрғақшылық болып жатады,ондай жерде өмір сүру мүмкін емес:су жоқ,тірі жан жоқ,бетпақ дала.
Ғабит Мүсірепов бүгінгі Солтүстік Қазақстан облысының Жамбыл ауданындағы Жаңажол ауылында дүниеге келген. Орта жүздің керей тайпасының Сибан руынан шыққан[1].
Алғашқыда ауыл молдасынан арабша хат танып, жастайынан әуелі екі жылдық ауылдық орыс мектебін, кейін төрт жылдық жоғары басқыш орыс мектебін бітіреді.
Орыс мектебінде жүргенде орыстың атақты ақын жазушыларының шығармаларын оқып білуі, ауыл мектебінде өзін оқытқан әдебиетші мұғалім Бекет Өтетілеуовтың әсер ықпалы болашақ жазушының әдебиетке ерекше ықылас аударуына септігін тигізеді.
Орынбордағы рабфакта оқып жүргенде ол әдеби білімін, эстетикалық сезімін одан сайын жетілдіре түседі. Осында өткізген 1923 – 26 жылы Орынбордағы жұмысшы факултетінде Сәбит Мұқановпен бірге оқыды дәне Сәкен Сейфуллинмен танысты.
1927 жылы Омбы ауылшаруашылығы интернатын бітірді;
1927 – 28 жылы Бурабай орман шарушылық техникумында оқытушы;
1928 – 32 жылдары Қазақ мемлекеттік ба бас редакторы;
1933 жылы - Қазақ АКСР Халық ағарту комиссариаты өнер секторының меңгерушісі ();
1934 жылдан “Қазақ әдебиеті” және “Социалистік Қазақстан” (қазіргі “Егемен Қазақстан”) (1935) газеттерінде бас редактор;
1936 жылы - Қазақ Өлкелік комитетінде ба з бөлімі меңгерушісінің орынбасары;
1937 жылдан Қазақстан Компартиясы саяси-ағарту бөлімінің меңгерушісі;
1938 – 55 жылдары бірыңғай шығармашылық жұмыстармен айналысқан;
1956 – 57 жылы “Ара – Шмель” журналының бас редакторы;
1956 – 61 жылдары Қазақстан Жазушылар одағы басқармасының 1-хатшысы;
1958 жылдан КСРО Министрлер Кеңесі жанындағы әдебиет, өнер және архитектура салалары бойынша Лениндік және Мемлекеттік сыйлық жөніндегі комитеттің мүшесі;
1964 – 66 жылдары Қазақстан Жазушылар одағы басқармасының 1-хатшысы;
1959 – 85 жылдары КСРО Жазушылар одағы басқармасының хатшысы