Мәтінге қажеттi тыныс белгіні қойыңыз. Табиғат пен қоғамның өзара әсері
Адамзат өз өміріне қажетті материалдық байлықты табиғаттан алады. Қоғамның дамуы ондағы табиғат ресурстарының қорына байланысты сондықтан адамзат болашақта күйзеліске ұшырамас үшін табиғатпен толық үйлесімде болып оның байлыгын унемдеп және қалдықсыз пайдалануы тиіс.адамның өндірістік іс әрекеті мен қоғамдық формация өндірісі неғұрлым жылдам дамыған сайын оның табиғатқа кері әсері де соғұрлым өсіп отырады. Өндірістің дамуы қоршаған орта мен табиғатқа тұтастай әсерін тигізуде.
Ауыл молдасынан білім алған. Есет би мен Абыл ақыннан өнеге алып, өзі Мұрын жырау Сеңгірбайұлына ұстаздық еткен. Мұрат Мөңкеұлы 17 жасында Жылқышы, 20 жасында бала Ораз, 25-інде Жаскелең, Жантолы, Шолпан, Тыныштық сынды ақындармен айтысып, жеңіп шыққан. Ол өзінің өжет мінезі, қағытпаға жүйріктігі, тапқырлығымен әрдайым жеңіске жеткен.
Мұрат Мөңкеұлы елінің тәуелсіздігін аңсап, бодандыққа қарсы жыр толғады. Зар заман ақыны атанды. Ата қонысының отарлаушы талауына түскеніне налыған ақын өзі туып өскен даланың кешегі күнін сағынышпен еске алған. Оның «Әуелі жеңіп орыс Еділді алды, Сарытау, Аштарханның жерін алды. Тәмамы су мен нуды орыс ұстап, Қазақтың мұнан жұтап шалынғаны», «Қазақтың жер-мұрасы», «Кең қоныс қайдан іздеп таптырады?» деген жыр жолдары ақынның отаншылдық рухына дәлел болады.
Ақынның басты шығармасы - «Үш қиян». Мұнда ақын ескі дәстүрдің іргесі шайқалғанын, адамдар ниетінің бұзылуын сөз етеді. Құнарлы қоныстарды тартып алған отарлау нәтижесінде тұрмысы нашарлап, тығырыққа тірелген ел тағдыры ақынды тебірентпей қоймайды. «Үш қиян» толғауымен «Сарыарқа», «Әттең, қапы дүние-ай», «Қазтуған» жырлары үндес. Мұнда айтылатын басты нәрсе - жер, құтты қоныс жайы. Ол «Қарасай-Қази», «Шәлгез», «Ғұмар Қазиұлына айтқаны» атты жырларына діни аңыздарды негіз еткен. Білімді игермейінше елінің өркендемейтінін «Оқудан қайтқан азаматқа» өлеңінде аңғартады. Ақын мұрасының бір шоғыры - би-болыстарға айтқан арнау өлеңдері.
Мұрат Мөңкеұлы майталман жыршы, термеші ретінде де танылған. «Өлім», «Қыз», «Арғымақ сыйлап не керек», «Аттан сұлу болар ма?», «Жалғаншы фәни жалғанда» атты термелерінде заман сырына үңіліп, өмір мен өлім, жастық пен кәрілік, сұлулық хақында толғанады. «Оқудан қайтқан жігітке хат», «Еліне жазғаны», «Бір досқа» атты хат үлгісінде жазылған үш туындысы сақталған. Ақын «Қырымның қырық батыр» жырын, Шалкиіз, Қазтуған шығармаларын жеткізушілердің бірі болған. Әсіресе Махамбет өлеңдерін жеткізудегі еңбегі ерекше. Махамбет жырлары Қуан жырау - Мұрат - Ығылман ақындар арқылы біздің заманымызға жеткен.
- Сәлеметсіз бе, сіз газет үшін бірнеше сұрақтарға жауап бере алмадыңыз ба, The New York Times"?
- иә әрине! мен сіздің сұрақтарыңызға жауап бере аламын.
- онда бастайық. сіздің зерттеуіңіз туралы не айтасыз?
- телефон мектеп баласына қалай әсер ететіні туралы біздің зерттеуіміз.
- Өте жақсы. сізде бұл зерттеу бойынша шағын жарнамалар бар ма?
- әрине бар. бірақ мен оларды қазір айта алмаймын... кешіріңіз
- ал сіз қандай себеппен өз жарнамаңызды айта алмайсыз?
- біз жобаны әлі аяқтаған жоқпыз, сондықтан ақпаратты жария еткіміз келмейді. Мен сізге жобаны аяқтағаннан кейін нәтижені айтамын.
Енді кешірім сұраймын, басталған жобаны аяқтауға баруым керек.
- Назарларыңызға және сіз айтқан ақпаратқа рахмет.Қош бол.
Объяснение:
удачи)